Inleiding

Aan de Arnoldus Janssenstraat 27-29 gelegen, voormalig dubbel HOSPITIUM met op het achtererf een via een verbindingsgang met het hoofdvolume verbonden, voormalige dubbele wasinrichting. Op het voor-en zijerf ter afscheiding van de straat en de twee percelen kniehoge bakstenen ezelsrugmuurtjes tussen dito pijlertjes die aan de Zustersstraat overgaat in manshoge bakstenen TUINMUUR, die een stilistische eenheid vormt met het hoofdvolume en washuis. Het hospitium werd in opdracht van het Missiehuis Sint Michaël in 1912 gebouwd door architect pater Moechel die voor de hoofdlijnen van zijn ontwerp het reeds in 1901 gerealiseerde buurpand tot voorbeeld nam. Het werd opgetrokken in Ambachtelijk-traditionele bouwtrant met toepassing van diverse contemporaine materialen en enkele Duitse stijlelementen. Het voormalige dubbele gastenverblijf is thans in gebruik als dubbel woonhuis. Het was huis als schuurtje annex bijkeuken. In het voordakschild vier niet-originele dakkapellen. Bij nummer 29 zijn de kelderlichten deels dichtgezet. Uit 1995 daterende serre-aanbouw aan het washuisgedeelte van nummer 27.

Omschrijving

Ter afscheiding van het zijerf langs de Zustersstraat een TUINMUUR in dezelfde vormentaal als het hoofdvolume. De in donkerrode baksteen opgetrokken muur wordt geleed door met lichtrode verblendsteen geaccentueerde pijlers te voorzien van cementstenen afdekplaten waartussen muurdelen afgedekt met afgeplatte ezelsruggen. Het geheel onderkelderde, dubbele HOSPITIUM beslaat een nagenoeg rechthoekige plattegrond en telt twee bouwlagen plus een kapverdieping onder een met blauwgesmoorde mulderpannen gedekt, licht verzonken zadeldak. Aan de achtergevel twee (lagere) tweelaags toiletuitbouwen onder plat vierkant grondplan. Op voor-en achterdakschild diverse hoog opgemetselde schoorstenen met getande hoeklijsten in lichtrode verblendsteen en afdekking met overstek. Opliggende goten.

De gevels van het met donkerrode baksteen in kruisverband opgetrokken pand worden horizontaal geleed en verlevendigd door een omlopende keramische waterlijst, donkerbruin geglazuurde cordon-en sierlijsten en uitbundig siermetselwerk onder de dakrand met bloktandlijsten en rondboogfriezen (waarvan de verticalen in lengte variëren), uitgevoerd in contrasterende lichtrode verblendsteen. Getande hoeklijsten in dito steen accentueren de verticale lijn. Deze ornamentiek wordt consequent in alle gevels doorgezet.

Getoogde venster-en deuropeningen, omlijst met geprofileerde en getande lichtrode verblendsteen en overigens geaccentueerd met de kop getrokken koordbogen van donkerbruin geglazuurde steen en dito geglazuurde dorpelstenen. Merendeels T-vormige stolpvensters met geprofileerd kalf en enkelvoudige bovenlichten (bij nr. 27 thans voorzien van glas-in-lood). Getoogde kelderkoekoeken.

De symmetrisch ingedeelde voorgevel telt zes traveeën waarvan de middelste twee licht risaleren en eindigen in een topgevel, vormgegeven als een met ezelsruggen afgedekte trapgevel met flankerende pinakels met kantelenbekroning. Overigens een klimmende rondboogfries en detaillering als voornoemd. Centraal in de middenrisaliet en lege beeldnis op decoratief uitkragende bakstenen console. Identieke, eveneens symmetrisch ingedeelde kopgevels, eindigend in tuitgevels met schouderstukken. In elke zijgevel zes blindvensters en in de middentravee een stolpvenster als voornoemd. Daaronder de hoofdentree met beglaasde paneeldeur voorzien van siersmeedijzeren traliewerk aan een hardstenen bordestrap met siersmeedijzeren balustrade. De symmetrische eveneens zes traveeën tellende achtergevel is gedetailleerd als voornoemd. Afgebiljoende segmentboogvormige achterdeuren met panelen aan een hardstenen trapje. Deels spleetvensters ter plaatse van het trappenhuis en in de twee toiletuitbouwen, die overigens zijn gedetailleerd als het hoofdvolume.

In de interieurs is de oorspronkelijke spiegelsymmetrische plattegrondsindeling ondanks enkele latere doorbraken herkenbaar bewaard gebleven. Vanaf de in de zijgevels gelegen entrees voert de middengang naar een haaks hierop gelegen trap. Diverse woonvertrekken zijn aan zowel buiten-als binnenzijde van deze winkelhaakvormige structuur gesitueerd. Eerste verdieping met overeenkomende opzet. Onder het gehele pand doorlopende, meerdelige kelders.

Van de interieurs zijn onder andere vermeldenswaard: de kelders met polychrome tegelvloeren, segmentbogen en houten klampdeuren; de trappenhuizen en de gangen met stucwerkplafonds, polychrome tegelvloeren en originele trap met ombouw en decoratief gesneden (begin-)balusters; verder de voormalige keukens met polychrome tegelvloeren, diverse marmeren vensterbanken en in diverse vertrekken de voor religieuze architectuur zo karakteristieke afgebiljoende, brede paneeldeuren met geprofileerd lijstwerk.

Op het achtererf het voormalige WASHUIS, dat via een verbindingsgang met het hoofdvolume is verbonden. In deze verbindingsgang aan beide zijden een stolpvenster met detaillering als voornoemd (bij nr. 29 versoberd). Het washuis beslaat een rechthoekige plattegrond, evenwijdig aan het hoofdvolume, en telt een bouwlaag plus een kapverdieping onder een eveneens met gesmoorde muldenpannen gedekt zadeldak met overstek, waarop een aan de voormalige functie herinnerende schoorsteen in exact overeenkomende vormentaal als op het hoofdvolume. Detaillering en ornamentiek zoals bij het hoofdvolume. Symmetrische kopgevels met twee vensters en een brede afgebiljoende paneeldeur aan een hardstenen trapje. Blinde achtergevel. Bewaard gebleven veelkleurige cementtegelvloer in het interieur.

Waardering

Het object, bestaande uit een dubbel HOSPITIUM met achtergelegen WASHUIS en TUINMUUR langs de Zustersstraat is van algemeen belang. Het object heeft cultuurhistorische waarden. Het is van belang als bijzondere uitdrukking van een culturele en geestelijke ontwikkeling, namelijk het stichten van diverse nieuwe kloostergemeenschappen in Tegelen aan het eind van de 19e en het begin van de 20e eeuw, in dit geval de missiepaters van de Congregatie van het Goddelijke Woord, ten gevolge van de religieuze vervolgingen in Duitsland onder Bismarck. Daarnaast vanwege het belang voor de typologische ontwikkeling van kloostergastverblijven. Het object heeft architectuurhistorische waarden vanwege het belang van de van de bijzondere ornamentiek en zorgvuldige detaillering, waarbij Duitse stijlelementen gecombineerd worden met destijds moderne bouwmaterialen uit de regionale grofkeramische industrie. De strakke symmetrie van het grondplan wordt geaccentueerd in de symmetrische hoofdopzet. Het object heeft ensemblewaarden vanwege de historisch-ruimtelijke relatie met de omringende religieuze bebouwing van Steyl, vanweg de beeldbepalende situering op de hoek van de Arnoldus Janssenstraat met de Zusterstraat, en vanwege de ligging aan het einde van de zichtas vanuit de Zustersstraat. Het object heeft zeldzaamheidswaarde en is van belang vanwege de vrij gaaf bewaard gebleven exterieurs in combinatie met diverse bewaard gebleven elementen in de interieurs. Het versterkt de visuele en structurele gaafheid van het aangrenzende, als dorpsgezicht te beschermen deel van Steyl.