Voorstraat 90, Delft
Inleiding
Het aan de gracht gesitueerde WERRK-WOONHUIS Voorstraat 90 is een voorbeeld van de Neo-Classicistische bouwstijl en maakt deel uit van het complex ZEEPFABRIEK Bousquet. Deze zijn verbonden met twee eveneens als rijksmonument beschermde pakhuizen aan de Molenstraat, een zijstraat van de Voorstraat.
Wijzigingen zijn aangebracht in de rechtgesloten vensters in de tweede bouwlaag. In de jaren 1990 zijn de raamroeden verwijderd.
Het pand bevindt zich in het beschermde stadsgezicht van Delft.
Omschrijving
Het pand Voorstraat 90 heeft een zeer langgerekte plattegrond. Het rechthoekige deel aan de voorzijde funktioneert als kantoor. Dit deel van het gebouw telt twee bouwlagen onder een schilddak, deels gedekt met gesmoorde, deels met rode Hollandse pannen. Achter het kantoor zijn bedrijfsruimten gesitueerd, die deels in open verbinding staan met de overdekte doorgang in het pand Voorstraat 92. De bedrijfsruimten bestaan uit één hoge bouwlaag en zijn het gevolg van geleidelijke uitbreidingen van de zeepfabriek.
De lijstgevel aan de voorzijde is samengesteld uit een gepleisterde eerste bouwlaag en een tweede bouwlaag van schone baksteen. Midden boven de geprofileerde lijst is een dakkapel geplaatst met segmentboogvormige bovendorpel en éénruits vensters.
De in drie traveeën opgedeelde gevel heeft in de eerste bouwlaag drie geprofileerde rondbogen, die rusten op de kapitelen van de pilastervormige penanten. De middendorpel is sterk aangezet en vormt over de gehele breedte van de gevel een horizontaal accent. In de rechter travee staat een drieruits paneeldeur onder een éénruits bovenlicht. Tweeruits vensters met eenruits bovenlichten bevinden zich in de overige traveeën. Onder de vensters zijn verdiept liggende panelen aangebracht. Een gepleisterde cordonlijst markeert de overgang van de eerste naar de tweede bouwlaag. In de tweede bouwlaag staan drie rechtgesloten vensters met een éénruits bovenlicht in de schuiframen.
Een hardstenen stoep vormt de overgang van straat naar voorgevel. Geheel rechts, naast de voordeur, staat een hardstenen stoeppaal, voorzien van een decoratief motief op de taps toelopende schacht.
In het sobere interieur is aan de rechter zijde een gang opgenomen, met over de resterende breedte van de gevel, tot in het pand Voorstraat 92, een rechthoekige kantoorruimte.
Waardering
Voorstraat 90 is als onderdeel van het complex zeepfabriek Bousquet van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, architectuurhistorische en stedenbouwkundige waarde.
Het complexonderdeel is van cultuurhistorische waarde als een bijzondere uitdrukking van een industriële ontwikkeling, namelijk zeepfabriek binnen een stedelijke kern, waarbij de veranderingen die het produktieproces de afgelopen twee eeuwen onderging afleesbaar zijn aan het gebouw.
Het complexonderdeel is van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van de Neo-Classicistische bouwstijl, vanwege de karakteristieke hoofdvorm, het materiaalgebruik en de detaillering.
Het pand Voorstraat 90 heeft stedenbouwkundige en ensemblewaarde als onderdeel van het complex Bousquet en vanwege de beeldbepalende ligging binnen de historische kern van de stad Delft.
Het pand is bovendien van belang vanwege de herkenbaarheid en de redelijke mate van gaafheid.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex ZEEPFABRIEK "Bousquet" bestaande uit een WERK-WOONHUIS aan de Voorstraat 90, een voormalig STALGEBOUW Voorstraat 92, een 19e-eeuwse ZEEPFABRIEK met schoorsteen op het binnenterrein en twee bijbehorende PAKHUIZEN aan de Molenstraat 11. In 1772 is het volgende geschreven met betrekking tot het complex: "een Huijs met erve, mitsgaders zeepziederije van ouds genaamd het vergulde Hoefijzer met drie Kruijsen, beneevens nog Twee Pakhuijs (Met een vrije poort daarneevens in de Moolenstraat), Thuijn en nog een kleiner Pakhuijs met open Erff daar agter bereikbaar vanuit de Hoefijsersteeg". Vanaf 1798 is het gehele complex in bezit van Isaac Bousquet, de naamgever van het bedrijf. In de daarop volgende twee eeuwen is de fabriek meerdere keren aangepast in verband met nieuwe productietechnieken en is de fabrieksruimte uitgebreid. Waarschijnlijk zijn in het eerste deel van de negentiende eeuw de voorgevels van de panden Voorstraat 90 en 92 aangepast aan de heersende Neo-Classicistische mode. Eveneens waarschijnlijk is dat in het tweede deel van de negentiende eeuw een bedrijfsgebouw op het binnenterrein is gerealiseerd. Daarin is een stoommachine met hoog opgemetselde schoorsteen geïnstalleerd. Het bedrijfsgebouw is in de twintigste eeuw meerdere keren aangepast. De stoommachine is inmiddels vervangen door een dieselgenerator. Deze panden zijn gelegen binnen het beschermde stadsgezicht van Delft.
Omschrijving
Het complex bestaat uit 4 onderdelen. De twee panden aan de Voorstraat geven toegang tot een binnenterrein waarop de zeepfabriek staat. Het totale complex heeft een samengestelde plattegrond, bestaande uit een smalle, zeer lange strook reikend van de Voorstraat tot aan het verbrede binnenterrein, waar aan de noordzijde de twee pakhuizen aan de Molenstraat grenzen. De Molenstraat is een zijstraat van de Voorstraat. Het complex is een geheel van bouwonderdelen uit verschillende perioden, van de zestiende tot aan de twintigste eeuw. Het laat negentiende-eeuwse fabrieksgebouw met schoorsteen, gelegen aan de noordzijde van het binnenterrein, vormt de verbinding tussen Voorstraat 92 en de pakhuizen aan de Molenstraat. Voorstraat 90 is een relatief ondiep pand, waarin het kantoor van de zeepfabriek is ondergebracht.
Waardering
Complex Zeepfabriek "Bousquet" van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de stedenbouwkundige waarde.
Het complex heeft cultuurhistorische waarde als een bijzondere uitdrukking van een specifieke functie, namelijk zeepfabriek binnen een stedelijke kern.
Het complex is van architectuurhistorische waarde als een voorbeeld van Neo-classicisme en de bijzondere, aan de functie gerelateerde vormgeving van de verschillende complexonderdelen.
Het Bousquetcomplex heeft stedenbouwkundige en ensemblewaarde vanwege de beeldbepalende ligging binnen de historische kern van de stad Delft en vanwege de langdurige aanwezigheid op dezelfde locatie.
Het complex is tevens van belang vanwege de herkenbaar en de grote mate van gaafheid.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Zeepfabriek | Boerderijen, molens en bedrijven | Industrie | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Voorstraat | 90 | – | 2611 JT | Delft | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | B | 3427 | – | Delft |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1800 | 1900 | – | vervaardiging |