Spanjaardsdijk 25, Sloten
Omschrijving
De STELPBOERDERIJ uit 1881 op rechthoekige plattegrond en opgetrokken uit donkerrode baksteen, wordt gedekt door een schilddak met zwart geglazuurde Hollandse pannen ter plaatse van het ECLECTISCH vormgegeven woongedeelte en ongeglazuurde Hollandse pannen ter plaatse van de stallen en tas. In de nokpunten zit een uilebord; onder de dakrand loopt een geprofileerde waterlijst. Centraal in de voorgevel bevindt zich de entree met in de portiek een tweeruits paneeldeur met gietijzeren sierrooster en bovenlicht; ervoor ligt een hardstenen stoepplaat. De entree wordt geflankeerd door vier T-vensters. Links hiervan, boven de twee kleine vensters met dubbele luiken van de melkkelder, bevindt zich een kleiner T-venster. De deur- en vensteropeningen hebben afgeronde hoeken en een stuc-omlijsting met kuif. Boven de entree bevindt zich een gemetselde dakkajuit onder flauw hellend zadeldak. Op de hoeken staan schijnzuiltjes met korintisch kapiteel. Voor de openslaande deuren, eveneens met stucomlijsting met kuif, hangt een sierlijk gietijzeren Frans balkon met palmetten. Een geprofileerd boeiboord met daarop gietijzeren voluten bekroont de kajuit.
In de oostgevel bevindt zich de kubbing van de melkkelder met vier vierruits vensters, alsmede de zij-ingang van de woning met een vierruits deur geflankeerd door links twee en rechts één zesruits schuifvenster(s). Een lage dubbele staldeur verschaft toegang tot de tas. De dakkapel in het dakvlak is van recente datum. De achtergevel is uitgerust met een hoge dubbele staldeur, vier kleine vierruits stalvensters en een lage staldeur met venster.
De westgevel heeft, ter hoogte van het woongedeelte, een T-venster met stucwerk en kuif. Het uitkragende stalgedeelte heeft naast de acht oorspronkelijke vierruits stalvensters, vier grote vensters en een deur aan de kopse kant gekregen als gevolg van het inbouwen van een woonvertrek.
Het INTERIEUR van het woongedeelte is vrij gaaf met uitzondering van het woonvertrek aan de westzijde dat is uitgebreid met een gedeelte van de stal. De plafonds van de hal en de twee aangrenzende vertrekken hebben een gesneden plafondlijst met in het midden een rozet. De twee voorvertekken hebben vensterbanken en binnenluiken die nog functioneren. Verdere noemenswaardige onderdelen zijn onder meer de trap met zijn gedecoreerde trapboom en leuningaanzet, de originele kozijnen met deuren, de kastenwand bij de zij-ingang en toegang tot de melkkelder.
De sporenkap is van Amerikaans grenen met een rieten beschot onder de pannen.
Waardering
De boerderij aan de Spanjaardsdijk 25 in Sloten, naar ontwerp uit 1881 van H. Luiking, is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:
- als hoofdbestanddeel van een groter geheel dat van algemeen cultuurhistorisch belang is;
- vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteit van het ontwerp;
- vanwege de plaats die het object inneemt in het oeuvre van de architect;
- vanwege de hoge mate van gaafheid van zowel het exterieur als van onderdelen van het interieur.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
BOERDERIJ met KOETSHUIS, gelegen aan de Stadsgracht ten westen van de oude kern van Sloten op een door een brede sloot omgeven terrein. De lengte-as loopt noord-zuid. Voorheen lag het complex aan de doorgaande weg van Sloten naar Tjerkgaast tegenover de veevoederfabriek. Sedert de komst van de Rûnwei, de ringweg om Sloten, ligt de boerderij op enige afstand van de openbare weg. Een lange oprijlaan geflankeerd met linden verschaft toegang tot het terrein.
De stelpboerderij is in 1881 in eclectische stijl gebouwd naar een ontwerp van H. Luiking. De voorgevel (noord) is georinteerd op de Spanjaardsdijk. Het koetshuis, dat tegelijk met de boerderij tot stand is gekomen en vermoedelijk ook naar ontwerp van H. Luiking, ligt oostelijk van de boerderij. De padenstructuur aan de voorzijde van de boerderij, met in de as van de boerderij een rotonde, is gericht op de oude doorgaande weg. De lindenlaan ligt aan de oostzijde van het terrein en sluit niet aan op deze structuur.
De twee schuren achter op het erf zijn gebouwd in de jaren tachtig van de 20ste-eeuw en vallen wegens te geringe ouderdom buiten de bescherming van rijkswege, evenals de kippenren die tegen het koetshuis is geplaatst.
Waardering
De in 1881 gebouwde boerderij met koetshuis gelegen aan de Spanjaardijk 25 te Sloten is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:
- vanwege de situering van het complex, verbonden met de ontwikkeling van Sloten;
- vanwege de bijzondere betekenis van het complex voor het aanzien van de stad, met name voor het buiten de kern gelegen gedeelte van de Stadsgracht;
- vanwege de architectonische gaafheid van de samenstellende onderdelen;
- vanwege de plaats die met name de boerderij inneemt binnen het oeuvre van H. Luiking.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Spanjaardsdijk | 25 | – | 8556 AK | Sloten | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | – | Stelp |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | A | 553 | – | Sloten Friesland |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1881 | 1881 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Luiking, H. ; Drenthe | architect / bouwkundige / constructeur | – |