Schouwweg 81, Wassenaar
Inleiding complexonderdeel 1
Hoofdonderdeel van het WAVO-park wordt gevormd door de BEJAARDENWONINGEN bestaande uit beneden- en bovenwoning met WINKEL en voormalige theesalon, in 1927 ontworpen door de Haagse architect S. de Clerq, die tevens optrad als huisarchitect van de opdrachtgevers, het echtpaar Van Ommeren-de Voogt.
Omschrijving
In opzet een symmetrisch opgezet complex op halve cirkelvormige plattegrond, bestaande uit twee bouwlagen onder een plat dak, heeft een ritmische gevelgeleding met hogere hoek en middenpaviljoens en iets lager boven de gevellijn uitspringende tussenpaviljoens. Het trasraam van vlakke waalklinkers wordt afgedekt door een rollaag, waarboven de gevels zijn opgetrokken van grauwe waalklinkers. Deur- en vensterpartijen worden afgedekt door brede rollagen. De gevels hebben een traveeindeling met zeer vlak gestileerde ionische pilasters van de kolossade orde met terracotta sierblokjes als kapiteel, die opgaan vanaf de als basement fungeerde begane grond. Terccacotta is verder decoratief toegepast voor de lekdorpels, als sierblokje met vensterafdekkingen op de verding. Belang sierend element zijn de terracotta reliefs met bloemmotief, waarvan de namen eronder in terracotta zijn aangeven. Tevens komen terracotta reliefs voor met de naam en het stichtingsjaartal van het complex. Natuurstenen dekplaten zijn toegepast als dekplaat voor de borstweringsmuren van de trap. De rechtgesloten enkele en samengestelde vensterpartijen hebben voor het merendeel de oorspronkelijk stalen kozijnen met roedenverdeling. Dit geldt eveneens voor een deel van de balkondeuren. De entreedeuren zijn teakhouten paneeldeuren met spieraam, deels voorzien van een houten luifel met daarboven een roedenverdeeld bovenlicht. De rechtgesloten gevels worden afgesloten door een breed fries, dat gedragen door de pilasters, bestaat uit een houten sierlijst, een gemetseld band, welke worden afgesloten door een geprofileerde overstekende houten gootlijst.
De winkel bevindt zich achter de noordwestelijke voorgevel van het noordelijk hoekpaviljoen is vijf traveeen breed met een risalerende middendeel van drie traveeën waarvan de middelste het breedste is. Op de begane grond bevinden zich in de middenrisaliet drie winkelruiten met roedenverdeelde bovenlichten. In de meest rechtse travee bevindt zich de entreedeur, voorzien van roedenverdeelde zij- en bovenlichten. De meest linkse travee heeft een roedenverdeeld raam. Op eerste de verdieping bevindt zich in elke travee één venster. Op de twee verdieping bevindt zich aan weerszijden een zesruits raam. Aan weerszijden van de middentravee bevindt zich terracotta reliëf met de tekst: "ANNO" en "1927".
De noordwestelijke voorgevel van het zuidelijke hoekpaviljoen heeft een vergelijkbare opzet.
Waardering
De bejaardenwoningen met winkel van het WAVO-park zijn van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde en vanwege de ensemblewaarde:
- als karakteristiek en vroeg voorbeeld van de typologische ontwikkeling van bejaardenwoningen in een niet stedelijk gebied uit de jaren '20 van de 20ste eeuw;
- als voorbeeld van bejaardenwoningen in Engelse Landhuisstijl uit de jaren '20 van de 20ste eeuw;
- als bijzondere uitdrukking van een sociaal-culturele ontwikkeling, waarbij particulieren stichting woningen staat voor bepaalde groepen uit de samenleving.
- doordat het complex van belang is voor de oeuvre van de Haagse architect S. de Clerq;
- als essentieel onderdeel van een groter geheel met bijzondere sociaal-culturele waarden;
- vanwege de bijzondere situering in een landschappelijk gebied, waarbij het gebouw qua bouwstijl en hoofdvorm aan bij het landelijk karakter ervan.
De bejaardenwoningen met winkel zijn vrij gaaf in hoofdvorm en wat betreft materiaalgebruik en detaillering. Het interieur heeft verschillende oorspronkelijke interieuronderdelen. De bejaardenwoningen met winkel zijn van belang vanwege de architectonische kwaliteit en de ruimtelijke, functionele en deels ook stilistische samenhang met de overige samenstellende onderdelen van zowel dit complex als het hoofdcomplex.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Het bij de historische buitenplaats Rust en Vreugd behorende WAVOpark bestaat uit BEJAARDENWONINGEN met WINKEL (1), twee TOEGANGSHEKKEN (2), een TRANSFORMATORHUISJE of oeconomiegebouw (3), een TUINAANLEG (4) met waterpartij, bijbehorende lantaarns en brug, welke in de periode 1927-1929 naar een ontwerp van de Haagse architect S. de Clerq in een Engelse landhuisstijl met elementen van de Nieuwe Haags School tot stand is gekomen. Aangezien het tuinontwerp ook voorkomt op het bouwtekening van het door S. de Clerq ontworpen gebouw is deze waarschijnlijk ook verantwoordelijk voor de tuinaanleg in een Decoratieve tuinstijl. De tuinaanleg vertoont grote overeenkomsten met het eveneens door De Clerq ontworpen nabijgelegen Johannahuis. Als verantwoordelijke voor de tuin wordt dhr. Drenth genoemd en het ligt voor de hand dat ook hij beplanting bij het Johannahuis voor zijn rekening heeft genomen.
WAVO is de afkorting voor Wilhelmina Alida van Ommeren, die samen met haar man de heer van Ommeren eeuw aan het begin van de 20ste eeuw de buitenplaats Rust en Vreugd kocht. De charitatieve werkzaamheden van het echtpaar leidde er toe dat zij aan de rand van de buitenplaats in 1927 het WAVO-park lieten bouwen. Hier konden 28 families, die buiten hun schuld om hun vroegere levenswijze niet konden volhouden, kosteloos een woning krijgen. De heer en mevrouw Van Ommeren-de Voogt hadden S. de Clerq als huisarchitect in dienst. Opdrachtgevers voor het complex waren de regenten der Wilhelmina-Alida-Stichting.
Omschrijving
Het WAVO-park ligt op de historische buitenplaats Rust en Vreugd langs de Schouwweg. Het grenst aan de voorzijde aan de bosrijke begroeiing van de Schouwweg en aan de achterzijde aan de weilanden van de buitenplaats.
Het cresentvormige gebouw is geplaatst tegen een schuinoplopend terrein, dat aan straatzijde het hoogste is. Hierdoor is het gebouw aan de voorzijde (noordwestzijde) twee bouwlagen en heeft het aan de andere een schuin aflopend talud, die zijn opgenomen in de achtertuinen. Tussen de trappen naar de bovenwoningen bevinden zich kleine voortuintjes, waarlangs ijzeren straatlantaarns zijn geplaatst.
Aan weerszijden van het terrein bevindt zich een toegangshek met een gebogen oprijlaan, bestaande uit een rijweg en een wandelpad. Binnen deze keerlus bevindt zich een grote rechthoekige waterpartij met aan de noordwestzijde de tuinaanleg. Voor beide hoekpaviljoens loopt een pad achterlangs de achtertuinen van het complex.
Aan de noordoostzijde bevindt zich het transformatorhuisje.
Waardering
Het WAVO-park is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde
- als karakteristiek en vroeg voorbeeld van de typologische ontwikkeling van bejaardenwoningen in een niet stedelijk gebied uit de jaren '20 van de 20ste eeuw.
- als voorbeeld van bejaardenwoningen in Engelse Landhuisstijl uit de jaren '20 van de 20ste eeuw.
- als bijzondere uitdrukking van een sociale-culturele ontwikkeling, waarbij particulieren stichting woningen staat voor bepaalde groepen uit de samenleving.
- doordat het complex van belang is voor de oeuvre van de Haagse architect S. de Clerq.
Het WAVO-park is van algemeen belang vanwege de ensemblewaarde:
- als essentieel onderdeel van een groter geheel met bijzondere sociaal-culturele waarden.
- vanwege de bijzondere situering in een landschappelijk gebied, waarbij het gebouw qua bouwstijl en hoofdvorm aan bij het landelijk karakter ervan.
Het complex is vrij gaaf in hoofdvorm en wat betreft materiaalgebruik en detaillering. Het interieur heeft verschillende oorspronkelijke interieuronderdelen. Het complex is van belang vanwege de architectonische kwaliteit en de ruimtelijke, functionele en deels ook stilistische samenhang met de overige samenstellende onderdelen van zowel dit complex als het hoofdcomplex.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Winkel (G2) | Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen | Winkel (G) | oorspronkelijke functie | – |
Bejaardentehuis | Cultuur, gezondheid en wetenschap | Sociale zorg, liefdadigheid | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Schouwweg | 81 | – | 2243 BL | Wassenaar | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | F | 11143 | – | Wassenaar |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1927 | 1927 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Clerq, S. de ; Zuid-Holland | architect / bouwkundige / constructeur | – |
Ommeren-de Voogt ; Zuid-Holland | opdrachtgever | – |