Inleiding

WOONHUIS van het type landhuis, genaamd 'de Veste' met bijbehorend TOEGANGSHEK ontworpen in 1920-1921 door het destijds in Heemstede gevestigde architectenbureau van J.W.E. Buijs & J.B. Lürsen in een door het Expressionisme beïnvloedde Engelse Cottagestijl. De inspiratie op de Engels landhuisbouw en de plattelandsbouwkunst blijkt uit de vrije groepering van de ruimten rondom de hall, de toepassing van een 'inglehook' het gebruik van erkers, gepotdekselde delen en rieten daken.

Het woonhuis bevindt zich aan de zuidhoek van de villawijk 'De Kieviet', op de hoek met de Buurtweg en wordt rondom omgeven door een tuin. De meeste bebouwing, die binnen een periode van 20 jaar tot stand kwam sluit aan bij het landelijke karakter van de wijk en bij de tendens om buiten te wonen. Dit gaat ook op voor de eerste vier opdrachten die de architecten J.W.E. Buijs & J.B. Lürsen hebben uitgevoerd en die alle in 'De Kieviet' staan. Het huis laat goed zien waardoor Buijs in het begin van zijn carrière is beïnvloed, die later vooral bekendheid heeft gekregen met 'De Volharding'.

N.B. De vrijstaande garage aan de zuidwestzijde komt niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking.

Omschrijving

Vrijstaand tweelaags landhuis op samengestelde plattegrond met kelder onder een samengesteld tentdak met steekkappen en geknikte dakschilden, die deels over de verdieping doorlopen. Een gemetselde schoorsteen bekroont het dak. Boven het trasraam van miskleurige klinkers zijn de in- en uitspringende gevels zijn opgetrokken van gele gevelmondklinkers in kruisverband met een plat volle voeg, waarbij het trasraam wordt afgedekt door een rollaag. Brede anderhalfsteens rollagen bevinden zich boven de deuren en vensters en als gevelbeëindiging onder de gootlijsten. De ongeschaafd rabat- en de gepotdekselde delen zijn geteerd. De enkele en samengestelde raampartijen met rechtgesloten vensteropeningen zijn uitgevoerd met roedenverdeling en deels vervangen door glas-in-loodramen.

De symmetrisch ingedeelde voorgevel (noordoost) heeft in het door de daklijst stekende middenrisaliet binnen een spitsboog de originele houten rondbogige entreedeur, die toegankelijk is via een met flagstones bestrate stoep. Op de verdieping bevindt zich onder de gootlijst een driedelige raampartij, binnen een gepotdekseld gevelgedeelte, dat doorloopt langs beide zijgevels. De beide zijgevels van het door een steekkap gedekte risaliet zijn voorzien van kleine spleetvensters. De beide geveldelen aan weerszijden van de middenrisaliet hebben kleine hooggeplaatste liggende ramen. In het dakschild erboven bevindt zich, onder een opgelicht dakschild, aan weerszijden van het risaliet, een dakkapel met dubbele ramen. De linker zijgevel (zuidoost), grenzende aan de tuin, heeft in hoofdlijnen ook een symmetrisch gevelindeling. Deze bestaat uit een geknikte puntgevel met in het midden een iets uitspringende rechthoekige erker, over twee bouwlagen. Van de beide in het midden geplaatste driedelig raampartijen op de begane grond en verdieping, heeft die op de verdieping een hoge houten bloembak. De geveltop, voorzien van een dubbel zolderraam, is bekleed met verticale delen. Op de verdieping wordt de erker geflankeerd door gepotdekselde delen, die over het aangrenzende deel van de noordwestelijk zijgevel doorlopen. De zuidoostgevel wordt afgesloten door twee, ongelijke, ten opzichte van elkaar, terugliggende geveldelen, elk met een hooggeplaatst liggend raampje.

Bij de rechter zijgevel (noordwest) wordt de iets uit het midden geplaatste keukendeur (paneeldeur met vier ruitjes) geflankeerd door koekoeken van de kelder. Erboven bevinden zich aan weerszijden van de deur raampartijen van ongelijke lengte, die aansluiten bij de bovendorpel van de deur. Aan weerszijden daarvan bevindt zich een niet symmetrisch in de gevel geplaatst, venster boven de rollaag van de plint. Het dakschild is boven de deurpartij opgelicht voor een vierdelige raampartij. De zolder erboven heeft een smal vierdelig daklicht onder een opgelicht dakschild.

De verspringende achtergevel (zuidwestgevel) heeft links uit een risaliet onder een steekkap. Centraal in de middenas bevindt zich boven de rollaag van de plint een driedelige raampartij en onder een opgelicht dakschild een driedelige raampartij van een dakkapel. Voor het terugliggende geveldeel ligt een terras. Het rechter gevelgedeelte heeft een kozijn dat een paneeldeur met verticale roedenverdeling bevat, gecombineerd met een driedelige raampartij aan op de deur.

INTERIEUR. In het interieur bevindt de plattegrondindeling zich grotendeels nog in oorspronkelijke staat. Via de vestibule komt men in de centrale hal met een trap met bordessen. De gang in het verlengde van de traphal, deelt de plattegrond als het ware in tweeën met aan de noordwestzijde de keuken en aan de zuidoostzijde de woonkamer. Het centrum van het huis wordt gevormd door de schouw in de woonkamer. Op de verdieping, boven de woonkamer bevindt zich de 'heerenkamer'. De wanden hebben een hoge lambrisering, afgewerkt met een sierlijst.

Waardering

Het uit 1920-1921 daterende landhuis met bijbehorend toegangshek is van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuurhistorische waarde

- als representatief voorbeeld van een relatief klein landhuis in een combinatie van Expressionisme en Engelse Cottagestijl uit de jaren '20 van de 20ste eeuw.

- als karakteristiek en vrij gaaf voorbeeld van een werk uit het vroege oeuvre van J.B. Lürsen en J.W.E. Buys, welke laatstgenoemde architect in het bijzonder een belangrijke plaats inneemt in de architectuurgeschiedenis uit de eerste helft van de 20ste eeuw.

Het landhuis is vrij gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering, zowel het in- als exterieur.

Het landhuis heeft stedenbouwkundige- en ensemblewaarde als karakteristiek onderdeel van het villapark 'De Kieviet', waarbinnen het representatief onderdeel van de bebouwing is en is tevens beeldbepalend gesitueerd aan de zuidzijde van deze wijk.