Het monumentenbeleid van de provincie Noord-Holland is vastgelegd in het Beleidskader erfgoed en cultuur 2022. De provincie hecht veel waarde aan haar monumenten en zet voor het behoud verschillende instrumenten in, zoals de Monumentenwijzer. 

De Monumentenwijzer helpt u om erachter te komen of en zo ja, hoe de provincie Noord-Holland u kan ondersteunen bij het behouden van uw monument. De wijzer maakt u wegwijs in kennis, kansen, advies en financieringsmogelijkheden bij de provincie Noord-Holland.

De grote verscheidenheid aan cultuurlandschappen maakt Noord-Holland uniek. De provincie vindt dit belangrijk. Daarom houdt ze bij ruimtelijke ontwikkelingen rekening met deze cultuurlandschappen.

De Leidraad Landschap en Cultuurhistorie 2018 is een provinciale handreiking voor het inpassen van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen in het cultuurlandschap, zoals bebouwing, agrarische bedrijven, infrastructuur of vormen van energieopwekking.

Een provinciaal monument is een bouwwerk, archeologische vindplaats of landschappelijke structuur die op grond van een provinciale monumentenverordening bescherming geniet vanwege bijzondere cultuurhistorische of architectonische waarde.

De Provinciale monumenten in Noord-Holland zijn op basis van de Omgevingsverordening Noord-Holland 2020 vastgesteld. 

Als u een redengevende omschrijving van een monument wilt opvragen, kunt u een mail sturen aan: Inge Matheij (matheiji@noord-holland.nl).

De provincie Noord-Holland werkt aan het behoud van het Noord-Hollands erfgoed. Hiervoor stelt de provincie onder andere subsidie beschikbaar.

• Subsidie Onderhoud provinciale monumenten
• Subsidie Restauratie provinciale monumenten

Voor financiering komt u wellicht in aanmerking voor een Cultuurfonds-hypotheek of het Noord-Hollands Fonds voor Monumenten.

Provincie Noord-Holland stelt diverse subsidies beschikbaar ten behoeve van cultuur en cultureel erfgoed:

• Onderhoud provinciale monumenten Noord-Holland

• Onderzoeken duurzaam benutten monumenten Noord-Holland

• Restauratie provinciale monumenten Noord-Holland

• Restauratie Rijksmonumenten Noord-Holland 2022

Leegstand van kerken en militair, agrarisch en industrieel erfgoed neemt toe. Verval en verlies van waardevolle gebouwen ligt op de loer. De provincie Noord-Holland wil dit verval voorkomen. Dit doet de provincie onder meer door de inzet van de loods herbestemming monumenten, die advies en ondersteuning biedt. 

Het verduurzamen van de gebouwde omgeving is een van de speerpunten van de provincie. Met het ontzorgingsprogramma verduurzaming maatschappelijk vastgoed helpt de provincie kleine maatschappelijke vastgoedeigenaren daarbij. Zij krijgen ondersteuning en begeleiding op maat van duurzaamheidscoaches. Het programma maakt onderdeel uit van het Economisch Herstel- en Duurzaamheidsfonds.

De provincie stelt een subsidie beschikbaar voor culturele instellingen die willen investeren in energiebesparingsmaatregelen en/of het opwekken van energie uit hernieuwbare energiebronnen.

Bent u eigenaar van maatschappelijk vastgoed? Of houdt u zich bezig met het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed? Zoals scholen, overheidsgebouwen, zorginstellingen of rijksmonumenten? De nieuwe Subsidieregeling duurzaam maatschappelijk vastgoed (DUMAVA) komt eigenaren van bestaand maatschappelijk vastgoed tegemoet in de kosten om te verduurzamen. U krijgt subsidie voor energieadvies, een energielabel en verduurzamingsmaatregelen.

Het is op dit moment niet mogelijk DUMAVA aan te vragen. De regeling is eerder gesloten dan verwacht, omdat het budget overtekend is. Dit betekent dat er meer aanvragen zijn ingediend, dan er geld beschikbaar is. DUMAVA gaat begin januari 2024 nog een keer open.

De provincie geeft subsidie aan de eigenaar van een rijksmonument in Noord-Holland die voor een gedeelte toegankelijk zijn voor publiek. en rijksmonument is publiekstoegankelijk als tenminste 25% van het vloeroppervlak of van de bijbehorende monumentale groenaanleg voor tenminste 24 dagen per jaar voor publiek toegankelijk is. Is het rijksmonument een molen, dan moet ook tenminste 25% van het vloeroppervlak en tenminste 4 dagen per jaar toegankelijk zijn voor publiek.

De subsidie kan worden aangevraagd tussen 30 mei en 1 augustus 2022.

Het Cultuurfonds, het Nationaal Restauratiefonds en negen provincies werken samen in de Cultuurfondsen voor Monumenten. 

Uit het fonds worden laagrentende leningen verstrekt voor de restauratie, verduurzaming en herbestemming van gemeentelijke en provinciale monumenten of karakteristieke panden. De Cultuurfondsen hebben daarmee een belangrijke rol in het versterken van lokaal erfgoed en daarmee het behoud van het unieke karakter en identiteit van regio’s. En wordt een bijdrage geleverd aan het versnellen van de energietransitie en worden monumenten klaar gemaakt voor de toekomst.

Er is veel belangstelling voor de Cultuurfonds-hypotheek. In een aantal provincies zijn er daardoor beperkt middelen beschikbaar om laagrentende leningen te kunnen verstrekken. Wilt u zekerheid voordat u een aanvraag doet? Neem dan contact met op met het Restauratiefonds via 088 - 2539020. 

Het Cultuurfonds in elke provincie een afdeling die lokale of regionale projecten ondersteunt. Stichtingen en verenigingen kunnen hier een aanvraag indienen voor ondersteuning van hun project.

Culturele Prijs Noord-Holland
De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een persoon, groep of instelling die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt op het gebied van cultuur, amateurkunst of natuurbehoud. Aan de prijs is € 15.000 verbonden en een kunstwerk.

Monumentenwacht Noord-Holland ondersteunt en adviseert eigenaren bij het onderhoud en herstel van hun monument. Wij inspecteren monumenten van torenspits tot gewelf, van kelder tot schoorsteen, en geven onafhankelijk advies met verstand van zaken.

Vergoeding duurzaamheidsadvies
Naast onze duurzaamheidsleningen heeft het Restauratiefonds een budget beschikbaar voor financiële ondersteuning bij het kwalitatief verduurzamen van uw monument. Dit doen wij door een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies te vergoeden. Wilt u meer informatie? Bekijk de voorwaarden.

• In het Noord-Hollands Archief kunt kunt u gegevens vinden over de geschiedenis van de hele provincie, van de regio Kennemerland (in het bijzonder van de gemeenten Aalsmeer, Beverwijk, Bloemendaal, Haarlemmerliede en Spaarnwoude, Heemskerk, Heemstede, Uitgeest, Uithoorn, Velsen en Zandvoort) en van de provinciehoofdstad Haarlem.
• In de Beeldbank Noord-Holland kunt u oude foto's, prentbriefkaarten, tekeningen, prenten en kaarten vinden van plaatsen en gebeurtenissen in Noord-Holland, van de 16e eeuw tot heden. Het portaal wordt beheerd door Cultureel Erfgoed Noord-Holland en is een samenwerking van Cultureel Erfgoed Noord-Holland en de Noord-Hollandse archieven en historische verenigingen.
• Boerderijenstichting Noord-Holland 'Vrienden van de stolp'
• Monumentaal aan de Zaan
• Oneindig Noord-Holland
• Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland