Inleiding

De PASTORIE aan de Hearewei 35 is in 1875 als 'predikantswoning' gebouwd, in opdracht van de Kerkvoogdij der Nederlandse Hervormde Kerk te Dronrijp. De bouwmeester is onbekend. De pastorie is in de Eclectische stijl gebouwd, die typerend was voor de bouwwerken van het pastorie-type uit die tijd, waarbij klassieke elementen versierd werden met gepleisterde decoratieve motieven. In 1938 is de oorspronkelijke veranda tot serre verbouwd door de Firma Spoelstra-v/d Wille, aannemer en uitvoerder te Franeker-Dronrijp. De naar het oosten georiënteerde, blokvormige pastorie ligt in het hart van een groot, vrijwel vierkant terrein dat deels door water wordt omringd. Het terrein is aan de oostzijde via een gietijzeren TOEGANGSHEK toegankelijk. Het toegangshek bestaat uit twee vaste stijlen met aan weerszijden zuiltjes met cannelures, bekroning en voluutvormige vleugels. Evenals de vaste delen bestaan de draaiende delen uit korte en lange spijlen met lancetvormige punten. Op het terrein bevinden zich grote bomen en erfbeplanting. De tuinaanleg is niet origineel. Dit perceel vormt samen met de eraan grenzende percelen Hearewei 31 en 29 (mon.nr. 28594) een opvallend gelegen eenheid, die het karakter en het gezicht van de streek in grote mate bepaalt. Deze eenheid valt binnen het gebied van het beschermde dorpsgezicht.

Omschrijving

De pastorie met vierkante plattegrond wordt gedekt door een afgeknot schilddak, belegd met zwart geglazuurde Friese pannen. Op de dakhoeken bevinden zich vier achthoekige gemetselde schoorstenen, gedekt door tentvormige, achthoekige dekplaten met kantachtige sierrand. Het pand is in bruine bakstenen opgetrokken. De natuurstenen plint wordt afgesloten door een zwarte lijst. De symmetrische voorgevel wordt aan weerszijden begrensd door twee zuilen met cannelures en kapitelen en een hoog hoofdgestel met gepleisterde spiegelvlakken in het fries. De hoofdingang bevindt zich in het brede middenrisaliet, dat door een brede gepleisterde omlijsting wordt omsloten en in het dakschild overgaat in een grote dakkapel.

De deur onder het afgeronde portiekje is vernieuwd. Hierboven bevindt zich, rustend op brede consoles, het balkon van de grote dakkapel. De kapel wordt geflankeerd door twee zuilen met cannelures en kapitelen en een grote vlamvormige, barokke kuif in het midden. Boven de kapitelen is in twee nisvormige delen het bouwjaar aangebracht: 18-75. De openslaande balkondeur wordt door een gepleisterde, geprofileerde lijst versierd. Aan weerszijden van de ingangspartij bevinden zich in totaal vier H-vensters met glas in lood in het bovenlicht, gepleisterde afgeronde wenkbrauwen en kuif in het midden. Tegen de zuidelijke zijgevel is de serre geplaatst, die in 1938 is verkleind. Tegen deze gevel zitten rechts en links van de serre twee H-vensters met glas-in-lood in het bovenlicht en kuif in het midden. De achtergevel is eveneens symmetrisch opgebouwd. In het midden bevindt zich, in het brede middenrisaliet met platte dak, de achteringang. Aan weerszijden ervan zijn twee gepleisterde spiegels aangebracht. Hierboven bevinden zich twee T-vensters met afgeronde omlijsting en spiegels aan weerszijden. In de hoekrisalieten bevinden zich in totaal vier zesruitsvensters met in de hoeken afgeronde strekken. Twee spiegelvlakken begrenzen links en rechts de gevel. De noordelijke zijgevel is voorzien van een venster, een houten deur en een provisiekelderraam met tralies.

De indeling van het INTERIEUR is origineel. In de gang liggen brede delen; het stucplafond en de boog in de gang, tussen voor- en achterhuis, zijn rijk gedecoreerd. Links van de gang de deur naar de kamers en suite, waarin een oorspronkelijke stucplafond. De schoorsteenmantel is uit 1915. De houten paneeldeuren naar de kamers zijn alle oorspronkelijk, evenals de vensterbanken en de luiken. De linker-achterkamer, ook voorzien van brede houten luiken en vensterbanken, was als studeerkamer in gebruik. Rechts van de gang is een slaapkamer met nog een deel van de originele ingebouwde kasten, het originele balkenplafond en een schoorsteenmantel van zwart marmer. In de grote keuken bevinden zich nog o.m. de originele houten kasten en de originele betegeling vóór de kachelplaats. De indeling van de bovenverdieping is deels oorspronkelijk. Rechts in de gang is de trap met afgeronde houten leuning die naar de verdieping leidt.

Waardering

De pastorie met toegangshek aan de Hearewei 35 is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:

- als bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling;

- voor de geschiedenis van de architectuur;

- vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteit van het ontwerp;

- vanwege het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek;

- vanwege de situering, die verbonden is met de ontwikkeling en uitbreiding van het dorp;

- voor het aanzien van het dorp, in relatie tot de situering ten opzichte van de ernaast gelegen monumentale bouwwerken;

- vanwege de in grote mate aanwezige architectonische gaafheid van het exterieur;

- vanwege de in grote mate aanwezige architectonische gaafheid van het interieur;

- in relatie tot de visuele en structurele gaafheid van de dorpse omgeving.