Rinette van der Vliet is voorzitter van de vereniging die het zwembad exploiteert. ‘In de jaren negentig wilde de gemeente het zwembad sluiten. Na maandenlange protestacties besloten de zwemmers een vereniging op te richten, die de exploitatie van het zwembad op zich zou nemen. Tegelijkertijd werd ook de monumentenstatus aangevraagd. Die beide stappen zijn goed gebleken voor het behoud van ons Openluchtbad.’

Het bad is van ons samen, zo voelt iedereen dat

Beton

Het Openluchtbad werd in de jaren dertig ontworpen door J.G. Wiebenga, een pionier van het Nieuwe Bouwen. Als hoofd van de technische dienst van de gemeente Zwolle was hij verantwoordelijk voor de tekeningen. Wiebenga was zeer deskundig in het werken met gewapend beton. Hij dacht onder meer mee in de betonconstructie van de beroemde Van Nelle fabriek. Maar in Zwolle werd zijn kennis in twijfel getrokken. Het ranke ontwerp voor de duikplanken kon niet sterk genoeg zijn en dus moest Wiebenga het ontwerp aanpassen. Van der Vliet: ‘In de jaren ’90 is het oorspronkelijke ontwerp van Wiebenga nog eens doorgerekend bij de TU Delft en daaruit bleek dat Wiebenga gelijk had gehad. Bij de restauratie in 2012 is er daarom voor gekozen om de torens van de duikplanken aan te passen: ze zijn smaller gemaakt. Overigens kan er tegenwoordig maar aan één kant van het bad gedoken worden. De torens bij het ‘banenbad’ hebben geen trap meer, daar krijgen de baantjeszwemmers volop de ruimte.’

We hebben nu een zogenaamde ‘luie trap’ in het zwembad, speciaal voor ouderen

Symmetrie

Het zwembad is strikt symmetrisch: er is van alles een tweetal. De ene helft van de voorzieningen was vroeger voor de mannen, de andere voor de vrouwen. Een afscheiding tussen de baden zorgde ervoor dat er geen steelse blikken in het andere bad geworpen konden worden. Tegenwoordig is die wand er tussenuit, maar de symmetrie bleef gehandhaafd. Nu is het ene bad voor de fanatieke baantjestrekkers en het andere voor de bommetjes en mattenveroveraars. Van der Vliet: ‘Komend najaar wordt ook de symmetrie in de groenvoorziening teruggebracht, daarvoor is een beplantingsplan gemaakt door een van onze vrijwilligers, die hovenier was, in samenwerking met de gemeente.’

Er konden geen steelse blikken in het andere bad geworpen worden

Vrijwilligers

Het zwembad draait bijna volledig op vrijwilligers. Rinette vertelt: ‘Lid worden betekent een abonnement kopen en zes uur vrijwilligerswerk verrichten per seizoen. Er zijn ook vaste vrijwilligers, die veel meer uren draaien. De beheerder en de badmeesters- en juffen zijn bij ons in betaalde dienst. Want ook bij een monument staat de veiligheid voorop. Onze organisatie loopt nu al meer dan 25 jaar gesmeerd. We hebben zo’n 5000 tot 6000 leden en gemiddeld 70.000 bezoekers per jaar.’ 

De vrijwilligers doen hun werk met toewijding. Zo staat er op de toezichttoren een Zwollenaar die in zijn jeugd hier al zwom. ‘Het is hier in al die jaren niks veranderd.’  Bij de kassa hebben twee dames het druk: op een zonnige dag passeren hier al gauw zo’n 2000 mensen.

Restauratie

De Vereniging Openluchtbad Zwolle huurt het bad van de gemeente en zorgt zelf voor klein onderhoud. Het groot onderhoud, zoals een nieuwe coatinglaag aanbrengen, wordt door de gemeente opgepakt. Rinette van der Vliet is blij met de samenwerking. ‘Wij hebben sinds vorig jaar een meerjaren onderhoudsplan opgesteld, voor het zwembad en voor het groen. Zo weten alle partijen vroegtijdig waar ze op moeten rekenen, qua werkzaamheden en financiering.’

In 2011 werd begonnen met omvangrijke restauratiewerkzaamheden. Door architectenbureau BiermanHenket werden noodzakelijke vernieuwingen naadloos ingepast in het ontwerp van Wiebenga. Zo zijn er nu kluisjes voor waardevolle spullen, vroeger gaf iedereen dat af bij de kassa. Maar ook de kluisjes hebben zich gevoegd naar de oorspronkelijke m/v scheiding. Van der Vliet: ‘Soms moet je concessies doen. We hebben nu een zogenaamde ‘luie trap’ in het zwembad, speciaal voor ouderen. De oorspronkelijke trap van Wiebenga was niet geschikt voor de mensen die op hoge leeftijd nog hun baantjes komen trekken. Het bad kan nu weer jaren mee. ‘

Onze organisatie loopt nu al meer dan 25 jaar gesmeerd

Trots

De Zwollenaren zijn trots op hun Openluchtbad en met reden! Al is het bad al 84 jaar oud, het ligt erbij alsof het gisteren geopend werd. Rinette van der Vliet: ‘De sfeer is heel bijzonder, omdat iedereen hier zich ook een beetje eigenaar van het bad voelt. Onze kracht is dat we een vereniging zijn. Het bad is van ons samen, zo voelt iedereen dat. Daar zijn we heel blij mee en zuinig op!’