Inleiding

LOGEGEBOUW in Amsterdamse Schooltrant uit 1924 met bijbehorende CONCIERGEWONING uit 1936, gebouwd in opdracht van de vrijmetselaarsloge "De Noordstar" naar een ontwerp van de architecten L. Groen en D. Saal. In de Tweede Wereldoorlog was de tempelzaal ingericht als drukkerij en na 1945 kreeg de zaal zijn oorspronkelijke bestemming terug. Daartoe vond in 1947 een verbouwing plaats naar ontwerp van L. Groen. De panden zijn onderdeel van de gesloten zuidwestelijke gevelwand langs de Gedempte Nieuwesloot.

Omschrijving

Het logegebouw bestaat uit twee rechthoekige bouwvolumes van één bouwlaag met zolderverdieping onder mansardedaken met gesmoorde tuile du Nordpannen waarvan de noklijnen evenwijdig aan de straat liggen. Het achterste bouwblok, dat vanaf de straat niet te zien is, bevat de tempelzaal. De brede voorgevel (NO) aan de straatzijde telt links één bouwlaag, terwijl het rechter gedeelte is opgehoogd tot twee bouwlagen. Boven het lage deel is het overstekende dakschild geknikt, het hogere in het dakschild stekende deel is aan de voorzijde plat afgedekt. De voorgevel is gepleisterd en geschilderd, de hoge plint onder de waterlijst van de vensters in een donkere kleur grijs, het bovengedeelte een lichte. Rechts bevindt zich de iets terugliggende entree met deur tussen twee smalle laddervensters. Boven de ingang het teken van de vrijmetselaars: een passer en een winkelhaak. Rechts van de deur is een decoratieve metalen vlaggestokhouder aangebracht. Links in de gevel op de begane grond vier brede vensters met in de bovenlichten een veertienruits roedenverdeling, die behoren bij de ruimte die dient tot voorhof. In het hogere deel treft men op de verdieping links eenzelfde venster als op de begane grond aan en rechts daarvan vier kleine venstertjes met een achtruitsverdeling. De gevel wordt afgesloten door een smalle daklijst. Inwendig is de tempelzaal met spitsboogvormig gewelf en de uitmonstering en detaillering uit 1947 grotendeels gaaf bewaard gebleven. De conciërgewoning telt twee bouwlagen onder een met gesmoorde tuile du Nordpannen gedekt zadeldak waarvan de noklijn loodrecht op de straat staat. In de voorgevel (NO) op de begane grond drie rechthoekige vensters en op de verdieping een gebogen erker van vier vensters met glas-in-loodramen in de bovenlichten.

Waardering

De vrijmetselaarsloge uit 1924/1947 met bijbehorende conciërgewoning is van algemeen belang vanwege de architectuur-, cultuurhistorische en typologische waarde als voorbeeld van een logegebouw in Amsterdamse Schoolstijl met gave tempelzaal in een bijzondere op het werk van S. van Ravesteijn geïnspireerde vormgeving uit 1947. De panden zijn beeldbepalend gesitueerd in het centrum van Alkmaar.