Inleiding

Voormalige BRANDERIJ gebouwd in 1878 in Eclectische stijl. De branderij is gesitueerd aan de in 1350 gegraven Noordvest en maakt deel uit van een hele rij branderijen die in de jaren zeventig van de negentiende eeuw hier zijn gebouwd. De branderijen stonden in oorspronkelijke opzet (waarschijnlijk in verband met brandgevaar) aan de beide zijden vrij.

De branderij is typologisch representatief voor de huisvesting van deze specifieke productiefase binnen de Jeneverbedrijfstak in de tweede helft van de negentiende eeuw. Karakteristiek is de asymmetrische gevelindeling die het gevolg is van de opstelling op de begane grond van de (bredere) beslagbakken aan één zijde van de branderij en de ketelapparatuur aan de andere zijde. Op de eerste verdieping bevindt zich geheel links de deur waardoor, via een ladder, de zakken grondstoffen naar binnen werden gedragen. De branderij is aan het eind van de negentiende eeuw gebruikt als kistenmakerij en in 1924 door J.J. Melchers in gebruik genomen als distilleerderij.

NB: De karakteristieke detaillering van de ramen is bij een aantal vensters verloren gegaan. In het interieur ontbreken op de begane grond de houten standvinken; de verdiepingsvloer is versterkt door aangestort beton.

Omschrijving

De branderij is opgetrokken op een rechthoekige plattegrond en bestaat uit een hoge begane grond verdieping en een ruime verdieping onder een met pannen gedekt zadeldak dat met de nokrichting haaks op de straat staat. De voorgevel is opgetrokken in rode/grauwe bakstenen en de achter- en zijgevels in gele IJsselsteen. De voorgevel is gevat tussen gemetselde pilasters met spaarvelden. De pilasters worden visueel langs de daklijn van de tuitgevel doorgetrokken door de toepassing van een gemetseld fries met spaarveld. In de punt van het fries is een bakstenen Franse lelie aangebracht. Tussen de begane grond en de verdieping loopt tussen de pilasters een kordonband van kops metselwerk. Alle vensters en deuren in de branderij zijn licht getoogd en voorzien van anderhalfsteens strekse rollagen. De voorgevel bevat op de begane grond rechts van het midden een dubbele, openslaande inrijpoort die is gevat tussen twee hardstenen pilasters. Boven de poort is het rondboogvormig bovenlicht dichtgemetseld. Boven de oorspronkelijke vensteropening bevindt zich een anderhalfsteens strekse rollaag waarin een hardstenen sluitsteen met daarin het bouwjaar (1878) gegraveerd. De poort wordt geflankeerd door rechts één en links twee (dichtgemetselde) vensters. Op de verdieping is geheel links in de voorgevel een strokendeur met ijzeren klampen die aan hardstenen duimstenen zijn bevestigd. Rechts van de deur zijn drie vensters met hardstenen waterdorpels. In de top van de gevel bevindt zich een rondlicht omlijst door kops metselwerk. In de zij- en achtergevel van de branderij hebben vensters alle gemetselde waterdorpels. In beide zijgevels zijn ter hoogte van de begane grond en de verdieping oorspronkelijk vijf vensterassen. Door naaste bebouwing zijn verschillende vensters dichtgemetseld maar de overblijfselen, in de vorm van rollagen, waterdorpels of duimstenen, zijn nog zichtbaar.

In de achtergevel zijn op de begane grond de sporen zichtbaar van een links van het midden gelegen inrijpoort met rondboogvormig bovenlicht geflankeerd door links één en rechts twee vensters. Ter hoogte van de verdieping zijn vier oorspronkelijke vensters en bovenin de puntgevel een rondlicht. De zij- en achtergevel bevatten ter hoogte van de balklagen eenvoudige muurankers met rechte schieters. Naast de muurankers in de linker zijgevel bevinden zich vierkante ventilatieopeningen. De inwendige structuur wordt bepaald door een samengestelde balklaag. De kapconstructie bestaat uit een reeks spanten in de vorm van hangwerken.

Waardering

Voormalige branderij gebouwd in Eclectische stijl in 1878, als karakteristiek gebouwtype voor de laatste grote bloeiperiode (1850-1880) van de (kleinschalige) Schiedamse brandersbedrijvigheid van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuurhistorische waarde, alsmede vanwege de beeldbepalende - en ensemblewaarde in relatie met de overige branderijen uit dezelfde periode aan de Noordvestsingel.