Wat zijn de regels voor een monument?
De Erfgoedwet heeft de Monumentenwet 1988 vervangen als het gaat om gebouwde monumenten en archeologie. Daarnaast gaat de Erfgoedwet ook over roerend erfgoed. Onderdelen van de Monumentenwet die de fysieke leefomgeving betreffen, zoals vergunningen, gaan naar de Omgevingswet die in 2021 van kracht wordt.
Voor wie zijn deze wetten van toepassing?
Iedereen die cultuurgoederen en erfgoed gebruikt of zich daar professioneel mee bezighoudt, kan in aanraking komen met de Erfgoedwet. Denk daarbij aan:
- Eigenaren van (beschermde) cultuurgoederen of erfgoed, zoals een eigenaar van een monument
- Musea en beheerders van de rijkscollectie
- Archeologen
- Gemeenten en provincies
Overgangsregeling
Voor de volgende onderdelen is een overgangsregeling in de Erfgoedwet opgenomen voor de periode 2016-2021:
- Vergunningen tot wijziging, sloop of verwijdering van rijksmonumenten
- Bescherming van stads- en dorpsgezichten
Rijksmonumenten
De Erfgoedwet gaat samen met de nieuwe Omgevingswet het fundament vormen voor de bescherming van rijksmonumenten. Wat de veranderingen specifiek voor de eigenaren van rijksmonumenten vind je op de website van de Rijksdienst van het Cultureel Erfgoed.
Dossier Erfgoedwet
Op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed vindt u een dossier met alle informatie over de Erfgoedwet zoals het laatste nieuws en relevante publicaties.
Monument aanwijzen als beschermd
In de Erfgoedwet is geregeld hoe monumenten aangewezen kunnen worden als beschermd monument. Er zijn rijks-, provinciale en gemeentelijke monumenten. Uitgangspunt is dat een monument slechts op Ć©Ć©n lijst voorkomt.
Rijksmonumenten
Namens de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wijst de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed beschermde rijksmonumenten aan. De rijksmonumenten zijn terug te vinden in het Monumentenregister. (external link)
Provinciale monumenten
Provinciale monumenten (uitsluitend in Drenthe en Noord-Holland) zijn door provincies aangewezen via de eigen provinciale erfgoedverordening.
- Erfgoedverordening provincie Drenthe (external link)
- Erfgoedverordening provincie Noord Holland (external link)
Gemeentelijke monumenten
Veel gemeenten hebben een gemeentelijke monumentenlijst, op basis van een gemeentelijke erfgoedverordening. De gemeentelijke monumentenlijsten vindt u op de gemeentepagina's.
Stads- en dorpsgezichten worden mede door de minister van Infrastructuur en Milieu aangewezen.

Samen weten we meer
Rijksmonument op weg naar werelderfgoedstatus

Omgevingsvergunning
Wilt u uw monument gaan verbouwen, gaan vernieuwen of verduurzamen? Over het algemeen geldt dat u voor iedere wijziging aan uw beschermde monument een omgevingsvergunning nodig hebt.
Veelgestelde vragen
-
Wat voor soort monumenten zijn er?
-
'Wat kan en mag ik met mijn pand?'
-
Wat is voorbescherming?
-
Wat als uw huis een monument is?
-
Hoe wordt een huis een gemeentelijk monument?