Inleiding

WINKEL annex WOONHUIS, gebouwd circa 1875-1900 in Neo-Renaissance trant, op de hoek van de Hoogstraat en de Lombardsteeg in het centrum van Schiedam. In 1908 werd het souterrain verbouwd tot woning en werd een van rijkswege beschermenswaardige serre ingericht tussen het voor- en achterhuis.

In origine bestond het rechthoekige bouwvolume uit een voor- en achterhuis met daartussen een bouwvolume van twee lagen. In de jaren '40 van de twintigste eeuw is van het achterhuis de tweede verdieping afgebroken en is het platte dak in gebruik genomen als balkon. Op de tussenbouw, waar voorheen een plaatsje was, is de keuken uitgebouwd.

Omschrijving

Half vrijstaand winkel/woonhuis opgetrokken in baksteen op een rechthoekige plattegrond, bestaande uit een voorhuis van drie bouwlagen en een kapverdieping en de rudimenten van een 'achterhuis' van twee bouwlagen met een plat dak. Het dak bestaat uit een gecombineerd zadeldak/schilddak. Het schilddak bevindt zich aan de voorgevel. Doordat het pand gelegen is aan een dijk, met de voorzijde van de kavel op het niveau van de dijk en de achterzijde ongeveer een halve meter lager bevat het pand een souterrain, gesitueerd tot halverwege onder het voorhuis. Op de begane grond, met de ingang aan de Hoogstraat, bevindt zich de winkel. Het woonhuis, tevens met de ingang aan de Hoogstraat, beslaat alle verdiepingen daarboven. De begane grond van het voorhuis loopt door op de eerste verdieping van het achterhuis dat gebruikt wordt voor opslag.

In de voorgevel bevindt zich op de begane grond links de toegang tot de woning, een houten paneeldeur met drie vensters, met daarboven een tweelichtvenster. Rechts bevindt zich de symmetrische winkelpui met daarin centraal de terugliggende entree geflankeerd door gebogen etalageruiten op een natuurstenen borstwering. Links en rechts wordt de gevel omlijst met hardstenen pilasters, rijk gedecoreerd met bloemenmotieven, lijsten en kapitelen, die de ijzeren latei dragen. Het houtwerk van de kozijnen en het plafond voor de terugliggende winkelentree is eveneens rijk gedecoreerd. De vormgeving van de deur van de winkel is conform die van de woning maar dan in plaats van drie kleine raamjes een groot raam met daarboven een tweelichtvenster. De winkelpui wordt afgesloten met een fraai geprofileerde kroonlijst.

Ter hoogte van de verdiepingen is de voorgevel opgetrokken in schoon metselwerk met cordonlijsten, gestucte hoeken en gestucte speklagen gedecoreerd met diamantkoppen. De gevel bevat drie vensterassen en is voorzien van houten schuiframen, bekroond met gestucte lateien en daarboven een strekse horizontale boog. De bogen boven de vensters op de eerste verdieping en het linker en rechter venster op de tweede verdieping hebben een gestucte sluitsteen. Het middelste venster op de eerste verdieping en het linker en rechter venster op de tweede verdieping hebben tevens gestucte aanzetstenen.

Het middelste venster op de tweede verdieping is bekroond met een aedicula-achtig, driehoekig fronton met schelpnis.

De gevel wordt beëindigd met een zware geprofileerde kroonlijst op voluutconsoles die in het midden wordt onderbroken door een rijk gedecoreerde dakkapel in de vorm van een Vlaamse gevel, voorzien van een gekoppeld rondboogvenster. De puntgevel van de dakkapel is rijk bewerkt met gestucte banden, ornamenten en reliëf-metselwerk.

De zijgevel van het voorhuis bevat op de begane grond van links naar rechts twee hoge vensters en een deur naar de kruipruimte. Ter hoogte van de eerste verdieping zijn links in de gevel een klein (toilet)venster en een achthoekig venster aangebracht. Ter hoogte van de tweede verdieping is boven het toiletvenster van de eerste verdieping een groot rechthoekig venster met schuifraam en daanaast een (toilet)venster en achthoekig venster conform de eerste verdieping aangebracht.

Links van de zijgevel van het voorhuis bevindt zich de smalle gevel van het tussengedeelte en het achterhuis. Doordat de dijk hier afloopt verspringt het pand naar beneden. Het lagere gedeelte (links) heeft een dubbele deur geflankeerd door twee kleine getoogde ramen. In het hogere gedeelte is van links naar rechts een deur en drie vensters waarvan de meest rechtse lager is ten gevolge van het talud. De vensters bestaan uit twee, tweeruits schuiframen met bovenlichten. De deur is in 1908 geplaatst, in plaats van een raam, toen het souterrain van een opslagplaats in een woning is veranderd.

Op de eerste verdieping van het lagere gedeelte is links in de gevel, boven de deur een groot venster. Dit venster is geplaatst in 1908 toen de achterliggende ruimte werd gewijzigd in een serre. Het geslepen raam is voorzien van een gezandstraalde voorstelling van een vijver. Boven het raam is een strook van glas-in-lood. In het hogere gevelgedeelte bevindt zich links in de gevel een groot venster.

De achtergevel heeft op de tweede verdieping links van het midden een groot venster met houten kozijnen dat is bekroond met een streks metselverband. Ter hoogte van de kapverdieping is een venster met dubbele openslaande houten ramen.

In het interieur op de begane grond is naast het met bloemmotieven beschilderde stucwerk in het trappenhuis en de etalage tevens de serre van belang. Deze serre, gebouwd in 1908, bevindt zich in het gedeelte tussen het voor- en achterhuis. De serre is toegankelijk via vier grote eikenhouten schuifdeuren. Het geslepen glas heeft een gezandstraalde voorstelling van een vijver met lelies, riet en verschillende vogels. Bijzonder is dat de voorstelling doorloopt in al het glaswerk, behalve in het glas in de achterwand van de serre. Boven de deuren bevindt zich een strook glas-in-lood. Rechts in de achterwand van de winkel bevindt zich een deur naar het souterrain die eveneens van eikenhout is met dezelfde geslepen en gezandstraalde ramen. Tussen de serre en het achterhuis zijn drie ramen met geslepen glas en een ranke roedenverdeling. Hierboven bevindt zich eveneens een strook met glas-in-lood.

De eerste verdieping heeft nog de originele indeling met kamers-en-suite en de daarbij behorende scheidingskasten met daartussen glas-in-lood schuifdeuren. Tevens zijn de originele zwart granieten schoorsteenmantels, in een zeer goede staat, aanwezig. Op de eerste verdieping zijn stucplafonds met lijsten en ornamenten, op de tweede verdieping met eenvoudige lijsten. In het hele huis zijn de deuren, die origineel bestonden uit een paneel met daarboven een raam, nog aanwezig, maar betimmerd. Daarnaast is de houten trapleuning van de eerste naar de tweede verdieping en de balustrade op de gang van de tweede verdieping van belang.

Waardering

Winkel/woonhuis in rijke Neo-Renaissance trant, gebouwd circa 1875-1900, van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuurhistorische en de beeldbepalende waarde. Tevens van belang vanwege de beschreven interieuronderdelen.