Inleiding

FABRIEKSGEBOUW tot stand gekomen in 1928 naar een ontwerp in Zakelijk Expressionistische trant van de architect P. Sanders waarbij twee 19e-eeuwse pakhuizen zijn verbouwd. In 1937 is het pand verbreed en voorzien van twee extra bouwlagen, naar ontwerp in vergelijkbare trant van het architectenbureau Lockhorst en Overeynder.

Omschrijving

Het half vrijstaande fabrieksgebouw is opgetrokken op een rechthoekige plattegrond en omvat vier bouwlagen onder een plat dak. Het pand is opgebouwd uit een aantal verschillende volumes die worden verhuld door de voorgevel. Links bevinden zich de rudimenten van de 19e eeuwse pakhuizen, waarvan het rechter dieper is dan het linker. Rechts van het midden bevindt zich één bouwvolume (de uitbreiding uit 1937) dat een stuk dieper is dan de oudere bouwdelen. De voorgevel is vijftien vensterassen breed. De begane grond is voorzien van uitspringende lijst en daaronder opgetrokken in schoon metselwerk, terwijl de rest van de gevel is gepleisterd. De beide buitenste traveeën gaan hoger op dan de uitstekende, houten daklijst boven het middengedeelte, en hebben aan de buitenzijde een strook schoon metselwerk. Alle (rechthoekige) ramen en deuren zijn gevat in houten kozijnen met roedenverdeling, mits anders beschreven.

Het metselwerk ter hoogte van de begane grond is versierd door horizontale banden van uitkragend metselwerk. Onder de vensterstrook loopt een brede band uitstekend, streks metselwerk. Geheel links in de gevel bevindt zich een enkele houten paneeldeur met een gedeeld raampje voorzien van ijzeren siertraliewerk. De deur wordt geflankeerd door twee smalle vierruits vensters. Boven de deur, boven de luifel, bevindt zich een groot vijfhoekig bovenlicht met een driehoekige roedenverdeling, bekroond door drie streks geplaatste bakstenen in het pleisterwerk. Links van de deur bevindt zich de ingemetselde hardstenen brievenbus met daarboven een granito bordje met de tekst: 'POST'.

Geheel rechts in de gevel bevindt zich een dito entreepartij, maar breder met een dubbele paneeldeur en geen vensters aan weerszijden.

De begane grond bevat twee boven elkaar geplaatste vensterstroken, één onder en één boven de uitspringende lijst, van ieder elf vensters met zesruits ramen. De bovenste vensterstrook heeft uitzetramen. Iets rechts van het midden, in de achtste en negende vensteras, worden de vensterstroken onderbroken door een entree met dubbele openslaande stalen deuren met elk een achtruits raam. Ter hoogte van de eerste verdieping bevindt zich een vensterstrook bestaande uit vijftien vensters voorzien van vierruits, uitzetbare bovenlichten. De twee buitenste vensters, die zich in de buitenste traveeën bevinden en daarom iets meer naar buiten geplaatst zijn, hebben een uitkragende gepleisterde latei. Onder de gehele vensterstrook loopt een band streks, schoon metselwerk. Boven de vensterstrook loopt alleen over het middengedeelte, over dertien vensters, een band van streks metselwerk.

Tussen het middengedeelte en de twee buitenste traveeën is op de band streks metselwerk een blokvormige versiering aangebracht, daarboven tussen de eerste en tweede en tussen de tweede en derde verdieping zijn tevens twee vierkante versieringen aangebracht.

De tweede en derde verdieping hebben ieder een iets terugliggende vensterstrook bestaande uit vijftien vensters met achtruits uitzetramen. De vensters in de buitenste traveeën staan op een uitkragende gepleisterde dorpel en worden bekroond door een ver uitkragende gepleisterde latei. De bovenste vensterstrook is wederom aan de bovenzijde voorzien van een lijst streks, schoon metselwerk.

De gepleisterde zijgevel heeft op de begane grond van links naar rechts, vier segmentboogvormige vensters met negenruits ramen gevat in stalen kozijnen op hardstenen dorpels. Daarnaast een hoger in de gevel geplaatst venster met dubbele, openslaande, glas-in-lood ramen gevat in een houten kozijn op een hardstenen dorpel. Op de eerste verdieping is een vensterstrook van zes gekoppelde vensters met bovenlichten, die in het midden wordt onderbroken door twee kleine vensters. De rechter drie ramen hebben bovenlichten van glas-in-lood. De tweede verdieping bevat vijf rondboog vensters.

De gestucte achtergevel van het oostelijke bouwvolume (de oude pakhuizen) heeft op de eerste verdieping een venster met drie gekoppelde ramen; op de tweede verdieping drie rondboogvensters met vierruits ramen. In het midden van de gevel bevindt zich een deur en op de derde verdieping twee rechthoekige vensters. De gestucte achtergevel van het westelijke bouwvolume (de uitbreiding) heeft op de eerste verdieping twee vensters met vier gekoppelde ramen; op de tweede verdieping vier rondboog vensters met horizontaal gedeelde ramen en op de derde verdieping twee rechthoekige vensters. De in metselwerk opgetrokken zijgevel van het meest westelijke bouwvolume (1937) heeft ter hoogte van de eerste verdieping twee vensters; ter hoogte van de tweede en derde verdieping ieder vier vensters. Alle vensters hebben dubbele openslaande ramen en worden bekroond door streks metselwerk. De achtergevel van dit volume is eveneens in metselwerk opgetrokken en heeft ter hoogte van de eerste, tweede en derde verdieping ieder vier vensters met dubbele openslaande ramen. In het dak van dit bouwvolume bevindt zich een groot daklicht.

In het interieur is in het linker gedeelte, de twee oude pakhuizen, de constructie bewaard gebleven, op de begane grond bestaande uit gietijzeren kolommen geklonken aan gietijzeren balken. De verdiepingen zijn opgetrokken met een zware houten constructie. Achter de enkele deur bevindt zich een trapportaal dat tot en met de gang op de eerste verdieping is voorzien van een tegellambrizering in verschillende pasteltinten (1937). Op de gang komt een balie uit waarachter zich een kantoor bevindt. Het interieur van het kantoor is sober met wit gelakte houten kasten en deuren. De uitbreiding uit 1937 heeft een staalconstructie en een ruimtelijk fraai gesitueerde houten bordestrap.

Waardering

Fabrieksgebouw, gebouwd in 1928 en uitgebreid in 1937, van algemeen belang vanwege cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van een fabrieksgebouw uit het Interbellum, in een voor deze tijd typische bouwstijl met zakelijke en expressionistische invloeden, een gedeeltelijk negentiende-eeuwse constructie van hout en gietijzer en een recentere staalconstructie. Tevens van belang vanwege de beeldbepalende waarde aan de Lange Haven en binnen het oeuvre van de Schiedamse architect P. Sanders en het Rotterdamse architectenbureau Lockhorst en Overeynder.