Inleiding

(Voormalige) VILLA in neo-renaissancestijl met bijbehorende ERFSCHEIDING die gebouwd is omstreeks 1840 maar het huidige aanzien kreeg in 1889, toen het werd verbouwd naar ontwerp van I. Gosschalk. Bij die gelegenheid is waarschijnlijk het binnenplein van de oorspronkelijke U-vormige plattegrond bebouwd. Vanaf 1897 was in het pand het Oranjehotel gevestigd en sinds 1932 is de openbare bibliotheek erin ondergebracht.

N.B. De uitbreiding aan de achterzijde uit 1995 valt buiten de bescherming.

Omschrijving

Voormalige villa van twee bouwlagen en kapverdieping op een rechthoekige plattegrond onder afgeknotte schilddaken met rode geglazuurde kruispannen. De gevels zijn opgetrokken in bruine baksteen en rijk voorzien van gepleisterde ornamenten. In de gevels overwegend schuifvensters met recht gesloten bovenlicht in een gepleisterde lijst met architraaf. Onder een deel van de verdiepingvensters zijn gepleisterde vakken met rolwerk aangebracht.

De symmetrische voorgevel (N) is zeven traveeën breed en rijk gedecoreerd met gepleisterde ornamenten. De middenpartij van drie vensterassen is verhoogd met een mezzanino ten opzichte van de flankerende bouwdelen die elk twee vensterassen tellen. De gevel is horizontaal geleed door een plint en speklagen en wordt afgesloten door een hoofdgestel met guirlandes op het fries. De hoekpilasters zijn voorzien van diamantkoppen, evenals de pilasters aan weerszijden van de middenpartij. De pilasters op de verdieping van de middenpartij zijn uitgevoerd met basement, gecanelleerde schacht en composietkapiteel. Op de begane grond in de middelste vensteras een erker met afgesnoten hoeken en daarboven een balkon met dubbele glasdeur in samengesteld kozijn met boven- en zijlichten. In de middenas van de mezzanino een drieledig venster, geflankeerd door twee nagenoeg vierkante vensters, rechts met stolpraam. De linker zijgevel (O) heeft drie vensterassen, gepleisterde waterlijsten en hoekpilasters. In het midden een plat afgedekt uitgebouwd entreeportaal met speklagen en dubbele glasdeur onder bovenlicht. Rechts van de entree een erker met afgesnoten hoeken en daarboven een schuifvenster. Links op de begane grond een samengesteld kozijn en daarboven een gekoppeld verdiepingvenster.

Rechter zijgevel (W) met gepleisterde hoekpilasters en beganegronds een éénlaagse plat afgedekte aanbouw met erker, deur onder tweeruits bovenlicht en gekoppeld venster met luiken. De verdieping heeft links twee blinde vensters en in het midden is boven de aanbouw een deel van een groter samengesteld venster zichtbaar. Rechts twee T-vensters met schuifraam. Aan de achtergevel (Z) twee hoekrisalieten met gepleisterde hoekpilasters en één vensteras die in het dakschild wordt bekroond door dakkapellen met pilasters en frontonbekroning.

Tussen de risalieten een plat afgedekt bouwdeel waar de nieuwbouw op aansluit.

Als erfscheiding een smeedijzeren hek met voluutmotief langs de 's-Gravelandseweg.

Waardering

De negentiende-eeuwse villa met bijbehorende erfscheiding is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als representatief voorbeeld van een villa met rijk gedecoreerde voorgevel in neo-renaissancestijl naar ontwerp van I. Gosschalk. Het pand is beeldbepalend gesitueerd aan de 's-Gravelandseweg en vormt een waardevol ensemble met het naastgelegen sociëteitsgebouw 'De Unie'.