Inleiding

Halfvrijstaand HERENHUIS, in een expressionistisch beïnvloede bouwtrant, in 1924 ontworpen door de Vaalser architect M. Schrouff in opdracht van de baronesse von Furth. Tijdens de oorlogsjaren fungeerde het huis als bureau van de Duitse S.A., waardoor het de naam "BRAUNHAUS" kreeg. Vanaf 1946 ingericht als marechaussee-kazerne. Uitbouw aan de achtergevel in gebruik genomen als wapenkamer en nadien verhoogd door de opbouw van een doucheruimte. In 1949 werden door de Eerstaanwezend Ingenieur der Genie te Venlo twee cellen geplaatst in de voormalige waskeuken op de begane grond, waarbij de oorspronkelijk in de voorgevel geplaatste leveranciersingang werd gedicht. Sedert ca. 1990 is het huis in gebruik als huisartsenpraktijk. De opbouw van de wapenkamer en de bijgebouwde garages in de achtertuin zijn uitgesloten van bescherming.

Omschrijving

De plattegrond van dit herenhuis heeft een rechthoekige hoofdvorm, met ronde erker en rechthoekige uitbouw aan de achtergevel. Twee bouwlagen in lengterichting, grotendeels onderkelderd, deels voorzien van een dubbele kruipruimte. Het geheel is geplaatst onder een samengesteld, licht geboogd zadel- en schilddak met leien in Maasdekking, L-vormige noklijn en luifelgoten. Drie schoorstenen. Drie dakkapellen aan de zijde van de Prins Bernhardlaan, ontdaan van de oorspronkelijke luiken. Een dakkapel aan de achterzijde.

Bakstenen optrek, gemetseld in kruisverband. Kunststenen plinten en dorpels. Gevellijsten in kunststeen en keramiek. Diverse rollagen.

Voorgevelrisaliet onder dakdeel in dwarsrichting, gekenmerkt door een verhoogde daklijn. Hierin bevindt zich een dubbele voorgevelerker en een portiek met houten luifel op dubbele, houten kolommen. Dit portiek heeft gevelvelden met siermetselwerk in blokverband en een gevelsteen met het familiewapen van de Barones von Fürth.

Ronde achtergevelerker met originele dubbele terrasdeuren en vensterkozijnen met originele roedeverdeling. De erker is recent voorzien van dubbele voorzetramen en een nieuwe balkonbalustrade. Tussen de erker en de achtergevel bevindt zich een uitbouw, waarin een venster is gedicht en een tweede verkleind. Op het voormalige balkon is een doucheruimte gebouwd. Naast de wapenkamer bevindt zich een trap die toegang geeft tot het souterrain.

In het voorgevelportiek bevindt zich een rechthoekige, dubbele houten paneeldeur met ten opzichte van de middenstijl gespiegelde ruitvormige glasvlakken. Boven de luifel een drieruits deurbovenlicht met horizontale roedeverdeling, voorzien van glas-in-lood. Daarnaast, een verticaal geleed toiletvenster met twaalfruits roedeverdeling. Rechthoekige houten, verticaal gelede vensters met horizontale roedeverdeling, deels met recente voorzetramen. Deze waren oorspronkelijk voorzien van louvreluiken, waarvan de scharnierpunten en de verankeringen nog aanwezig zijn.

Waardering

Het woonhuis aan de Maastrichterlaan 123 is van bovenregionaal cultuurhistorisch en typologisch belang vanwege de Duitse militaire bestemming tijdens de Tweede Wereldoorlog en het gebruik als marechausseekazerne. Uit architectuurhistorisch oogpunt is het pand van regionaal belang vanwege de stijl, als specimen van het oeuvre van architect Schrouff te Vaals en vanwege de esthetische kwaliteit van het ontwerp.

Het huis heeft ensemblewaarde als belangrijk onderdeel van de lineaire bebouwing langs de Maastrichterlaan, vanwege de situering die verbonden is met de ontwikkeling c.q. uitbreiding van Vaals en vanwege het belang voor het aanzien van Vaals. De redelijke architectuurhistorsche gaafheid plus het belang van het pand voor de visuele gaafheid van de bebouwde omgeving bovenregionale zeldzaamheidswaarde van cultuurhistorische en typologische aard.