Inleiding

Vrijstaand WOONHUIS, binnen de bebouwde kom, gelegen achter de rooilijn, uit 1909. Het woonhuis is gebouwd met invloeden van Art Nouveau. De opdrachtgever is Jan Hendriks en de architect is Herman Smeets. Het perceel heeft een erfscheiding van zes bakstenen pijlers met een opstand van rode baksteen met witgele bakstenen speklagen en natuurstenen afdekblokken met Art Nouveau motieven. Deze motieven worden ook toegepast in de voordeur en de posten van de balkondeur. De pijlers worden geschakeld door een rustica plint met hardstenen afdekplaten met daarop een smeedijzeren hekwerk. Aan beide uiteinden van de erfscheiding bevinden zich twee smeedijzeren toegangspoorten. Op het achtererf bevinden zich twee voormalige koetshuisjes.

In het interieur zijn veranderingen aangebracht, de vloer in de gang en de huidige keuken zijn nieuw. Oorspronkelijk zat de keuken in het souterrain, thans is de keuken in de achterkamer. In de voorkamer bevindt zich een eclectische schoorsteenmantel. Het pand en de voormalige koetshuisjes zijn gestraald, opnieuw gevoegd en geïmpregneerd, waardoor de oorspronkelijke verblendsteen een poreus oppervlak heeft gekregen. Het venster in de rechterzijgevel is niet authentiek. Hier bevonden zich eerst twee kleine vensters. Alleen het glas-in-lood in de erker van de voorgevel is oorspronkelijk. Het overige glas-in-lood is niet authentiek.

Omschrijving

Twee-laags pand met rechthoekig grondplan in dwarsrichting, en souterrain en kapverdieping onder afgeplat schilddak, met houten bakgoten op consoles, en eterniet dakbekleding in leivorm. Het dak heeft verscheidene schoorstenen in dezelfde vorm als de pijlers van de erfscheiding. Op de nok van het afgeplatte dak bevindt zich een smeedijzeren hekwerk en windvaan met het jaartal 1909. Het pand heeft een rustica plint en heeft een opstand van rode baksteen (verblendsteen) met speklagen van witgele baksteen (verblendsteen). De voorgevel en de rechterzijgevel hebben twee aankappende topgevels met een vulstuk van witgele baksteen en aanzet- en sluitstenen, die zich half in de dakrand bevinden. Rechthoekige en segmentboogvormige gevelopeningen onder witgele bakstenen strek en hardstenen vensterbanken met houten vensterkozijnen. De voorgevel is asymmetrisch van opzet en wordt verticaal geleed door drie traveeën. Van links naar rechts heeft de gevel de volgende indeling. In de linkertravee, bevindt zich in het souterrain een licht segmentboogvormig venster en in zowel eerste als tweede bouwlaag een segmentboogvormig venster met glas-in-lood bovenlicht. In de middentravee bevindt zich in de eerste bouwlaag een houten deur met rondboogvormig glas-in-lood bovenlicht en hardstenen trap. In de tweede bouwlaag bevindt zich een smal segmentboogvormig venster. De rechtertravee is eensteens uitkragend. Over de eerste bouwlaag van de rechtertravee bevindt zich een erkeruitbouw onder plat met twee zijvleugels onder aankappende schilddaken, een opstand witgele baksteen, met op de gevel een hardstenen plaat met in goud de naam van het pand: "VILLA KARELKE". In deze naamplaat komen de Art Nouveau motieven weer terug. In de zijvleugels van de erkeruitbouw bevinden zich vier smalle rechthoekige vensters, in de voorgevel een breder vierkant venster, allen met glas-in-lood bovenlicht. In het souterrain bevindt zich een segmentboogvormig venster. De erker is afgezet met een smeedijzeren hekwerk, tussen witgele bakstenen pijlers. In de tweede bouwlaag bevinden zich dubbele houten balkondeuren met glas-in-lood bovenlicht en zijlichten, die tevens bovenlichten hebben. In de topgevel bevindt zich een segmentboogvormig venster met glas-in-lood bovenlicht. De rechterzijgevel heeft verscheidene geprofileerde schoorsteenaanzetten. In het souterrain bevinden zich twee segmentboogvormige vensters. In de eerste bouwlaag bevindt zich rechts een segmentboogvormig venster met roedenverdeling. In de topgevel bevinden zich twee smalle vensters. In het dakschild bevindt zich een dakkapel. De achtergevel heeft over de eerste bouwlaag een uitbouw, die links verder de tuin inloopt dan rechts. De uitbouw dient als balkon voor de tweede bouwlaag. De begrenzing van dit balkon wordt gevormd door een smeedijzeren hekwerk tussen rode gemetselde bakstenen pijlers met een hardstenen afdekplaat. In de eerste bouwlaag bevinden zich zowel links als rechts een segmentboogvormige dubbele houten deur met glas en glas-in-lood bovenlichten. De linker deur geeft toegang tot een terras, de rechterdeur geeft met een hardstenen trap toegang tot de tuin. In het souterrain bevindt zich een segmentboogvormig raam. In de tweede bouwlaag bevindt zich links een houten balkondeur met glas en segmentboogvormige bovenlicht en twee zijlichten. Rechts bevindt zich een smal venster met segmentboogvormig bovenlicht.

De linkerzijgevel heeft twee geprofileerde schoorsteenaanzetten en heeft van links naar rechts de volgende gevelopeningen. In het souterrain bevinden zich drie segmentboogvormige vensters. In eerste bouwlaag bevindt zich een smal segmentboogvormig venster en een segmentboogvormig venster met bovenlicht dat geflankeerd wordt door twee segmentboogvormige deuren met glas en glas-in-lood bovenlicht. De deuren zijn bereikbaar met een hardstenen trap.

Het interieur heeft een driebeukige opzet. Rechts bevinden zich kamers-en-suite: een voorkamer, een tussenkamer en een achterkamer. Links bevinden zich een ontvangstkamer en in de achterkamer een keuken. De kamers zijn voorzien van rijk stucwerk met florale Art Nouveau motieven, en stucrozetten. De gang, welke een over het hele plafond doorlopend stucplafond heeft, loopt door tot de keuken en buigt daar af naar links, waar zich een bordestrap naar de verdieping bevindt. Op de verdieping zijn een gang, een badkamer, slaapkamers en slaapkamers-en-suite. Deze zijn voorzien van eenvoudige stucplafonds. Het pand heeft een grote kelder met troggewelven die is ingedeeld in een aantal ruimten, waar zich onder andere de keuken en een wijnkelder bevonden. Hierdoor kan gesproken worden van een souterrain-verdieping waardoor het pand enigszins is opgetild.

KOETSHUIZEN De KOETSHUIZEN zijn in dezelfde stijl opgetrokken als het woonhuis; een rustica plint, een opstand van rode verblendsteen met witgele verblendsteen speklagen onder zadeldak, gedekt met leien in maasdekking. Segmentboogvormige gevelopeningen met houten kozijnen en hardstenen vensterbanken. Op de punten van de zadeldaken bevinden zich in baksteen opgetrokken pijlers met hardstenen afdekplaten. De koetshuizen zijn gesitueerd op het achtererf achter de linker- en de rechterzijgevel van het woonhuis en zijn vrijwel identiek. De voorgevel van het koetshuis aan de linkerzijgevel van het woonhuis heeft in eerste bouwlaag een venster en in de tweede bouwlaag een dubbel houten luik. De rechterzijgevel van het koetshuis heeft de volgende gevelindeling; links bevindt zich een dubbele houten poort, rechts bevindt zich een smal venster. De achtergevel heeft een smal venster. De linkergevel is blind.

De voorgevel van het koetshuis aan de rechterzijgevel van het woonhuis heeft in eerste bouwlaag een venster en in de tweede bouwlaag een dubbel houten luik. De rechterzijgevel is blind. De achtergevel heeft een smal venster. De linkerzijgevel van het koetshuis heeft twee dubbele houten poorten.

De koetshuizen deden oorspronkelijk dienst als paardenstal en remise. Tegenwoordig doen ze dienst als opslagruimte. Er zijn bouwsporen zichtbaar. Deze beschadigingen zijn opgevuld met dezelfde rode baksteen, maar een andere witgele steen.

Waardering

Het WOONHUIS, met beide KOETSHUIZEN, is van algemeen belang. Het geheel is van cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling, namelijk de stichting van fabrikantenwoningen in het bestaande stedelijke weefsel; het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van fabrikantenwoningen. Het woonhuis is namelijk gebouwd in opdracht van een plaatselijke granenhandel. Het object is van architectuurhistorisch belang door de toegepaste stijl met bouwelementen en detaillering van Art Nouveau en als voorbeeld van het oeuvre van de lokale architect Herman Smeets. Het huis is van belang vanwege de architectonische gaafheid van het exterieur en interieur. Het geheel is van belang vanwege de architectuurhistorische, bouwtechnische en typologische zeldzaamheid.