Inleiding

TRANSFORMATORHUISJE uit ca. 1925 met HEKWERK en MUUR, gelegen op de noordoostelijke hoek van de kruising Ambtshuisstraat, Hooistraat en Veerstraat even ten noorden van het centrum van het dorp Druten. De voorgevel is naar de Hooistraat gericht. Het transformatorhuisje van het type G4L is in opdracht van de Provinciale Gelderse Electriciteits Maatschappij (PGEM) gebouwd in een stijl die geënt is op de Nieuwe Haagse School. De invloeden van deze stijl zijn bij het gebouwtje waarneembaar in de toegepaste plastische gevelbehandeling en het gebruik van decoratief, gekleurd en ambachtelijk metselwerk.

Het ontwerp dateert uit ca. 1922 en is van de hand van de architect Gerrit Versteeg Sr.. (1872 - 1938), destijds in dienst bij de afdeling Gemeentewerken van de gemeente Arnhem. Van 1914 tot 1921 was hij geassocieerd met de architect Jan Gratama (1877 - 1947). Dit ontwerp is enkele malen in de provincie toegepast, zowel in deze vorm als in varianten daarop.

Opvallend is het ontbreken van een tegeltableau van de PGEM, dat wel voorkomt in de gevel van andere, iets afwijkende, transformatorhuisjes uit nagenoeg dezelfde bouwperiode. Het perceel waarop het transformatorhuisje zich bevindt wordt aan de straatzijde omsloten door een lage, op de hoek gebogen, bakstenen muur met metselwerk kolommen waartussen een smeedijzeren hekwerk met spijlen. Ook de twee toegangen tot het perceel worden geaccentueerd door kolommen van metselwerk. Aan elke zijde van de toegangen zijn twee later aangebrachte afscheidingen aanwezig, samengesteld uit een met draad bespannen frame van verzinkte stalen buizen. Deze twee elementen vallen niet onder de bescherming. De noordoostzijde en de zuidoostzijde van het perceel wordt omgeven door een gemetselde muur afgesloten door een ezelsrug. Tegen de rechter zijgevel van het transformatorhuisje bevindt zich een bakstenen muur met toegangspoort. Deze muur is ook voorzien van een ezelsrug. Tegen deze muur bevindt zich een éénlaags bijgebouw met plat dak voorzien van asbest golfplaten. Dit gebouwtje valt niet onder de bescherming.

Omschrijving

Het op rechthoekige grondslag gebouwd TRANSFORMATORHUISJE is opgetrokken uit bruinrode baksteen gemetseld in kruisverband. De gevels zijn voorzien van lisenen en hebben een zwart geteerde bakstenen plint bestaande uit zeven lagen metselwerk welke wordt afgesloten door een rollaag. De lisenen worden aan de bovenzijde afgesloten door zes koppen waarvan de twee middelste zwart zijn geteerd. Op de overgang onderbouw - boven-bouw zijn zwart geteerde bakstenen profiellijsten aanwezig. De enigszins inspringende bovenbouw met profielbanden is voorzien van rode terracotta tegels. Opvallend is het spaarzame gebruik van zwart geteerde baksteen en gele verblendsteen, dat wel in ruime mate voorkomt bij gelijktijdig elders gebouwde transformatorhuisjes.

Het transformatorhuisje is voorzien van een overstekend, flauw hellend tentdak met geïntegreerde houten bakgoten met bewerkte randen aan de onderzijde en is bedekt met bitumen en watert af via een zinken hemelwaterafvoer welke bevestigd is tegen de noord-oostgevel. Het tentdak wordt bekroond door een decoratief element. De houten bakgoot / daklijst had oorspronkelijk een olijfgroene kleur.

In de voor- en linkerzijgevel zijn symmetrisch boven de twee buitenste lisenen en tussen de profiellijsten elk twee ventilatieroosters aanwezig. Elk rooster bestaat uit vier delen.

De asymmetrisch ingedeelde VOORGEVEL (zuidwestgevel) is vier traveeën breed. In het tweede travee van rechts bevindt zich tussen de lisenen een horizontaal afgesloten deur-opening voorzien van een optrede en dorpel gemetseld in gele verblendsteen. De deur-opening is voorzien van een stalen, opgeklampte en olijfgroen geverfde deur. Daarboven bevindt zich een profielband van zwarte verblendsteen. Symmetrisch in de eerste travee van links bevindt zich een stalen, opgeklampt en olijfgroen geverfd luikje dat toegang geeft tot een olieschakelaar.

De symmetrische ingedeelde LINKER ZIJGEVEL (noordwestgevel) is drie traveeën breed. In het middelste travee bevindt zich tussen de lisenen een horizontaal afgesloten deur-opening voorzien van een optrede en dorpel gemetseld in gele verblendsteen. De deur-opening is voorzien van een houten, opgeklampte en olijfgroen geverfde deur. Daarboven bevindt zich een profielband van zwarte verblendsteen.

De ACHTERGEVEL (noordoostgevel) en de RECHTER ZIJGEVEL (zuidoostgevel) zijn blind.

Het perceel wordt aan de straatzijde omsloten door een lage, op de hoek gebogen, bakstenen muur met metselwerk kolommen waartussen een smeedijzeren hekwerk met spijlen. Ook de twee toegangen worden geaccentueerd door kolommen van metselwerk. De andere zijden worden omgeven door een bakstenen muur met een ezelsrug. tegen de rechter zijgevel een bakstenen muur met toegangspoort en eveneens een ezelsrug.

Waardering

TRANSFORMATORHUISJE van het type G4L uit ca. 1925 naar een ontwerp van Gerrit Versteeg Sr. geënt op de Nieuwe Haagse School, met MUUR en HEKWERK.

- Van architectuurhistorische waarde als een object met esthetische kwaliteiten, gave ver-houdingen en een bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebruik. Tevens is het object een goed voorbeeld in de stijl van de Nieuwe Haagse School. Verder is het object een goed voorbeeld van het werk van de architect Gerrit Versteeg Sr.. (1872 - 1938) welke een belangrijke plaats inneemt binnen de provinciale en landelijke architectuurgeschiedenis.

- Van stedenbouwkundige waarde door de prominente situering op een hoek van een kruising even buiten het centrum van het dorp Druten. Door de situering vormt het gebouw een markant punt in dit deel van het dorp.

- Van cultuurhistorische waarde als een goed voorbeeld van een functionele en typolo-gische ontwikkeling van het transformatorhuisje, een bouwwerk van industrie en tech-niek dat herinnert aan de elektrificatie van de gemeente.