De Hofstede aan de Kerfwetering, Reeuwijk

Complexonderdeel 1

Inleiding

BOERDERIJ van het hallehuistype met voergangen en aangebouwd zomerhuis, ontstaan in verschillende bouwfasen vanaf de 17de eeuw met als mogelijk bouwjaar 1606. Op een kaart van 1609 (landmeter A. de Bruyn) is in ieder geval een boerderij op de betreffende plaats te zien. Onder het wolfeind boven aan de voorgevel is de huidige benaming te lezen: "de Hofstede aan de Kerfwetering", en daaronder: "Gravecoop", daaronder geschilderd op de gevel het jaartal "1606". In 1905 is een zomerhuis met boenhok aangebouwd. In de jaren 1980 is de boerderij gerestaureerd. Daarbij zijn de vensters vernieuwd en bij sommige is de roedeverdeling gewijzigd. De interieurindeling van het voorhuis is deels verdwenen (plafonds, opkamer).

Omschrijving

In kruisverband opgemetselde boerderij met woon- en stalgedeelte op rechthoekige plattegrond met aan de linkerzijgevel een via een tussenlid aangebouwd zomerhuis. Het pand heeft een begane grond en een kapverdieping onder een rieten zadeldak met nokvorsten en wolfeinden aan voor- en achterzijde en één schoorsteen. Het zadeldak van de doorgang is als steekkap ingebouwd in de zadeldaken van de boerderij en het zomerhuis. Dit laatste is thans gedekt met riet, vroeger met pannen. De gevels zijn opgemetseld in kruisverband en voorzien van muurankers en vlechtingen in de voor- en achtergevel, onderaan een zwart geschilderde plint. De gevelopeningen zijn voorzien van gemetselde rollagen en hardstenen lekdorpels. Behoudens de deuren in de achtergevel en de stalramen zijn zij voorzien van (nieuwe) rood geschilderde luiken. De voorgevel is voorzien van links en rechts een half venster met tweeruits onderraam en enkel bovenraam, daartussen links een deur met hardstenen onderdorpel, gesneden bovenlicht (een levensboom) en daarboven een (recentelijk aangebracht) wapenschild, en rechts een zesruits schuifvenster. In de kapverdieping een vierruits schuifvenster. Deur en vensters zijn voorzien van rood geschilderde luiken. De linkerzijgevel is voorzien van twee gedeelde vensters en een meerruits schuifvenster. Links daarnaast sluit de doorgang naar het zomerhuis aan. Daarachter volgen een schuifvenster en twee halfcirkelvormige stalvensters. De achtergevel is voorzien van drie toegangen met getoogde kozijnen en drie houten deuren. Boven de middelste deur (vernieuwd door een voordeur) zijn twee boven elkaar geplaatste meerruits vensters (op de plaats van een hooiluik) geplaatst met daartussen een beschilderd houten paneel. Rechts aan de gevel bevindt zich een bel onder een zadeldakje. De rechterzijgevel heeft bij het woongedeelte twee kleine, laag geplaatste zesruits vensters, rechts daarvan drie gedeelde vensters met zesruits roedenverdeling en geheel rechts drie halfcirkelvormige stalramen. Het aangebouwde rietgedekte zomerhuis van 1905 had voorheen een pannendak en een voor- en achtergevel met schouderstukken en tuit. De voorgevel heeft aan de voorzijde een (nieuw) meerruits schuifvenster kozijn, in de topgevel met schouderstukken en rollagen langs de dakranden bevindt zich een recent tegeltableau (hier bevond zich eerder een vierruits venster). Rechts in het tussenlid een deur. In de linkerzijgevel twee meerruits schuifvensters en links een dwars geplaatst boenhok met vierruits venster onder een lessenaardak. Tegen de achtergevel met meerruits schuifvenster en toegangdeur, bevindt zich links een eenlaagse aanbouw met een plat dak dat naar rechts doorloopt tot boven de deur. In de afgeknotte tuit van de gevel is het jaartal 1905 aangebracht. Van het interieur is de draagconstructie met gebinten in tact: twee in het voorhuis met aangescherfde stijlen korbelen en sleutelstukken uit de eerste helft van de 17de eeuw. Het bedrijfsgedeelte achter de brandmuur is voorzien van gebinten uit twee perioden: vier vakken uit de 18de eeuw met leugenbalken, een 19de-eeuwse uitbreiding met drie dekbalkgebinten met overstekende dekbalken. Een rijk gedetailleerde eikenhouten lambrisering in het voorhuis is voorzien van gesneden koppen, gecanneleerde pilasters en ornamenten. De qua vormentaal 17de-eeuwse lambrisering is in een niet exact te bepalen fase (na 1905?) ingebracht in een ruimte die is afgesplitst van het bedrijfsgedeelte en grenst aan het zomerhuis.

Waardering

De boerderij is van algemeen belang

-vanwege de ouderdom en ontwikkelingsgeschiedenis van de boerderij

-vanwege de fraaie lambrisering als onderdeel van de historische ontwikkeling van de boerderij;

-vanwege het ensemble van boerderij, zomerhuis en boenhok op een erf met authentieke toegangsweg, dat wordt ondersteund door de hooiberg;

-vanwege de authentieke situering in een nagenoeg ongewijzigd gedeelte van de polder.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
524416
Complexnaam
De Hofstede aan de Kerfwetering
Provincie
Plaats
Complexomschrijving

Complexomschrijving

Authentiek in de Polder Sluipwijk, ten zuiden van de 's-Gravenkoopsche Dijk gesitueerd BOERDERIJCOMPLEX bestaande uit een BOERDERIJ (1) van het hallehuistype en een ERF (2). De op het erf gelegen boerderij is bereikbaar door een hek bij de openbare weg en via de authentieke, onverharde toegangsweg. Het complex is omgeven door water en kent een geschiedenis die zeker teruggaat tot in de vroege 17de eeuw. Op een kaart van 1609 (landmeter A. de Bruyn) is een boerderij op de betreffende plaats te zien.

N.B. Op het erf nabij de boerderij bevinden zich een houten toegangshek van recente datum en een vrijstaande hooiberg, na een brand in 1985 vernieuwd in een van de eerdere hooiberg afwijkende vorm (thans drie, eerder vier roeden en gewijzigde kap), die weliswaar wel op dezelfde plaats stond. Deze onderdelen vallen niet onder de bescherming. Hetzelfde geldt voor de beide paardestallen, waarvan de ene parallel aan de boerderij ligt en de ander dwars daarachter. Het betreft respectievelijk een voormalige varkensstal en een voormalige koeienstal.

Waardering

Het BOERDERIJCOMPLEX is van algemeen belang

- vanwege de cultuurhistorische waarde

- vanwege de ouderdom en historische gelaagdheid van het complex

- als voorbeeld van een gaaf gesitueerd boerderijcomplex in het Reeuwijkse poldergebied met een oorspronkelijke erfindeling en toegangsweg

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Boerderij(M1) Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Lecksdijk 22 2811 NK Reeuwijk Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
M 162 Reeuwijk
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1606 1606 vervaardiging
Naar boven