Legeringsgebouw (5), Weert

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Inleiding

LEGERINGSGEBOUW (5) deel uitmakend van het 'Van Horne' KAZERNECOMPLEX, gelegen binnen de bebouwde kom van Weert. Op het terrein staan vier kleinere legeringsgebouwen (nummers 1-4)en twee grotere (nummers 5-6). Dit is een van de grotere legeringsgebouwen. Het legeringsgebouw staat aan de noordoostzijde van het terrein, met de voorgevel naar het keukengebouw gericht. Het pand doet dienst als legeringsruimte voor manschappen. In het exterieur zijn de vensters vernieuwd. Tevens bevinden zich in de dakschilden diverse niet oorspronkelijke grote dakkapellen. De kleine dakkapellen zijn wel oorspronkelijk. In het interieur zijn aanpassingen gedaan. De slaapzalen zijn vervangen door slaapkamers, de plafonds, deuren en vloeren zijn grotendeels vernieuwd. Sanitair is aangepast, er is een noodtrap aangebracht. Nog aanwezig zijn de tweezijdig opgaande hardstenen trap en de vloer op het bordes van de trap.

Omschrijving

LEGERINGSGEBOUW (5), met rechthoekige plattegrond, bestaande uit een drielaags hoofdvolume met schilddak gedekt met Hollandse pannen en houten bakgoten. Aan de linkergevel van het hoofdvolume bevindt zich een eenlaags uitbouw met aankappend schilddak. De gevels hebben een opstand van bruingele baksteen met metselwerk in klezoorverband, plint en rollaag in gemêleerde baksteen, afgesloten door een kunststenen band. Alle kunststof vensters hebben roedenverdeling en zijn geschakeld door kunststenen vensterdorpels en lateien. De vensters zijn rechthoekig tenzij anders vermeld.

De voorgevel bestaat uit de teruggelegen uitbouw links, en het hoofdvolume met de risaliserende entreepartij rechts. In de gevel van de uitbouw bevinden zich naast elkaar drie vensters. In de gevel van het hoofdvolume bevinden zich, met uitzondering van de risaliserende entreepartij, dezelfde gevelopeningen in de eerste en de tweede bouwlaag. Links bevinden zich in eerste en tweede bouwlaag een rond venster en daarnaast drie maal drie vensters. In de entreepartij bevindt zich in eerste bouwlaag een dubbele houten deur met glas en smalle zijlichten onder kunststenen overstek. Daarboven bevinden zich drie smalle staande trapvensters, die doorlopen tot onder de daklijst. Rechts van de entree bevinden zich in eerste en tweede bouwlaag twee maal twee vensters. In het dakschild van het hoofdvolume bevinden zich twee niet oorspronkelijke dakkapellen en een oorspronkelijk dakschild.

De rechterzijgevel heeft van links naar rechts de volgende gevelindeling. De zijgevels van de risaliserende entreepartij aan de voorgevel en de risaliet aan de achtergevel zijn blind. In de eerste bouwlaag bevinden zich links twee geschakelde vensters, een centraal geplaatst venster en rechts twee geschakelde vensters. In de tweede bouwlaag bevindt zich links een venster, centraal twee vensters en rechts een venster. Tenslotte bevindt zich in de zijgevel van het hoofdvolume in beide bouwlagen een venster. In het dakschild bevindt zich een dakkapel van latere datum. De achtergevel bestaat uit een teruggelegen geveldeel links en rechts. De gevelopeningen in eerste en tweede bouwlaag zijn grotendeels identiek, behalve links. Links bevindt zich in eerste bouwlaag twee maal twee vensters en in de tweede bouwlaag links twee vensters. In eerste en tweede bouwlaag bevinden zich verder drie smalle staande vensters, drie maal drie vensters, een rond venster en in de uitbouw drie vensters. In het dakschild van het hoofdvolume bevinden zich twee niet oorspronkelijke dakkapellen en een oorspronkelijke dakkapel.

De linkerzijgevel heeft van links naar rechts de volgende gevelindeling. De zijgevels van risaliet aan de achtergevel en van de risaliserende entreepartij aan de voorgevel zijn blind. In het hoofdvolume bevindt zich links in de eerste bouwlaag een houten deur met bovenlicht en in de tweede bouwlaag een rond venster. De plint loopt hier door in een muurtje. In de uitbouw bevinden zich twee vensters en twee dichtgezette vensters. Rechts in het hoofdvolume bevindt zich in de eerste bouwlaag een houten deur met bovenlicht en in de tweede bouwlaag een rond venster. Ook hier loopt de plint door in een muurtje. In het dakschild van de uitbouw bevindt zich een niet oorspronkelijke dakkapel.

Het legeringsgebouw is inwendig gewijzigd. Er zijn verschillende tussenmuren geplaatst om kamers te creëren voor de manschappen, waar vroeger slaapzalen waren; oorspronkelijke trap.

Waardering

Het LEGERINGSGEBOUW, complexonderdeel van het Van Horne KAZERNECOMPLEX, naar ontwerp van de Kapitein der Genie A.G. Boost, gerealiseerd in 1939, is van algemeen belang. Het object bezit cultuurhistorische waarde als onderdeel van een goed voorbeeld van de militair-historische ontwikkeling van de stichting van kazernementen in of nabij steden, verbonden met de ontwikkeling van de stad, en als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de kazernes. Situationele waarde heeft het object vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere complexonderdelen die rond het centrale exercitieterrein zijn gegroepeerd in een symmetrische opzet.

Architectuurhistorisch is het object van belang als goed en gaaf voorbeeld van een ontwerp van de Kapitein der Genie A.G. Boost voor een complexonderdeel van een infanteriekazerne met regtstaf voor twee bataljons gebouwd in een traditionalistische stijl met elementen van zakelijk Expressionisme.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
527292
Complexnaam
Van Hornekazerne
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Het Van Horne KAZERNECOMPLEX is gebouwd in 1938/1939 naar ontwerp van Kapitein der Genie A.G. Boost voor een Regt Infanterie (regimentsstaf met twee bataljons), in de stijl van het Traditionalisme met elementen van zakelijk Expressionisme. In Weert stond de uitvoering van de werkzaamheden onder leiding van Kapitein C. van Boven. De volgende complexonderdelen vallen onder de rijksbescherming:

1. Wachtgebouw

2. Bureelgebouw

3. Kantinegebouw

4. Keukengebouw

5. Legeringsgebouw

6. Legeringsgebouw

7. Legeringsgebouw

8. Legeringsgebouw

9. Legeringsgebouw

10.Legeringsgebouw

11. Gymzaal

12. Magazijn

Op het terrein bevinden zich ook kleinere objecten, die onder de rijksbescherming vallen, maar niet apart beschreven worden maar geintergreerd:

1. Privaat

2. Privaat

3. Trafo

4. Exercitieterrein

5. Vlaggenmast

6. Hekwerk (noordoostzijde)

Op 15 augustus 1937 kreeg Kapitein der Genie A.G. Boost van de Nederlandse Staat de opdracht in totaal zestien kazernes voor de Infanterie te ontwerpen. Deze zestien nieuwe kazernes waren, samen met acht andere nieuwe kazernes en vijftien uitbreidingen van reeds bestaande kazernes, een direct gevolg van de oorlogsdreiging uit Duitsland. In februari 1938 werd de Dienstplichtwet gewijzigd en kwam een forse legeruitbreiding tot stand. Het jaarlijkse contingent dienstplichtigen ging van 19.500 naar 32.000 manschappen en de dienstplichtperiode ging van 5,5 maand naar 11 maanden. Het wetsontwerp tot wijziging van de dienstplicht werd op 22 september 1937 ingediend door de Minister van Defensie, Van Dijk. De kazernes moesten 1 maart 1939 gereed zijn hetgeen betekende dat 1 maart 1938 de bestekken en complete tekeningen beschikbaar moesten zijn. Vanwege de korte voorbereidingstijd en uit economische overwegingen werd besloten de kazernes centraal te ontwerpen, daar deze toch aan dezelfde eisen moesten voldoen. Boost ontwierp één grondtype met twee varianten. Naar het eerste ontwerp werden twaalf infanteriekazernes voor één bataljon gerealiseerd, bestaande uit een poortgebouw met één in- en uitgang dat leidde naar een exercitieterrein met daarom heen drie legeringsgebouwen en een keukengebouw. Dit ontwerp werd de basis voor een tweede ontwerp waarbij de legeringsgebouwen gehandhaafd bleven, maar waarbij het poortgebouw verdween. In plaats van dit poortgebouw werden gebouwen ontworpen voor de verscheidene functies. In totaal zijn vier kazernes gerealiseerd naar dit tweede ontwerp voor een Regt Infanterie. Ook het kazernecomplex 'Van Horne' is volgens dit tweede ontwerp gebouwd. De zestien nieuwe kazernes zijn voornamelijk gesitueerd langs de oost- en zuidgrens van Nederland. De kazernecomplexen in Ede, Ermelo en Bussum bevinden zich echter meer landinwaarts.

Omschrijving

Het Van Horne KAZERNECOMPLEX ligt in het zuidwesten van Weert, buiten de bebouwde kom aan de Kazernelaan en heeft een rechthoekige opzet. De entree ligt aan de noordwestzijde. Vanuit deze entree bevinden zich van noord naar west het kantinegebouw, het bureelgebouw en het wachtgebouw. In de zuid-westas bevinden zich achter het wachtgebouw het magazijn, twee legeringsgebouwen en de gymzaal. Ten oosten van het eerste legeringsgebouw ligt nog een legeringsgebouw. Achter het bureelengebouw bevindt zich het keukengebouw. Ten oosten hiervan, aan de noordoost-as, liggen in spiegelbeeld de drie overige legeringsgebouwen. In het midden gecentreerd ligt het rechthoekige exercitieterrein, met daarom heen de gebouwen gerangschikt. Ten oosten van het magazijn staat de vlaggenmast, opgetrokken in graniet en flagstones.

Bij de legeringsgebouwen hoorden in het oorspronkelijke ontwerp vier privaten die per twee aan de zuidwest- en noordoostgrens van het terrein waren gesitueerd. Nu resteren alleen nog de twee privaten aan de zuidwestgrens, die tegenwoordig echter dienen als opslagplaats. Ook bevonden zich twee trafo's op het terrein, gesitueerd tussen twee privaten in. Nu resteert alleen de trafo, gesitueerd tussen de twee privaten aan de zuidwestzijde, nog. De privaten en de trafo worden vermeld bij de objectbeschrijving van het legeringsgebouw.

Het terrein wordt gedeeltelijk (aan de noordwest-zijde) afgesloten door een hekwerk van ijzer, tussen gemetselde bakstenen kolommen met hardstenen dekplaat. Bij de hoofdingang zijn de kolommen hoger en is er een kunststenen plaat op aangebracht met een afbeelding van een leeuw.

In het Van Horne KAZERNECOMPLEX hebben alle complexonderdelen een opstand van bruingele baksteen in klezoorverband, met een plint en rollaag in gemêleerde baksteen afgesloten door kunststenen band, en kunststenen vensterdorpels en lateien.

De vensterkozijnen, deurkozijnen en deuren waren oorspronkelijk uitgevoerd in staal. De vensterkozijnen zijn recent vervangen door kunststof vensterkozijnen met oorspronkelijke roedeverdeling, een deel van de deuren is vervangen door houten deuren. Ook zijn de deurkozijnen vervangen. Bij alle onderdelen is een dakhelling van 33 graden toegepast om de kosten te drukken. Er werd hierbij gebruik gemaakt van houten kapspanten. Oorspronkelijk zijn in het basisontwerp betonnen vloeren toegepast vanwege het brandgevaar. Hier over heen zijn nu verschillende andere vloersoorten gelegd zoals graniet, linoleum en tegels. In elk complexonderdeel zijn de plafonds verlaagd, en zijn deuren deels vervangen.

Waardering

Het Van Horne KAZERNECOMPLEX naar ontwerp van de Kapitein der Genie A.G. Boost, gerealiseerd in 1939, is van algemeen belang. Het complex bezit cultuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een militair historische ontwikkeling, de stichting van kazernementen in of nabij steden, verbonden met de ontwikkeling van de stad en als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de kazernes. Situationele waarde heeft het complex vanwege de ligging buiten de bebouwde kom van Weert, dichtbij de Belgische grens en vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie tussen de gebouwen van het complex die rond het centrale exercitieterrein zijn gegroepeerd in een symmetrische opzet. Architectuurhistorisch is het complex van belang als goed en gaaf voorbeeld van een ontwerp van de Kapitein der Genie A.G. Boost voor een infanteriekazerne met regtstaf voor twee bataljons gebouwd in een traditionalistische stijl met elementen van zakelijk Expressionisme.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Legeringsgebouw Verdedigingswerken en militaire gebouwen Militair verblijfsgebouw oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Kazernelaan 101 M 9 6006 SP Weert Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
P 6469 Weert
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1938 1939 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Boost, A.G. ; Limburg architect / bouwkundige / constructeur
Van Boven, C. ; Limburg aannemer / uitvoerder
Naar boven