Inleiding

PASTORIE, gebouwd omstreeks 1900 in een op het neoclassicisme geënte stijl. Karakteristiek zijn de symmetrisch opgezette gevels die alle door een waterlijst, een cordonlijst en een fries in twee geledingen worden onderverdeeld. Op de hoeken van de gevels zijn lisenen aangebracht.

De pastorie is nog in gebruik bij de predikant van de Nederlandse Hervormde Gemeente. Pastorie en koetshuis (ca. 1830, dat niet onder de rijksbescherming valt) zijn temidden van een grote tuin gelegen, ten noorden van de Grotestraat. Aan deze voor Gendringen belangrijke dorpsstraat is op enige afstand van de pastorie, gescheiden door het kerkplein, de Hervormde Kerk gelegen. Samen met de aan de overzijde van de kerk en links van de pastorie gesitueerde R.K. kerk St. Martinus, vormt de pastorie een fraai ensemble.

Omschrijving

De pastorie is gebouwd op een nagenoeg vierkante plattegrond en bestaat uit twee bouwlagen en een zolderverdieping. Het omlopende afgeplatte schilddak is gedekt met gesmoorde oud Hollandse pannen. Alleen in het achterschild komt een dakkapel met gedrukt zadeldak voor. Ter afwatering van het dak zijn geprofileerde bakgoten aangebracht. De bakstenen gevels zijn gemetseld in kruisverband en opgezet op een hardstenen plint waarboven zich een waterslaglijst bevindt ter hoogte van de onderdorpels van de vensters. Alle vensters waren oorspronkelijk voorzien van persiënnes, die zijn bewaard gebleven. Een gecementeerde fries waarin drie tweeruits raampjes sluiten de voorgevel af terwijl de achtergevel maar slechts twee aan de voorgevel identieke raampjes bezit. Op de hoeken begrenzen hardstenen lisenen met casementen de gevels. Alleen in de eerste bouwlaag worden de lisenen door een motief van triglyfen beëindigd. De cordonlijst zet zich hier voort en is ter plaatse van een eierlijst voorzien.

In de VOORGEVEL komen in de eerste bouwlaag twee vierruits schuiframen met tweeruits bovenlichten voor. Het venster wordt door een 1½ steens strek afgesloten. Alle ramen in de vier gevels zijn van dit zelfde type. De via twee hardstenen stoeptreden te bereiken voordeur is gevat in een geprofileerd deurkozijn dat rust op hardstenen neuten en dito dorpel. De niet-oorspronkelijke deur bezit in het kussen dat bovenaan lichtgebogen wordt afgesloten, drie kleine ruitjes boven elkaar. Onder een niet oorspronkelijk afdak bevindt zich een door een verticaal geplaatste roede gedeeld bovenlicht. De drie vensterassen op de verdieping bevinden zich boven de vensters en de deur op de begane grond. De vensters rusten hier op gecementeerde lekdorpels. De LINKER ZIJGEVEL bezit per bouwlaag vier vensterassen waarvan de linker en de derde van links bestaan uit blindnissen. Het tweede raam is gewijzigd in twee draairamen. Onder het linker gedeelte en het rechter gedeelte van de ACHTERGEVEL bevindt zich een kelder. De achtergevel is op de hier aanwezige dakkapel, twee in plaats van drie zolderraampjes en de deur met overkapping na, nagenoeg gelijk aan de voorgevel. De paneeldeur bezit twee kussens van ongelijke grootte waarvan het bovenste deel een achthoekig paneel bevat. Het smalle beneden deel bezit een langgerekte diamantkop die op het snijvlak is voorzien van een gleuf. De deur is via een stenen met tegels bedekt trapje te bereiken. Rechts van de deur bevindt zich een rechthoekig raampje met diefijzers. In het midden van het dakschild is een dakkapel met stolpraam geplaatst. In de door een fronton afgesloten dakkapel steekt een hijsbalk. De RECHTER ZIJGEVEL bevat per bouwlaag vier vensterassen. In de eerste bouwlaag zijn de bovenlichten van het linker en het derde raam van links uitgevoerd als klapraam.

In het INTERIEUR is een gang met eenvoudige granito-vloer aanwezig, evenals enige geornamenteerde stucplafonds met perk- en kooflijsten en middenornament in de voor- en achterkamer. De originele paneeldeuren zijn veelal door hardboard aan het zicht onttrokken. De eenvoudige halfslagtrap met gedraaide balusters en achthoekige trappaal is eenvoudig uitgevoerd.

Waardering

PASTORIE, gebouwd omstreeks 1900 in een op het neoclassicisme geënte stijl.

- Van architectuurhistorische waarde vanwege de vrij grote gaafheid in in- en exterieur van de relatief eenvoudig opgezette pastorie.

- Van stedenbouwkundige waarde vanwege de zorgvuldige plaatsing van de pastorie met koetshuis in een tuinaanleg die vermoedelijk (deels) origineel is, waarbij de volwassen begroeiing een belangrijk element van de monumentale waarde uitmaakt. De pastorie ligt ten oosten van het kerkplein. Met de in de nabijheid gelegen R.K. kerk St. Martinus en aan de overzijde van het plein gesitueerde Nederlandse Hervormde Kerk vormt het een ensemblewaarde van bebouwing vanuit religieus gedachtengoed.

- Van cultuurhistorische waarde vanwege de oorspronkelijke en de ongewijzigde bestemming als pastorie.