Inleiding

De VILLA vormde met een losstaande veestal een agrarisch bedrijfscomplex. De villa ligt op een verhoogd terrein met een keermuur. Het woonhuis is in de trant van de Amsterdamse School in 1927 ontworpen door de architecten C.R. de Boer en G.M. van Manen uit Drachten in opdracht van J.K. Douma uit Opeinde en in 1928 gerealiseerd.

In de achtertuin van het woonhuis is recentelijk een houten garage gebouwd onder een zadeldak gedekt met riet, deze is van ondergeschikt belang.

Omschrijving

Het woonhuis heeft een in hoofdlijn rechthoekige plattegrond; een deel van de keuken en bergplaats zijn aangebouwd. Het hoofdvolume bestaat uit één bouwlaag onder een steil, overstekend wolfdak met een kapverdieping; de wolfeinden zijn nagenoeg verticaal. De aanbouwen bestaan uit één bouwlaag onder samengesteld schilddak. De dakschilden zijn gedekt met riet. In het oostelijke dakschild zijn twee dakkapellen. Aan de westzijde wordt het dakvlak onderbroken door een schilddakje als afsluiting van de Vlaamse gevel. Het overstek wordt gedragen door eenvoudige toelopende en afgeronde klampen. Op de nok een gemetselde schoorsteen. Het pand is opgetrokken in gesinterde bruine bakstenen in Noors verband op een halfsteens uitgemetseld gesinterd bakstenen trasraam. De eerste bouwlaag van de voorgevel is verlevendigd met vier sierbanden bestaande uit ingemetselde oranje tegels en bakstenen. In de voorgevel een enigszins risalerende middenpartij over twee bouwlagen. De eerste bouwlaag is als een erker onder een betonlatei met drieruitsvenster. In de kapverdieping vierruitsvensters en een klein inpandig balkon met een houten bloembak. In het verticale wolfeind een liggend zolderlicht. Links van het middenrisaliet een enigszins vergrote inpandige serre met meerruitsvensters; rechts onder het dakoverstek een portiek rustend op een kolom. De portiekvloer heeft rode betegeling. Naast de oorspronkelijke geverniste deur bevindt zich een zandstenen brievenbus.

Aan weerszijden van de kapverdieping zijn de gevels van de kapverdieping met gepotdekseld hout beschoten en is er een klein raampje. In de oostelijke zijgevel zijn enkele gebrandschilderde glas-in-lood vensters. In het midden van het bouwblok is de gevel opgetrokken ten behoeve van de traphal en voorzien van gebrandschilderd glas-in-lood met akkerbouwvoorstellingen: zaaien, maaien, korenschoven en vruchtboom. Het achterste gedeelte van het woonhuis risaleert ten behoeve van de uitgebouwde keuken met berging, die gedeeltelijk onder een eigen dak is ondergebracht, maar een organisch onderdeel van het ontwerp vormt. In de keuken zijn grote vensters; in de berging is een smal strokenvenster onder de dakvoet. De noordgevel is nagenoeg blind; deze bevat slechts drie vensters: in het kantoor, de bijkeuken en in de bovenverdieping. De westelijke gevel is nog het meest levendig gearticuleerd en bevat een tweezijdige uitbouw waarop een balkon; een rechtopgetrokken gevel, de zgn. Vlaamse gevel, afgesloten door een schilddakje met schoorsteen en de vm. veranda, thans een inpandige serre.

De balustrade van het balkon is voorzien van een omlopende houten bloembak, die ook over de opgetrokken gevelwand doorloopt. In de Vlaamse gevel zit een terracotta plaquette met een afbeelding van een spittende man op het land. In de aanbouwen zijn dienstingangen. De vensters zijn op de eerste bouwlaag enkelruits; op het balkon vierruits met balkondeuren; in de Vlaamse gevel vierruits.

Het interieur van de boerderij heeft structureel vrijwel geen veranderingen ondergaan. Het bevat nog oorspronkelijke elementen waaronder: de kastenwand in de keuken, schuifdeuren in de kamer, de haltrap en glas-in-lood.

Waardering

De villa uit 1927, behorend bij het boerderijcomplex in Opeinde, is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:

- als essentieel en oorspronkelijk onderdeel van het boerderijcomplex,

- vanwege het bijzondere belang van het object in de bouwkunst, als exponent van de invloed van de Amsterdamse School,

- vanwege de bijzondere betekenis voor het oeuvre van de architect C.R. de Boer, die veel in Drachten heeft gebouwd,

- vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteit van het ontwerp,

- vanwege het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek,

- vanwege de hoge mate van gaafheid van het exterieur en interieur.