St. Jorisplein 1, Gorinchem
Omschrijving complexonderdeel 2
CARRÉ LAAGBOUW van 20 eengezinswoningen, winkels en werkplaatsen. Ten oosten van het grote blok gelegen carré van 20 eengezinswoningen met daar tussen gelegen winkels en werkplaatsen op de hoeken. Het geheel heeft een rechthoekige aanleg met één toegang in de korte zijde op het zuiden en één in iedere lange zijde, verspringend ten opzichte van elkaar gelegen. Deze woningen hebben de hoofdtoegang aan de zijde van het binnenhof, maar hebben tevens een achterdeur aan de buitenzijde. De woningen zijn gegroepeerd in blokjes van twee onder één kap. De hoeken worden afgesloten met de werkplaatsen en tussen de woningblokjes verspreid liggen in totaal drie winkels. Doordat de woningen twee bouwlagen met kapopbouw hebben en de winkels en werkplaatsen één bouwlaag, ontstaat een alternerend beeld. De huizen zijn opgetrokken in baksteen en worden geleed met een horizontale betonnen band boven de begane grond en een kroonlijst. Op het platte dak staat in het midden een dakopbouw van één laag afgedekt met een schilddak met grijze oud-Hollandse pannen. Deze opbouw heeft een voor- en achtergevel in steen, maar zijwanden in hout. De opbouw van de voorgevels is symmetrisch met aan weerszijden van de symmetrie-as de voordeur en daarnaast een tweelicht kozijn dat op de verdieping is uitgevoerd als Frans balkon. De dakopbouw heeft twee halfronde vensters. De negge van vensters en deuren is witgeschilderd. De achtergevels hebben een achterdeur en een dubbelraam daarnaast. Deze ramen zijn voorzien van stores. De indeling van de woningen bestaat uit een brede beuk met een woonvertrek en de keuken respectievelijk twee slaapkamers op de verdieping en een smalle beuk waarin halletje, trappenhuis, een kleine kamer en sanitaire voorzieningen. De winkels bestaan uit één bouwlaag met een portiek op vier betonnen zuilen en terugliggende binnengevel met deur in het midden en twee vensters aan weerszijden. De werkplaatsen liggen op de vier hoeken van het carré en sluiten dit af. In tegenstelling tot de woningen zijn de werkplaatsen gericht op de buitenzijde van het blok. Het zijn eenlaags bakstenen gebouwen onder een plat dak. De BINNENHOF is aangelegd met gras en (sier)bomen. Hierin opgesteld is een natuurstenen beeld op gemetselde sokkel van de hand van beeldhouwer Marcus Ravenswaaij, voorstellende Sint Joris en de Draak ( 1959).
Waardering
CARRE LAAGBOUW van 20 eengezinswoningen met werkplaatsen en winkels en BINNENHOF van algemeen belang vanwege:
- cultuurhistorische waarde als toonbeeld van een blok woningwetwoningen dat sterk gestuurd door de gemeente werd gebouwd ter leniging van de woningnood;
- architectuurhistorische waarde als uitzonderlijk voorbeeld van een bewust gezochte monumentaliteit van in italianiserende stijl uitgevoerde variant van de Bossche School. Van belang in het oeuvre van de architecten A. Evers en G.J.M. Sarlemijn;
- stedenbouwkundige waarde vanwege de opmerkelijke carrévormige aanleg;
- ensemble waarde vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie van de onderdelen.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Omschrijving van het complex
Complex van WONINGWETWONINGEN, bijgenaamd 'Het Kremlin', bestaande uit BLOK HOOGBOUW (236 woningen) met binnenhoven en garages en CARRÉ LAAGBOUW met binnenhof.
Op 16 mei 1956 verleende de gemeente de vergunning voor de bouw van een hoogbouwblok van 236 woningen, een carré van 20 eengezinswoningen, drie winkels en vier bergplaatsen. Iets later werden in een apart bestek ook de garages aan het plan toegevoegd. De gemeente maakte de bouw versneld mogelijk door af te wijken van het geldende uitbreidingsplan. De urgentie was hoog in verband met de heersende woningnood. Het college van B&W had als uitdrukkelijke eis gesteld dat het plan als besloten blokken werd ontworpen om niet voort te gaan op de traditie van rijen eengezinswoningen. Bovendien wenste men een romantische, monumentale uitstraling in de architectuur. Dit is voor de architecten kennelijk aanleiding geweest om een italianiserend classicisme te combineren met een strakke vorm van de Bossche school. Door zijn sobere architectuur met de repeterende vensterreeksen kreeg het complex al gauw de bijnaam 'Het Kremlin.' Het bouwproject werd uitgevoerd oor de firma Mosselman en Korteweg uit Rotterdam voor de som van f. 3.960.000. In 1959 werd de binnentuin van het carré eengezinswoningen verfraaid met een beeld van stadsbeeldhouwer Marcus Ravenswaay, voorstellende Sint Joris en de draak. Tot 1960 was het complex in eigendom van de gemeente. Het werd toen verkocht aan de woningbouwvereniging Beter Wonen. Rond 1990 heeft een renovatie plaatsgevonden, waarbij in voorkomende gevallen een slaapkamer bij de woonkamer is getrokken.
Het complex bestaat uit de volgende onderdelen:
- Blok hoogbouw (236 woningen) bestaande uit twee carrés, binnenhoven en garages;
- Carré laagbouw van 20 eengezinswoningen, met wijkwinkels en werkplaatsen rondom een binnenhof.
Het in het hoogbouwcarré gelegen kantoorgebouwtje valt buiten de bescherming
Waardering van het complex
Complex WONINGWETWONINGEN, bijgenaamd 'Het Kremlin', van algemeen belang vanwege:
- cultuurhistorische waarde als toonbeeld van een fors complex woningwetwoningen dat sterk gestuurd door de gemeente werd gebouwd ter leniging van de woningnood en het feit dat vrijwel direct garages bij de bouw zijn opgenomen in het licht van het toenemende belang van het autoverkeer en -bezit;
- architectuurhistorische waarde als uitzonderlijk voorbeeld van een bewust gezochte monumentaliteit van in italianiserende stijl uitgevoerde variant van de Bossche School. Van belang in het oeuvre van de architecten A. Evers en G.J.M. Sarlemijn;
- stedenbouwkundige waarde vanwege de opmerkelijke carrévormige aanleg;
- ensemblewaarde vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie van de onderdelen.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| – | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| St. Jorisplein | 1 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | Ja |
| St. Jorisplein | 2 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 3 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 4 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 5 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 6 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 7 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 8 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 9 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 10 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 11 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 12 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 13 | – | 4205 JA | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 14 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 15 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 16 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 17 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 18 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 19 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 20 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 21 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 22 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 23 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 24 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 25 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 26 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| St. Jorisplein | 27 | – | 4205 JB | Gorinchem | – | – | – |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | E | 1933 | – | Gorinchem |
| – | E | 1921 | – | Gorinchem |
| – | E | 1927 | – | Gorinchem |
| – | E | 1913 | – | Gorinchem |
| – | E | 1908 | – | Gorinchem |
| – | E | 1932 | – | Gorinchem |
| – | E | 2199 | – | Gorinchem |
| – | E | 2200 | – | Gorinchem |
| – | E | 1918 | – | Gorinchem |
| – | E | 1910 | – | Gorinchem |
| – | E | 1911 | – | Gorinchem |
| – | E | 1914 | – | Gorinchem |
| – | E | 1920 | – | Gorinchem |
| – | E | 1925 | – | Gorinchem |
| – | E | 1912 | – | Gorinchem |
| – | E | 1934 | – | Gorinchem |
| – | E | 1915 | – | Gorinchem |
| – | E | 1924 | – | Gorinchem |
| – | E | 1916 | – | Gorinchem |
| – | E | 1926 | – | Gorinchem |
| – | E | 1930 | – | Gorinchem |
| – | E | 1917 | – | Gorinchem |
| – | E | 1909 | – | Gorinchem |
| – | E | 1922 | – | Gorinchem |
| – | E | 1928 | – | Gorinchem |
| – | E | 1931 | – | Gorinchem |
| – | E | 1929 | – | Gorinchem |
| – | E | 1923 | – | Gorinchem |
| – | E | 1919 | – | Gorinchem |
| – | E | 2201 | – | Gorinchem |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1955 | 1956 | – | vervaardiging |