Hoogstraat 9, Overasselt
Omschrijving
Dit stenen H. HARTBEELD uit 1943 naar ontwerp van de Bossche beeldhouwer H. Jonkers is geplaatst op een gemetselde voetstuk naar ontwerp van de gemeente-architect P. Leenders. De uitvoering was in handen van aannemer B. Arts. In het tuintje voor het beeld bevindt zich een lage buxushaag in de vorm van een hart. Het monument is door de plaatselijke bevolking geschonken aan pastoor Van Riel bij gelegenheid van zijn veertigjarig priesterjubileum.
Het beeldhouwwerk betreft feitelijk een beeldengroep in driehoekscompositie, bestaande uit een staande Christusfiguur in het midden, een geknielde man links en een geknielde vrouw met kind rechts. De bebaarde en blootsvoetse Christus heeft de ogen nagenoeg gesloten en is gekleed in een lange loshangende tunica. Zijn geheven rechter hand maakt een zegenend gebaar. De in werkkleding gestoken man kijkt schuin omhoog en heeft een schop in zijn rechter hand. De geknielde vrouw kijkt eveneens naar Hem op en is gekleed in een lange jurk en een hoofddoek. Haar handen rusten op de schouders van het kind dat in aanbidding voor haar staat. Het beeld is aan de achterzijde gesigneerd met: "H. JONKERS".
Het gemetselde voetstuk waarop de beeldgroep is geplaatst, bestaat uit een hoge rechthoekige sokkel en lagere naar voren gebogen armen. De semi-handvorm bakstenen zijn in kruisverband gemetseld met verdiepte voegen. De sokkel en de armen zijn voorzien van zandstenen afdekplaten. Op de armen is bij de aansluiting met de hogere sokkel een gekruld smeedijzeren versiersel geplaatst (gemaakt door B. van Langen). Aan de voorzijde van de sokkel bevindt zich een rechthoekig spaarveld met een gedenksteen: "H. HART VAN JEZUS / ZEGEN / OVERASSELT". De gebogen armen worden aan de voorzijde afgesloten door pijlers op vierkant grondplan. Op de pijlers zijn sierlijke lantaarns geplaatst (J. Arts, smid). De pijler van de rechter arm is aan de voorzijde voorzien van een kleine gebakken reliëfsteen: schematisch landschap met Maria, een soldaat, een geknielde man en het opschrift "aan Maria voor de behouden thuiskomst van onze jongens uit Indonesië 1946-1950" (ontwerp W. Klabbers).
Waardering
H. HARTBEELD uit 1943.
- Van kunst- en cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van het religieuze bewustzijn en de devotie voor het H. Hart van de plaatselijke rooms-katholieke gemeenschap. Het beeld naar ontwerp van de Bossche beeldhouwer H. Jonkers wijkt af van het destijds gangbare type H. Hartbeeld: een man en vrouw met kind zijn aan de Christusfiguur toegevoegd en vormen samen een driehoekscompositie.
- Van stedenbouwkundige waarde als onderdeel van een parochiecomplex, waarin het object een beeldbepalende rol speelt vanwege de markante situering voor de kerk en aan de belangrijkste dorpsstraat.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Dit rooms-katholieke parochiecomplex bevindt zich in de dorpskern van Overasselt en is gesitueerd op de zuidoostelijke hoek van de Hoogstraat en de Mgr. Van de Burgtstraat. Op 9 december 1889 viel het bisschoppelijk besluit om de parochie Over- en Nederasselt te splitsen in twee parochies zoals dat al voor 1609 het geval was geweest. De Overasseltse bouwpastoor L. van Esch gaf de opdracht voor een nieuwbouwplan aan de ervaren architect C. WEBER (1820-1908) die destijds naam maakte met een reeks neoromaanse koepelkerken in Noord-Brabant.
Het evenwijdig aan de Hoogstraat gelegen KERKGEBOUW is met het koor op het oosten georiënteerd. Het betreft een kerk van het type kruisbasiliek in neoromaanse stijl met koepelgewelven en absidiaal gesloten transeptarmen. In zuidelijke richting sluit op het kerkgebouw een kerkhof aan met een kerkhof-KAPEL. De kapel biedt plaats aan pastoorsgraven en aan een rustaltaar voor de sacramentsprocessies. De in oostelijke richting met de kerk verbonden voormalige pastorie is van gemeentewege beschermd (inwendig sterk gewijzigd). Voor de kerk aan de zijde van de Hoogstraat staat een H. HARTBEELD op een gemetselde sokkel. Het beeld is door de bevolking geschonken aan pastoor Van Riel bij gelegenheid van zijn veertig-jarig priesterfeest.
Het beschermde complex bestaat uit:
1. de aan Sint Antonius Abt toegewijde rooms-katholieke PAROCHIEKERK uit 1891 van architect C. Weber;
2. de kerkhof-KAPEL uit ca. 1925-1935 van G. Willems;
3. het H.HARTBEELD uit 1943 van H. Jonkers.
Waardering
Rooms-katholiek parochiecomplex te Overasselt.
- Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld van een historisch gegroeid rooms-katholiek parochiecomplex, bestaande uit een neoromaanse kerk (1891), een klassiek geïnspireerde kerkhofkapel (1925-1935) en een H. Hartbeeld (1943). De complexonderdelen vallen op door de hoogwaardige esthetische kwaliteiten, zoals een zorgvuldige detaillering en goed materiaalgebruik.
- Van stedenbouwkundige waarde als goed voorbeeld van een compleet en compact religieus ensemble, waaromheen vanaf het einde van de 19de eeuw het centrum van een dorp is gegroeid. Het complex is derhalve van bijzondere betekenis wegens de situering, verbonden met de ontwikkeling van het dorp Overasselt en het aanzien ervan.
- Van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van het herstel van de 16de eeuwse parochie-indeling, in casu de splitsing van Neder- en Overasselt in afzonderlijke parochies, en verbonden met het religieuze bewustzijn en de devotie van de plaatselijke rooms-katholieke gedurende het einde van de 19de eeuw en de eerste helft van de 20ste eeuw.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Gedenkteken(D6) | Voorwerpen op pleinen en dergelijke | Gedenkteken(D) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hoogstraat | 9 | – | 6611 BT | Overasselt | – | BY | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | C | 1649 | – | Overasselt |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1943 | 1943 | – | vervaardiging |