Onder het binnenmilieu vallen de luchtkwaliteit, temperatuur, geluid, licht en straling. Goede ventilatie, zon- en geluidwerende voorzieningen zijn belangrijk. Van te hoge concentraties CO2 of andere stoffen zoals allergenen en ziektekiemen kunt u gezondheidsklachten krijgen. Ook geluidsoverlast, een te lage of te hoge temperatuur leiden tot klachten.

Een goede ventilatie is niet alleen van groot belang voor uw gezondheid maar ook voor het behoud van het gebouw. Historische panden vaak meer ventilatie nodig dan nieuwe gebouwen. Welke vorm van ventilatie het meest geschikt is, is afhankelijk van het gebouw en het gebruik.

• Een beproefde methode is natuurlijke ventilatie door middel van een klepraam of rooster, het liefst op een minimale hoogte van 1,80 meter. Het meeste effect wordt bereikt door twee ramen tegenover elkaar open te zetten.
• Een mechanisch afzuigsysteem zuigt lucht uit uw woning met een speciale ventilator. Op de ventilator zijn luchtkanalen aangesloten waardoor lucht wordt afgevoerd.
• Er zijn ook andere creatieve oplossingen om beter te ventileren zoals het gebruik van bestaande schoorstenen of muur- en vloerroosters voor de (natuurlijke) aan- of afvoer van verse lucht.

Het gebeurt regelmatig dat monumentale waarden van historische gebouwen worden aangetast door ondoordachte (isolatie)maatregelen. Gelukkig zijn er ook slimme (reversibele) maatregelen. Voorbeelden hiervan zijn achterzetpuien of doos-in-doos constructies, waarbij tussen de monumentale gevel en de nieuwe wand een tussenklimaat is gecreëerd. Dit levert een comfortabele temperatuur op, terwijl het tussenklimaat de beste condities levert voor het behoud van de monumentale schil.

Het is lastig vast te stellen wanneer er sprake is van een slechte luchtkwaliteit. Wanneer een gebouw te warm, te donker of te gehorig is, merk je dat meteen. Dit geldt niet voor een te hoge concentratie CO2. Daarvoor is een meting nodig. De hoeveelheid CO2 in de lucht is ook een indicatie van de aanwezigheid van andere stoffen zoals geurstoffen, ziektekiemen en allergenen. Bij twijfel is het dan ook aan te bevelen om een CO2-meting te laten uitvoeren.

Niet de temperatuurswisselingen maar de luchtvochtigheid heeft invloed op de staat van het gebouw. Een stijging van de temperatuur geeft een daling van de luchtvochtigheid. Hierdoor kan in het gebouw scheuren ontstaan, zowel in de constructie als in de afwerking. Als bepaalde delen van een gebouw worden verwarmd, kan dat leiden tot verhoogde luchtvochtigheid en daarmee condensatie in de relatief koude gebouwdelen. Die condensatie leidt vervolgens tot vochtschade.

Gelijkmatig verwarmen
Er is verwarming nodig om het pand warm te houden maar ook om vochtschade te voorkomen. Hoewel een oud gebouw niet gebaat is bij flink stoken, zijn ook lage temperaturen (lager dan 10 ˚C) ongunstig. Voor historische panden, zeker die met een zware steenconstructie en veel houtwerk, is het beter om gelijkmatig te verwarmen. Vloerverwarming kan hierbij een uitkomst bieden.

Welk verwarmingssysteem?
Welk verwarmingssysteem geschikt is voor uw monument is niet op voorhand te zeggen. Of het gaat om een eeuwenoud gebouw van baksteen dat is voorzien van veel houtwerk of een monument met een betonskelet maakt alle verschil. Daarnaast is het gebruik van belang. In panden waarbij de verblijfsruimten slechts af en toe worden gebruikt, ligt lokaal verwarmen meer voor de hand dan centrale verwarming.