Kamersteeg 14, Nijkerk

Omschrijving De deeldeuren van het achterhuis van de BOERDERIJ (1) zijn op het pad naar de weg gericht. De boerderij heeft een rieten dak met wolfseinden en bezit een schoorsteen die in de nok tussen voor- en achterhuis staat. Karakteristiek voor de boerderij is de ligging van het gebouw ten opzichte van de hoogteverschillen in het maaiveld: het voorhuis ligt aanmerkelijk hoger dan het achterhuis.

De VOORGEVEL is opgetrokken in schoon metselwerk in kruisverband. Langs de schuine zijden van de gevel bevinden zich vlechtingen. Links en rechts van het midden is een groot venster met onder en boven de wisseldorpel een zesruits roedenverdeling. De vensters zijn bekroond met een ellipsboog. Links en rechts bevindt zich een gelijkend zesruits venster. Centraal bovenin de gevel bevindt zich een klein venster. Rechtsonder heeft de gevel een keldervenster met diefijzers. Door het ontbreken van brede houten kozijnen hebben de ramen een diepe ligging. De LINKER ZIJGEVEL is over de lengte van het achterhuis betimmerd met horizontale, zwarte houten gepotdekselde delen. In de betimmering zijn drie horizontale luiken opgenomen met oude smeedijzeren scharnieren. Het achterhuis heeft een lage stenen voetmuur van kleine steentjes. Het voorhuis is opgetrokken van schoon metselwerk in kruisverband met geknipte voegen. De onderste lagen zijn van kleine steentjes, evenals de voetmuur van het achterhuis.

De ACHTERGEVEL is gepotdekseld met zwartgeteerde houten delen. Links, om de hoek van de zijgevel bevindt zich een stukje schoon metselwerk. De gevel heeft centraal geplaatste grote dubbele deeldeuren. Linksonder en rechtsonder in de deuropening bevindt zich een gekruld en gebogen smeedijzeren bescherming. Links en rechts in de gevel bevindt zich een deur met smeedijzeren hang- en sluitwerk. Links en rechts van de deeldeuren heeft de gevel een vierruits venster. Boven in de gevel bevindt zich een hooiluik.

De RECHTER ZIJGEVEL heeft links twee ankers ter hoogte van de opkamervloer. Hiernaast is een deur met rechts een drievoudig venster. Rechts hiervan is een naad in het metselwerk. Over de lengte van het achterhuis telt de gevel drie luiken en een halfrond gietijzeren venster. De boerderij bezit nog diverse oorspronkelijke INTERIEURONDER- DELEN zoals een betegelde heerd over vrijwel de volle breedte van de woonkamer waarin een fraai tegeltableau is opgenomen met een voorstelling van een boer met paard op het land en de tekst "De Bouwman wacht van 's-Heeren hand / Een milde zegen op zijn land". In de linker zijwand van de heerd bevindt zich een bedstede. Onder de opkamer bevindt zich een kelder met een tongewelf.

Waardering

BOERDERIJ uit de tweede helft van de negentiende eeuw, mogelijk met een oudere oorsprong.

- Van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van vrij gaaf bewaarde hallehuisboerderij die in de huidge vorm uit de tweede helft van de negentiende eeuw dateert. In de kern dateert de boerderij mogelijk nog uit de late zeventiende eeuw. De boerderij valt op de door de detaillering en het bijzondere materiaalgebruik zoals de toepassing van gepotdekselde zijgevels. De aanwezige waarden worden nog versterkt door diverse bewaard gebleven oorspronkelijke interieuronderdelen.

- Van stedenbouwkundige waarde vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de overige onderdelen van het complex waarvan de boerderij het hoofdobject vormt.

- Van cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een boerderij van het hallehuistype. De boerderij is representatief voor de ontwikkeling van het agrarische bedrijf in Nederland in de periode 1850-1940 in het algemeen en de agrarische ontwikkelingen in die periode aan de noordzijde van de Veluwe nabij het IJsselmeer in het bijzonder.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
523757
Complexnaam
boerderijcomplex
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Dit BOERDERIJCOMPLEX is op enige afstand van een bocht in de weg gelegen in een noord-zuid (nno-zzw) situering. Het fraai gesitueerde complex bezit nog een onverhard erf aan de rand waarvan zich onder meer een eikenbos bevindt. Een grote, ten zuiden van de boerderij gelegen schuur, is tot woning verbouwd en daardoor zodanig gewijzigd dat deze niet van rijkswege beschermenswaardig is. Het beschermde complex wordt gevormd door de volgende onderdelen: 1. Boerderij 2. Bakhuis 3. Varkensstal 4. Paardenstal

Het complex is gelegen in een oud akker- en weidelandschap met houtwallen en eikenhakhoutbosjes in het gebied Appel.

Waardering

In de periode 1850-1940 historisch gegroeid BOERDERIJCOMPLEX, mogelijk met een oudere oorsprong.

- Van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een goed en gaaf bewaard in de jaren tussen 1850 en 1940 gegroeid boerderijcomplex bestaande uit een hallehuisboerderij, een bakhuis met kelder en gemak, een varkensstal, en een paardenstal. De hallehuisboerderij dateert in de kern mogelijk nog uit de late zeventiende eeuw en wordt gekenmerkt door een rietgedekt wolfdak en door een voorgevel met vlechtingen alsmede een ten dele gepotdekseld achterhuis. De aanwezige waarden worden nog versterkt door de in de diverse gebouwen bewaard gebleven oorspronkelijke interieuronderdelen.Vanwege de omvang en volledigheid van de bijgebouwen bezit het complex een zekere zeldzaamheidswaarde.

- Van stedenbouwkundige waarde vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie van de verschillende onderdelen van het complex gelegen buiten de bebouwde kom van Nijkerk. Het complex maakt deel uit van de agrarische bebouwing in het karakteristieke weide- en akkerlandschap van het landgoed Appel waarmee het in historisch-ruimtelijk zin nauw verbonden is. De objecten zijn met hun historische verschijningsvormen op een karakteristieke wijze gegroepeerd in een bocht van Kamersteeg. Het erf wordt noog geaccentueerd door een beplanting die ondermeer bestaat uit eiken. Het complex is van groot belang voor de instandhouding van het oorspronkelijke beeld van dit historisch gegroeide buitengebied ten zuid-oosten van Nijkerk.

- Van cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een boerderijcomplex dat in de periode 1850-1940 haar huidige omvang en vorm gekregen heeft. Als zodanig is het complex representatief voor de ontwikkeling in die periode van het agrarische bedrijf in Nederland in het algemeen en de agrarische ontwikkelingen aan de noordzijde van de Veluwe nabij het IJsselmeer in het bijzonder.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Boerderij(M1) Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Kamersteeg 14 3862 PJ Nijkerk Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Hallehuisboerderij
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
E 1907 Nijkerk Gelderland
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1850 1900 Mogelijk oudere zeventiende eeuwse kern aanwezig. verbouwing
Naar boven