Inleiding

Huize "Nieuw Rande" werd in opdracht van de heer Duymaer van Twist, een voormalig gouverneur-generaal van Nederlands-Indië en omstreeks 1857 gebouwd als LANDHUIS in Eclectische stijl.

Het huis is omringd door een fraai, oorspronkelijk door J.D. Zocher jr. ontworpen, park met monumentaal geboomte en aan de voorzijde van het huis een groot gazon. Het huis is bereikbaar via een oprijlaan met een smeedijzeren hek. Het ontwerp van het huis zou, gezien de overeenkomsten met andere ontwerpen, aan L.P. Zocher toegeschreven kunnen worden.

Omschrijving

Landhuis met gepleisterde gevels en samengestelde plattegrond. Het hoofdvolume bestaat uit twee, twee verdiepingen hoge bouwdelen met mezzanino die als hoekrisalieten fungeren voor een twee bouwlagen hoog tussenlid, dat aan de achterkant eveneens een mezzanino heeft. Tussenlid en 'hoekrisalieten' hebben met grijze muldenpannen gedekte, overstekende zadeldaken, die boven de zijgevels gedragen worden door houten korbelen. Aan de voorkant (Z.O.) had het tussenlid oorspronkelijk een diepe loggia. In 1907 is hiervan een kamer gemaakt onder plat dak, met een ondiep balkon daarvoor.

Rechts van het hoofdvolume een terugliggend bouwdeel met twee bouwlagen, waarin de 'porte cochère' (de verdieping is in 1910 toegevoegd) onder plat dak en daaraan vastgebouwd een bouwdeel van één laag met topgevels onder met grijze muldenpannen gedekt zadeldak. Tegen de niet gepleisterde zuidgevel van dit bouwdeel een kleine aanbouw.

De voorgevel (Z.O.) van het hoofdvolume heeft centraal op de verdieping in de gevel van het balkon, balkon deuren met aan weerszijden een groot venster, alle met gepleisterde omlijsting. De hogere hoekrisalieten zijn voorzien van een grote vensterpartij op de begane grond en een kleiner T-venster in een gepleisterde omlijsting op de verdieping. Boven het linker raam ontbreekt de versiering. Voor deze ramen hebben vroeger balkonachtige elementen gezeten, vermoedelijk van hout, zink, gietijzer en terracotta. In de geveltoppen een rondboogvormig venster. Het rechter terugliggende bouwdeel heeft in de voorgevel, een 'porte cochère' bestaande uit dubbele deuren onder segmentboogvormig bovenlicht, een doorrit en dito deuren in de achtergevel. Naast de porte cochère gewijzigde, rechtgesloten inrijdeuren van de garage onder een geprofileerde segmentboog. Op de verdieping zijn vier T-vensters geplaatst. Het bouwdeel daarnaast was vroeger paardestal en heeft in de voorgevel twee kleine vensters en een rondboogvormig venster in de geveltop.

De linker zijgevel (Z.W.) van het woonhuis heeft in het midden een halfronde erker met twee vensters en een deur en aan weerszijden van de erker twee vensters. Op de erker bevindt zich een balkon met giet-/smeedijzeren balustrade. Op de verdieping behalve een balkondeur, vier vensters onder een gepleisterde lijst met consoles. Onder de dakaanzet zijn, tussen de korbelen van de mezzanino, vijf liggende vensters geplaatst.

De achtergevel (N.W.) heeft in de hoekrisalieten een drielichts venster op de begane grond en een T-venster op de verdieping, allen onder een gepleisterde omlijsting op consoles. In de geveltoppen een rondboogvormig venster. Het tussenlid is uitgebouwd ten behoeve van de keuken en voorzien van vensters ter hoogte van het souterrain en drie vensters op de begane grond. Daarboven bevindt zich een flauwhellend plat achter gemetselde borstwering met een drielichtvenster (van het trappenhuis) in de terugliggende gevel van de eerste verdieping. Mezzanino met liggende vensters.

De achtergevel van het bouwdeel met plat dak, waarin porte cochère, is identiek aan de voorgevel, uitgezonderd de schuivende garagedeur (i.p.v. een venster). De achtergevel van het bouwdeel daarnaast heeft een deur, een venster en een rondboogvormig venster in de geveltop.

Tegen de zijgevel (N.O.) van dit laatste bouwdeel is een kleine aanbouw geplaatst (pomphuis) die is opgetrokken in decoratief metselwerk van gele en rode baksteen onder een overstekend zadeldak met houten kobelen en sierspanten. In de oostelijke gevel is een deur onder bovenlicht met segmentboog geplaatst en aan weers- zijden daarvan een venster onder segmentboog.

Interieur Het huis heeft een gaaf interieur met onder meer een hoofdvertrek met een monumentale houten gesneden schouw; de eetkamer met een schouw in neo-renaissancestijl met consoles en schildering, lambrizeringen, eiken plafond met balken en imitatie goudleerbehangsel van papier; de biljartkamer op de verdieping met goudkleurig papierbehang met "Fuji"-motief, lambrizering en plafond en schouwpartij uit 1907; de overige lambrizeringen, binnenluiken, rolluikkasten, marmeren schouwen, wastafels; de zolder met enkel dienstbodenkamertjes en bijzondere spantconstructie. Doorrit met marmeren lambrizering en muurvlakken met gepleisterde lisenen en cassetten.

Waardering

Landhuis van algemeen architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang vanwege:

- de Eclectische bouwstijl;

- de fraaie, beeldbepalende ligging in het buitengebied van Diepenveen;

- de gaafheid van het exterieur en van het interieur;

- de zeldzame bijzonder interieuronderdelen zoals de papieren behangsels in de eetkamer en de biljartkamer.