'Swarte Peert', Terwolde

Inleiding

Aan de voet van de Bandijk gelegen HALLEHUISBOERDERIJ met ZOMERHUIS buiten de bebouwde kom van Terwolde in de gemeente Voorst. De oorsprong van de boerderij gaat terug tot tenminste 1642, toen in het pand een herberg was gevestigd. Het huidige uiterlijk van de historische gegroeide boerderij dateert uit het midden van de negentiende eeuw. Het zomerhuis is gerealiseerd als tuinmanswoning aan het einde van de negentiende eeuw ter vervanging van een voormalig bakhuis.

Omschrijving

De wit gepleisterde HALLEHUISBOERDERIJ met ZOMERHUIS in schoon metselwerk bestaat uit één bouwlaag afgesloten door een met riet gedekt afgewolfd zadeldak. De oostzijde van het dak van het zomerhuis is deels gedekt met gesmoorde muldenpannen. De boerderij bevindt zich aan de westzijde van de Bandijk, met de nok loodrecht op de dijk gelegen. Het zomerhuis bevindt zich parallel aan de noordzijde van de boerderij. De voorgevel van het zomerhuis en de achtergevel van de boerderij liggen nagenoeg op één lijn. De VOORGEVEL (oostgevel) bestaat uit de voorgevel van de hallehuisboerderij en de voorgevel van het zomerhuis. In de voorgevel van de boerderij bevindt zich een middenrisaliet afgesloten door een fronton. Op de begane grond van de middenrisaliet bevindt zich een paneeldeur met een getoogd, enkelruits bovenlicht met aan de rechterzijde twee getoogde, zes-ruits schuiframen. Boven de muuropeningen op de begane grond bevindt zich de naam `SWARTE PEERT'. De begane grond wordt afgesloten door een waterlijst. Op de verdieping bevinden zich twee zes-ruits schuiframen met Franse balkons. Links en rechts van de risaliet bevindt zich een getoogd, zes-ruits schuifraam. De vensters op de begane grond worden aan weerszijden geflankeerd door geklampte luiken. In de voorgevel met gepleisterde plint van het zomerhuis bevindt zich van links naar rechts een geklampte, rechthoekige deur met twee-ruits bovenlicht, twee vensters bestaande uit een negen-ruits onderraam met drie-ruits klapraam. De muuropeningen worden aan de bovenzijde afgesloten door een strek. De afgewolfde topgevel wordt afgesloten door een decoratieve, houten dakrand.

De LINKERZIJGEVEL (zuidgevel) bestaat uit de zijgevel van het zomerhuis en de zijgevel van de boerderij. Links in de terug gelegen zijgevel van het zomerhuis bevindt zich een rondboog venster met ijzeren roedenverdeling aan de boven- en onderzijde afgesloten door een rollaag. In het midden bevindt zich een rechthoekige geklampte deur gevolgd door een klein rondboog venster en een meerruits raam. In de zijgevel van het achterhuis van de boerderij bevindt zich links een stalraam, rechts een vier-ruits raam en een klein toiletraam. In de gevel onder het opgewipte dak van het voorhuis bevindt zich links een zes-ruits schuifraam met rechts een vijfhoekige serre met halfrond hellend dak. De serre is opgebouwd uit en houten onderstel met daarboven negen-ruits ramen met uitzondering van de dubbele glasdeur aan de zuidzijde aan weerszijden geflankeerd door drie-ruits zijlichten. Het dak wordt afgesloten door een decoratieve gesneden houten daklijst. De ACHTERGEVEL (westgevel) bestaat uit de achtergevel van het zomerhuis en de achtergevel van de boerderij. In de achtergevel van het zomerhuis zijn de staldeuren vervangen door ramen. Links in de gevel bevindt zich tweemaal een getoogde staldeuropening en een halfrond stalraam met vorktracering. Rechts in de gevel bevindt zich getoogde deuropening met een niet-oorspronkelijk raam met uiterst rechts een stalraam. Centraal in de symmetrische achtergevel van de boerderij bevindt zich een dubbele, getoogde, geklampte deeldeur. Links en rechts van de deeldeur bevindt zich een rondboogvenster met ijzeren roedenverdeling en vorktracering. Uiterst links en rechts bevindt zich een getoogde, geklampte staldeur afgesloten door een strek. De gevel met vlechtingen eindigt in een afgewolfde topgevel met uilebord.

De RECHTERZIJGEVEL (noordgevel) bestaat uit de terug gelegen zijgevel van de boerderij en de gevel van het zomerhuis. Rechts in de gevel onder het opgewipte dak van het voorhuis bevindt zich een geklampte deur met twee-ruits bovenlicht. Links in de gevel van het achterhuis bevindt zich een verhoogd geveldeel met zes-ruits schuifraam afgesloten door een kroonlijst. Rechts bevindt zich een aantal muuropeningen.

In het INTERIEUR bevindt zich onder meer een wandafwerking van twee geschilderde hoek etagères in de hoeken van de voormalige gelagkamer van de herberg, een plafondbeschildering uit het midden van de negentiende eeuw en schoorsteenmantels.

Waardering

Aan de voet van de Bandijk gelegen HALLEHUISBOERDERIJ met ZOMERHUIS buiten de bebouwde kom van Terwolde in de gemeente Voorst.

- Van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een goed bewaard gebleven hallehuisboerderij met karakteristieke voorgevel en bijzondere interieurelementen.

- Van stedenbouwkundige waarde vanwege de ligging van de boerderij met zomerhuis aan de voet van de dijk langs de IJssel buiten de bebouwde kom.

- Van cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een historisch gegroeide boerderij met voormalige herberg functie waarbij verschillende bouwfasen zichtbaar zijn. Als hallehuisboerderij van belang voor de ontwikkeling van boerderijtypen in Nederland.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
523344
Provincie
Gemeente
Plaats

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Boerderij(M1) Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Bandijk 17 7396 NB Terwolde Ja
Bandijk 19 7396 NB Terwolde
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Hallehuisboerderij
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
F 2188 Nijbroek
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1850 1880 verbouwing
Naar boven