Linda van der Noordaa is eigenaar van een gemeentelijk monument in Kampen. Ze kocht het in 2018. Dat werd nog een heel avontuur: ‘Mijn huis is gebouwd in 1900, het buurhuis ziet er precies zo uit, maar dan in spiegelbeeld. Het zijn net twee zusjes. Hierachter staan kleinere huizen in dezelfde stijl, daar woonden de werklieden van een fabriek die hier was. Dat heb ik geleidelijk aan uitgevonden. Ik ben in het archief geweest en ik weet dat er nog veel meer te vinden is, maar dat is voor later, wanneer ik daar tijd voor heb. Ik hoor wel steeds verhalen over dit huis, iedereen in Kampen kent het. De man waar ik mijn kerstboom kocht, vertelde dat hij de leilindes had geplant. En een ander vertelde mij dat zijn vrouw altijd expres de route langs dit huis neemt. Hij gaf haar een schilderij waar ‘de zusjes’ opstaan.’

Iedereen in Kampen kent dit huis

Het verging Linda zoals het wel meer eigenaren van een monumentaal pand vergaat. ‘Ik werd verliefd op dit huis! Ik dacht meteen WOW, als ik hier toch eens zou kunnen wonen. Achteraf bezien was het een beetje een onbezonnen actie. Ik heb het huis natuurlijk voor de koop wel laten beoordelen en een keuring laten doen. Maar ik had totaal geen ervaring met hoe je nou goed zorgt voor zo’n oud huis. Uit de keuring bleek dat ik niet op korte termijn voor grote kosten zou komen te staan. Ik wilde binnen wel wat opknappen. Ik heb grote moeite moeten doen om een aannemer te vinden die het werk wilde doen, ze hadden het allemaal heel druk. Die verbouwing was bepaald geen pretje. Ik heb ervan geleerd dat ik alleen nog wil werken met vakmensen, die liefde hebben voor dit soort oude panden.

Ik had totaal geen ervaring met hoe je nou goed zorgt voor zo’n oud huis

‘Ik heb mijn huis door die verbouwing steeds beter leren kennen en dan word je je ook meer bewust van je verantwoordelijkheid om er goed voor te zorgen. Ik kreeg steeds meer behoefte aan kennis over wat je moet doen en wat er eerst moet. Toen ik de eerste scheur in de muur zag verschijnen, raakte ik wel even in paniek. Dat was voor mij ook de aanleiding om de Monumentenwacht te bellen. Ze hebben een uitvoerig rapport gemaakt, waar ik erg blij mee ben. En dezelfde dag al pakten ze wat dingen aan die lekkage konden voorkomen.’

Ik kreeg steeds meer behoefte aan kennis

Monumentenwachter Henk de Bruin en junior-adviseur Lisette Berg zijn samen op inspectie geweest bij mevrouw van der Noordaa. Henk vertelt: ‘Het belangrijkste is altijd: de buitenschil op orde hebben. Dat is de eerste stap voor ieder monument. Pas daarna kijk je naar verduurzaming. Soms koopt een eigenaar een pand en die neemt bij de restauratie dan ook meteen de verduurzaming mee. Maar meestal willen mensen het pand eerst weer in conditie brengen en van daaruit kijken ze dan verder. Bij het pand van mevrouw van der Noordaa was het belangrijk om het voegwerk aan te pakken. En hoewel het schilderwerk niet heel acuut was, werd ook dat nu uitgevoerd omdat de steigers er toch al stonden. Dan is combineren goedkoper dan nog een paar jaar wachten. Voor de wat langere termijn zou ze kunnen denken aan zonnepanelen, isoleren en vervangen van het glas.’ Het pand van Linda van der Noordaa was het eerste pand waar Lisette mee naartoe ging om te inspecteren. ‘Dit monument was ‘nieuw’, dus we moesten eerst een plattegrond maken en daarvoor alles globaal inmeten. Tijdens zo’n bezoek doen we ook al wat kleine dingen, zoals even het blad uit de goot halen. Zo voorkom je problemen. Daarom kijken we ook altijd of alle pannen nog goed liggen. Problemen beginnen vaak van bovenaf.’

Het belangrijkste is altijd: de buitenschil op orde hebben

Het voeg- en schilderwerk is nu net hersteld. Linda heeft ook hier weer van geleerd: ‘De meeste mensen letten op het schilderwerk, maar het is ook goed om te letten op de kwaliteit van de voegen. Ik vond het leuk toen bij de verkoop gezegd werd dat de originele voegen aanwezig waren. Maar als ze niet meer goed zijn, dan kan je lekkage krijgen. En het herstel van voegwerk is best kostbaar. De voeger was een echte vakman, ik kreeg zijn naam via de Monumentenwacht. Hij heeft hier in Kampen ook de kerk gedaan, dan vond ik wel een aanbeveling. Via hem kwam ik in contact met een goede schilder. Dat was ook handig voor de afstemming van het werk op de steiger. En de Monumentenwacht kwam weleens kijken bij de uitvoering van het werk, dat was ook fijn. De voeger kwam met bijvoorbeeld proefjes van de voegen en de monumentenwachter hielp om te bepalen welke kleur het best bij dit huis past.’

Herstel van voegwerk is best kostbaar

Voor het herstel van het voegwerk was een vergunning nodig en ook was subsidie mogelijk. Dat was nog wel even een hindernis. Linda: ‘Die omgevingswetvergunning vond ik een heel gedoe. Ik ontdekte dat ik op een gegeven moment met zes verschillende mensen aan het mailen was hierover. Het voegbedrijf heeft er flink aangetrokken. Helaas was de subsidiepot al leeg toen ik mijn aanvraag indiende. Toch voel ik me, ondanks alle perikelen, een gezegend mens.’

Ik voel me, ondanks alle perikelen, een gezegend mens

Monumentenwacht Overijssel biedt eigenaren van monumenten een helpende hand: met (periodiek) inspecteren en rapporteren, verduurzamingsadvies én met klein (nood)herstel. Verder leveren de adviseurs ondersteuning bij de planning en uitvoering van het werk of bij het aanvragen van subsidies. Monumentenwacht Overijssel is onderdeel van MonumentenwachtNL.