Inleiding

Voormalige BRANDERIJ "Nooitgedacht" gebouwd in 1874 in Eclectische stijl. De branderij is gesitueerd aan de in 1350 gegraven Noordvest en maakt deel uit van een hele rij branderijen die in de jaren zeventig van de negentiende eeuw hier zijn gebouwd. De branderijen stonden in oorspronkelijke opzet (waarschijnlijk in verband met brandgevaar) aan de beide zijden vrij.

De branderij is typologisch representatief voor de huisvesting van deze specifieke productiefase binnen de Jeneverbedrijfstak in de tweede helft van de negentiende eeuw. Karakteristiek is de asymmetrische gevelindeling die het gevolg is van de opstelling op de begane grond van de (bredere) beslagbakken aan één zijde van de branderij en de ketelapparatuur aan de andere zijde. Op de eerste verdieping bevond zich oorspronkelijk, geheel links, de deur waardoor, via een ladder, de zakken grondstoffen naar binnen werden gedragen.

NB: Bij een verbouwing tot woonhuis en kantoor in 1950 door architect Jan Gidding te Schiedam is de oorspronkelijke indeling van de voorgevel ter hoogte van de verdieping gewijzigd. Op de begane grond is uiterst links een deur geplaatst ter plaatse van het voormalige venster. De karakteristieke detaillering van de ramen is bij een aantal vensters verloren gegaan. De begane grond van de oostelijke zijgevel en de achtergevel zijn gestuct en de vensters hier zijn niet oorspronkelijk. De in oorsprong vrije ruimte tussen het pand en het linkerbuurpand (nr.87) is bebouwd met een volume van twee bouwlagen. Eventuele vensters in de linker zijgevel zijn dichtgemetseld. In het interieur zijn de houten standvinken die de dubbele onderslagbalk steunen vervangen voor stalen H-profielen.

Omschrijving

De branderij is opgetrokken op een rechthoekige plattegrond en bestaat uit een hoge begane grond verdieping en een ruime verdieping onder een met pannen gedekt zadeldak dat met de nokrichting haaks op de straat staat. De voorgevel is opgetrokken in rode/grauwe bakstenen en de achter- en zijgevels in gele IJsselsteen. De voorgevel is gevat tussen gemetselde pilasters met spaarvelden. De pilasters worden visueel langs de daklijn van de tuitgevel doorgetrokken door de toepassing van een gemetseld fries met spaarveld. De tuitgevel is afgedekt met een kopse rollaag. Tussen de begane grond en de verdieping bevindt zich een cordonband van kops metselwerk.

Alle originele vensters in de branderij zijn licht getoogd en voorzien van anderhalfsteens strekse rollagen. De voorgevel bevat op de begane grond links van het midden een dubbele, openslaande inrijpoort die is gevat tussen twee hardstenen pilasters. Boven de poort bevindt zich een rondboogvormig bovenlicht voorzien van het karakteristieke spinnenwebvenster en bekroond door anderhalf steens strekse rollaag waarin een hardstenen sluitsteen met daarin het bouwjaar (1874) gegraveerd. Rechts van de poort is een eenvoudige muuranker met rechte schieter en twee vensters met hardstenen waterdorpels en duimstenen.

In de top van de tuitgevel bevindt zich een klein getoogd venster met een hardstenen waterdorpel met daaronder een hardstenen naamplaat met de naam "NOOITGEDACHT". In de zij- en achtergevel van het pand hebben alle vensters gemetselde waterdorpels. In de rechter (oostelijke) zijgevel ter hoogte van de begane grond zijn de vijf vensteropeningen in afgeplatte vorm nog in tact. Ter hoogte van de verdieping zijn vijf oorspronkelijke vensters.

In de achtergevel bevinden zich ter hoogte van de verdieping de vier oorspronkelijke vensters en onder de nok van de puntgevel een rondlicht. De zij- en achtergevel bevatten ter hoogte van de balklagen eenvoudige muurankers met rechte schieters.

De inwendige structuur wordt bepaald door een samengestelde balklaag. De kapconstructie bestaat uit een reeks spanten in de vorm van hangwerken.

Waardering

Voormalige branderij 'Nooitgedacht' gebouwd in Eclectische stijl in 1874, als karakteristiek gebouwtype voor de laatste grote bloeiperiode (1850-1880) van de (kleinschalige) Schiedamse brandersbedrijvigheid van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuurhistorische waarde, alsmede vanwege de beeldbepalende - en ensemblewaarde in relatie met de overige branderij uit dezelfde periode en aan de Noordvestsingel.