Inleiding

MONUMENT voor Mgr. F. Hamer uit 1902 met standbeeld vervaardigd door de beeldhouwer BART VAN HOVE (1850-1914). Het monument eert de in de Chinese Bokseropstand van 1900 gesneuvelde, in Nijmegen geboren missiebischop Ferdinand Hamer (1840-1900) en zijn medepaters Jaspers, Zijlmans en Dobbe. Hamer ging als Missionaris van Scheut in 1865 naar Mongolie. Het beeld staat thans aan de kop van de Bisschop Hamerstraat gericht naar het Keizer Karelplein, in de as van het middenplantsoen. Tot 1949 stond het beeld op een steenworp afstand van het geboortehuis van de bisschop (Molenstraat 122) aan de kop van de Verlengde Molenstraat. Deze straat werd bij de plaatsing van het beeld hernoemd in Bisschop Hamerstraat. De Nederlandse beeldhouwer BART VAN HOVE kreeg zijn opleiding in Den Haag en vervolgens in Antwerpen, Parijs en Italië. Hij maakte veel monumenten, waaronder dat van Jan van Schaffelaar in Barneveld. Voorts zijn van zijn hand reliëfs voor onder andere het Rijksmuseum in Amsterdam.

Omschrijving

Het MONUMENT bestaat uit een bronzen standbeeld van 290 cm hoog, op een hoger en zwaar aandoende, rijk uitgevoerde sokkel uit Naamse steen van 383 cm. De sokkel is rechthoekig en verjongt zich naar boven toe. De sokkel is opgebouwd uit verschillende geprofileerde zones, deels gebosseerd en in rusticablokken, voorts voorzien van versierde lijsten. In de voorzijde van de sokkel is een palmtak aangebracht, het attribuut van martelaren, met de tekst 'Ik blijf, gaat mijn kinderen'. Op de overige zijden zijn binnen velden de namen van de andere martelaren aangebracht met de geboortedatum en geboorteplaats en de plaats en datum van sterven. De sterfdata worden steeds aangegeven met een kruis voorzien van gekruisde palmtakken om aan te geven dat het om een martelaarsdood gaat. In het bovenste hoge gedeelte van de sokkel zijn op het voorvlak de naam van de bisschop met zijn geboorte- en sterftedatum aangebracht. Voorts de tekst: 'De Nederlandse martelaren/ van chin.Mongolie/gehuldigd door het vaderland/28 september 1902'. Op de drie andere zijden bevinden zich de drie bronzen portretreliëfs van de medemissionarissen, allen met muts en baard.

Het standbeeld toont een staande Hamer, een streng aandoende gestalte die licht naar voren gebogen majesteitelijk op de toeschouwer neerkijkt. Hij is gehuld in bisschopskleding en draagt een lange krullende baard. In zijn linkerhand houdt hij een kruis voor de borst, met de rechterhand zet hij zijn missionarissen te vluchten voor de ‘Chinese Boksersopstand’. Aan de voeten van de bisschop bevindt zich het ingegegoten bisschoppelijk wapen.

Waardering

MONUMENT van Monseigneur F. Hamer uit 1902 gegoten naar model van BART VAN HOVE.

-Van kunsthistorische waarde als gaaf en goed voorbeeld van een standbeeld uit omstreeks 1900. Het beeld valt op vanwege de idealistische heroische gestalte, vanwege de toepassing van portretreliëfs en vanwege de vormgeving van de sokkel met rijke, maar strenge decoratie.

-Van stedenbouwkundige waarde vanwege de huidige ligging aan het keizer Karelplein, waar het aan de kop van het planstoen een grote beeldbepalende waarde heeft. Voorheen had het beeld een soortgelijke plaatsing aan de Bisschop Hamerstraat.

-Van cultuurhistorische waarde vanwege de bestemming van het monument binnen de geschiedenis van de Rooms-Katholieke missie.