Inleiding.

Halfvrijstaand WOONHUIS 'villa de Brug' met een oudere kern (ca. 1880) en een in 1915 tegen de voorgevel en rechter zijgevel aangebrachte uitbundige Eclectische stucwerkdecoratie, die onder meer aansluit bij het Neo-Maniërisme. De villa bezit een ruime achtertuin en zijtuin die aan de straatzijde wordt afgesloten door een gietijzeren HEKWERK. Het huis is gelegen aan de oostzijde van de gebogen Jodenstraat die naar de Plats leidt in het historische centrum van Echt. Het pand vormt samen met het belendende pand nr. 26 een beeldbepalend geheel. Het pand heeft omstreeks de jaren dertig van de twintigste eeuw in het interieur een verbouwing ondergaan. De villa is aan de linker- en achterzijde in 1988 wat gevelindeling betreft en interieur op onderdelen gewijzigd. Tegen de achtergevel bevindt zich een overdekt terras.

Omschrijving.

Onderkelderd WOONHUIS op samengesteld grondplan bestaande uit twee volumes van elk twee bouwlagen en een kapverdieping, onder twee parallelle zadeldaken met de nokrichting evenwijdig aan de Jodenstraat. Het voorhuis heeft aan de linker zijgevel een eenlaags driezijdige erker met plat en een tweelaags erker onder tentdak. Het ten opzichte van het voorhuis wat smallere achterhuis bezit aan de rechter zijgevel een uitbouw onder lessenaardak. De dakschilden zijn overwegend belegd met gesmoorde kruispannen. Het tentdak wordt bekroond door een ijzeren kruisbloem met windvaantje. De afwatering vindt plaats via geprofileerde bakgoten. Het pand is opgetrokken in baksteen in kruisverband, waarbij de achtergevel is witgeschilderd en de rechter- en de linker zijgevel volledig van een witte pleisterlaag is voorzien. De voorgevel is tussen het stucwerk opgevuld met rode verblendsteen. De gevels bezitten voornamelijk licht segmentboogvormig afgesloten vensteropeningen gevuld met houten stopramen onder enkelruits bovenlichten. De asymmetrisch ingedeelde VOORGEVEL telt drie assen tussen gepleisterde hoeklisenen, waarbij de linker as wordt geflankeerd door een extra liseen en eindigt in een rijk gedecoreerde topgevel. De voorgevel heeft een sokkelzone met grijsgeschilderde plint waarin twee kelderlichten en een zone voorzien van sterk gebouchardeerde velden onder elke venster. De sokkel wordt afgesloten door een sterk geprofileerde waterlijst. De vensters in de eerste bouwlaag zijn voorzien van een gepleisterde omlijsting met manchetten en gebouchardeerde sluitstenen. De vensters op de verdieping hebben geen manchetten en de kuiven zijn hier voorzien van een floraal motief. Op de verdiepingscheiding een breed fries met gebouchardeerde velden en een geprofileerde cordonlijst. De gevel wordt afgesloten met een sterk geprofileerde en gekorniste bakgoot. De topgevel in de vorm van een halsgevel is voorzien van gepleisterd rolwerk in twee zones, waarbij de oorspronkelijk in verblendsteen uitgevoerde gedeelten thans grotendeels zijn dichtgeschilderd. In de eerste zone een rondboograampje met omlijsting en aan weerzijden klauwstukken. De tweede zone heeft klauwstukken en wordt afgesloten door een gebogen fronton bekroond met een obelisk. De vazen op de schouderstukken zijn verdwenen. De sobere LINKER ZIJGEVEL grenst aan het belendende pand, waarbij een groot deel van de tweede bouwlaag en zolderverdieping van het achterhuis vrij ligt en is gecementeerd in blokverband met schijnvoegen. In deze gevel rechts een stolpraam onder enkelruits bovenlicht en in de punt twee smalle rondboogvormig afgesloten venstertjes. De RECHTER ZIJGEVEL van het voorhuis eindigt in een rijk gepleisterde in- en uitzwenkende halsgevel volgens het schema van de reeds beschreven topgevel. Boven de goot aan weerszijden klauwstukken, vervolgens een waterlijst, rolwerk en een bekroning in de vorm van een gebogen fronton met obelisk. In de bovenste zone een kleine oeil-de-boeuf. De oorspronkelijk aanwezige vazen op de schouders zijn verdwenen, het stucwerk dat thans volledig witgeschilderd is zal oorspronkelijk meer contrast hebben gekend. De volledig witgestucte driezijdig uitspringende erker heeft gevelhoeken voorzien van iets uitspringende lisenen die doorlopen in de borstwering van het balkon. De borstwering is voorts voorzien van balusters. De erker heeft een plint met gebouchardeerde vlakken zoals in de voorgevel en in elke gevelzijde een venster zoals beschreven. Op de verdieping een balkondeur met erboven een oeil-de-boeuf en een smal rondboogvormig venster. Rechts hiervan het uitgebouwde portiek met hierin de hoofdentree. Aan de voorzijde en in de linker zijmuur heeft de uitbouw een rondboogvormig afgesloten opening met kuif. De uitbouw heeft uitgemetselde hoeklisenen alsvoornoemd en heeft een geprofileerde cordonlijst op de verdiepingscheiding. De eerste bouwlaag is, evenals het inwendige van het portiek, uitgevoerd met schijnvoegen. De verdieping is voorzien van vensteropeningen waarvan die in de linker zijmuur blind is. Het raam in de voorzijde heeft een extra stucomlijsting met hoofdgestel en hierboven gestucte festoenen. Het geheel wordt door een gekorniste omlopende geprofileerde bakgoot afgesloten. In het portiek een dubbele paneeldeur met glaspanelen voorzien van roosters, onder een enkelruits bovenlicht. De onderpanelen van de deur zijn versierd met cartouches. De rechter zijmuur van het portaal is volledig blind afgezien van een gebouchardeerd vlak onder de goot. Tegen deze muur sluit de eenlaags uitbouw aan van het achterhuis. Deze is wat volume betreft oorspronkelijk, maar ongeveer een halve meter opgehoogd en voorzien van een nieuwe deur toen in 1988 de hier aanwezige serre werd verwijderd. Thans bestaat de gevel uit een sober segmentboogvormig afgesloten stolpraam links en een nieuwe tuindeur met persiennes rechts. De vrijliggende gepleisterde puntgevel van het achterhuis is voorzien van schijnvoegen en bevat twee smalle rondboogvormig afgesloten venstertjes. De ACHTERGEVEL is in 1988 gewijzigd en heeft thans in de aanbouw een nieuwe tuindeur met persiennes en op de verdieping een nieuw venster. In de achtergevel van het achterhuis twee in 1988 vernieuwde tuindeuren met persiennes binnen reeds aanwezige openingen en in de tweede bouwlaag nieuwe vensters in reeds aanwezige vensteropeningen. De indeling van het INTERIEUR is in hoofdopzet bewaard gebleven. Het voorhuis heeft een zitkamer en studeerkamer aan de voorzijde met gang en trappenhuis erachter. Het achterhuis bevat een salon en een keuken met bijkeuken die doorgebroken is in 1988. De verdieping wordt ook door een gang gedeeld en bezit slaapkamers. Onder de bewaard gebleven interieurelementen bevinden zich vermoedelijk in de jaren '30 van de twintigste eeuw aangebrachte getrapte consoles onder balklagen op de verdieping, een kelder met twee gewelfde kelderruimtes en betonnen vloeren, in de woonvertrekken een plafond met stucornament en een marmeren schoorsteenmantel. Het HEKWERK als erfscheiding tussen zijtuin en Jodenstraat bestaat uit een serie gietijzeren hekpijlers op een voetmuur in het verlengde van de voorgevel van het huis. Tussen de hekpijlers bevinden zich eenvoudige spijlen met speerpunten die met elkaar verbonden zijn door horizontale verbindingsspijlen. In het hekwerk is een dubbel draaihek opgenomen met uitzwenkende verbindingsspijlen.

Waardering.

Het WOONHUIS Villa De Brug in Echt met HEKWERK vertegenwoordigt algemeen belang en is van architectuurhistorische waarde als gaaf en goed voorbeeld van een rijk gedecoreerd woonhuis uit het begin van de twintigste eeuw, dat opvalt vanwege de toegepaste stucwerkornamentiek met invloeden uit het Neo-Maniërisme, vanwege het materiaalgebruik zoals de toepassing van stuc in combinatie met verblendsteen en vanwege de hoofdvorm met diverse erkers en uitbouwen. Het pand bezit stedenbouwkundige waarde als onderdeel van de historische kern van Echt, gelegen in het gebogen straatverloop ter hoogte van de voormalige toegang tot het dorp. Het pand heeft ensemblewaarden in samenhang met het bewaard gebleven hekwerk en speelt met het belendende pand door hoofdvorm en detaillering een beeldbepalende rol.