Vergunning en financiering schilderwerk
Of u schilderwerk wilt onderhouden of wilt restaureren, in veel gevallen krijgt u te maken met vergunningverlening. Voor schilderen geldt dat een eenvoudige schilderklus gewoon onderhoud is en dat is vergunningvrij. Een schilderklus waar de kleuren veranderen is wel weer vergunningplichtig. Daarnaast zijn er enkele mogelijkheden voor een bijdrage in de financiering.
Heeft u een vergunning nodig?
De gemeente geeft aan of het schilderwerk dat u voor ogen hebt vergunningplichtig is. Uw pand heeft namelijk een beschermde status. Ook het binnenschilderwerk valt vaak onder de bescherming. Over het algemeen geldt dat u gewoon onderhoud waarbij materiaalsoort, kleur, vormgeving, detaillering en profilering niet wijzigen, zonder vergunning mag uitvoeren.
Een paar voorbeelden
U mag uw pand bijvoorbeeld overschilderen in dezelfde kleur, als hiervoor een technische noodzaak is. Voor bijvoorbeeld afbranden, afkrabben of kaalhalen van oude verflagen hebt u wel een vergunning nodig. Ook het reinigen van beschilderde oppervlakken vraagt een vergunning. Het reinigen kan de ‘huid’ van het gebouw namelijk beschadigen en kan risico’s opleveren voor cultuurhistorisch waarden, milieu en gezondheid.
Omgevingsvergunning
Voor veel schilderwerkzaamheden heeft u een omgevingsvergunning nodig. Stem voor u aan de slag gaat uw wensen af met uw gemeente.
Wetten & regels
Bij onderhoud en restauratie van uw monument krijgt u te maken met een aantal wetten en regels. Wij vertellen u graag waar u rekening mee moet houden.
Financiering
Regulier (onderhouds)schilderwerk aan uw monument kost ongeveer net zoveel als schilderwerk aan een niet-monumentaal pand. Voor schilderingen is het een ander verhaal; dit kan flink in de kosten lopen.
Mogelijk komt u in aanmerking voor financiële tegemoetkoming of een andere vorm van ondersteuning:
- Woonhuissubsidie
- Restauratiefonds-hypotheek voor rijksmonumenten
- Subsidie of regeling via uw provincie of gemeente
- Fondsen zoals het Cultuurfonds
- Financiering via crowdfunding
Samen weten we meer
Financiering rondkrijgen bij een monument is iedere keer weer een puzzel
Praktische tips
Als u aan de slag gaat met monumentaal schilderwerk zijn er veel dingen waar u rekening mee moet houden. Op deze pagina vindt u praktische tips die u op weg helpen.
Veelgestelde vragen
-
Moet ik ook een vergunning aanvragen als ik de kozijnen van mijn gemeentelijk monument wil schilderen?
‘Onderhoud is doorgaans niet vergunning plichtig, zeker niet wanneer je een kleine reparatie uitvoert of bij een schilderbeurt in dezelfde kleurstelling blijft. Gemeenten zijn er niet op uit om alles te dicteren. Maar wanneer bijvoorbeeld een groot deel van de kozijnen vervangen moet worden, dan moet je weer wel een vergunning aanvragen. En als je subsidie aanvraagt voor het onderhouden van je schilderwerk, dan moet dat ook weleens volgens bepaalde regels of voorwaarden.’
-
'Waarvoor heb ik een vergunning nodig? En hoelang duurt het voor ik die dan heb?
Utrechtse monumentenambtenaar Richard Rodenburg beantwoord de vraag.
Voor bijna elke wijziging aan een beschermd monument heeft u een omgevingsvergunning nodig. Niet alleen voor een grote verbouwing, maar ook voor schilderklussen. Richard licht toe: ‘Zo’n beetje alles is vergunningplichtig, behalve het plegen van gewoon onderhoud en het wijzigen van het interieur wat geen monumentale waarde heeft. Voor schilderen geldt dat een eenvoudige schilderklus gewoon onderhoud is en dat is dus vergunningvrij. Een schilderklus waar de kleuren veranderen is dan weer wel vergunningplichtig. Het is wel even opletten: onder de omgevingswet vallen allerlei activiteiten. Dus het kan zijn dat het wijzigen van de indeling binnen niet vergunningplichtig is, maar het slopen van een muur waar asbest in zit, is dat weer wel…’Is er iets te zeggen over hoelang het duurt voor mijn vergunning er dan ook is?
Richard: ‘Als het om een reguliere procedure gaat, dan moeten wij binnen acht weken een besluit nemen. Daarna ligt het nog zes weken ter inzage, dus het werk kan pas beginnen na veertien weken. Bij een aantal categorieën projecten is advies van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed nodig (bij functiewijziging, sloop, ingrijpende wijzigingen en reconstructie van het pand, red.). Dan duurt de procedure zomaar een half jaar.’ Het is altijd verstandig om, voordat u een vergunning aanvraagt, contact op te nemen met de gemeente. Richard: ‘Wij maken een inschatting van hoe wij denken dat de commissie het plan zal beoordelen. Soms kunnen we in een voorgesprek al dingen ondervangen, dat kan later tijd opleveren.’ -
Hoe vind ik een goede vakman voor mijn monument?
Wij stelden deze vraag aan de Zeeuwse Monumentenwachter Wim Jakobsen:
Als duidelijk is wat er moet gebeuren, hoe vind je dan iemand die dat werk ook naar behoren uitvoert? Dat kan op allerlei manieren. Landelijk is er de ERM, daar zijn zowel kleine als grotere restauratiebedrijven bij aangesloten. En op in de SpecialistenWijzer op Monumenten.nl is ook een mooi overzicht te vinden. Vakmensen in de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel en Gelderland staan ingeschreven bij het register Kennis en Kunde. Of informeer bij collega- eigenaren op het online platform van Monumenten.nl. Zij kunnen ook vertellen met wie ze goede ervaringen hebben. Maar je kan bijvoorbeeld ook de Monumentenwacht in je eigen provincie vragen. Wim: ‘Wij hebben in Zeeland een lijst van vakmensen waar wij goede ervaringen mee hebben. Eigenaren die dat willen, leveren we een aantal namen aan.’ Overigens is een goede vakman niet alleen iemand met de juiste kwalificaties, maar ook iemand die snapt wat jij als opdrachtgever wil. Wim: ‘Een goede verstandhouding is belangrijk. En goed vakmanschap heeft goed opdrachtgeverschap nodig. Zorg dat je weet wat nodig is, dus wat je van die vakman wil.’
-
Wat is het verschil tussen kosten voor verbetering en kosten voor instandhouding?
We bevragen Grietje Hofstede, accountmanager bij het Restauratiefonds en deskundig op het gebied van financieringen.
‘Een voorbeeld hierbij helpt! Stel je hebt een gevel met daarin 1 m² slecht voegwerk en je laat de hele gevel vervolgens opnieuw voegen. Dan geldt dat het voegwerk van die ene vierkante meter instandhouding is en de rest is verbetering. En verbetering komt niet in aanmerking voor subsidie en ook niet voor een laagrentende lening van het Restauratiefonds.’
-
'Het klinkt alsof vakmanschap bij restaureren nog belangrijker is dan bij onderhoud. Waar vind ik de juiste mensen voor mijn restauratie?'
Wim Jakobsen, Monumentenwachter in Zeeland beantwoord de vraag.
‘Vakmanschap is altijd belangrijk, of het nu om onderhoud gaat of om restaureren. Er is een aantal sites waar je vakmensen kan vinden. Landelijk is er de ERM, https://www.stichtingerm.nl/erkende-bedrijven(external link). En in de SpecialistenWijzer is ook een mooi overzicht te vinden. In de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel en Gelderland is er nog een tweede register waar vakmensen ingeschreven staan, het register Kennis en Kunde https://kennisenkunde.info/(external link). Maar minstens zo’n goede route is: anderen vragen met wie ze goede ervaringen hebben. Dat kan via de community van eigenaren op het online platform van monumenten.nl. Maar je kan bijvoorbeeld ook de Monumentenwacht in je eigen provincie vragen.’