Inleiding

Op de hoek van de Van Foreestlaan en de De Blinkenlaan gelegen houten PRE-FABWONING 'Huize Drechterland' uit 1928 van het type houtskeletbouw. Deze in opdracht van de Enkhuizer bankier M.A. Emmerling gebouwde pre-fabwoning is ontworpen en vervaardigd in de timmerfabriek van de firma Schönthaler-Silva in Wenen. Opvallend is de situering van het huis in het Blockhove-park: door een driehoekige voortuin van de hoek gescheiden en diagonaal geplaatst. Zowel uit- als inwendig verkeert het pand nog grotendeels in de oorspronkelijke staat.

Beschrijving

Op rechthoekig grondplan gebouwd woonhuis van één bouwlaag onder een afgewolfd en onderaan licht geknikt zadeldak met op het noordoosten een aangebouwde L-vormige schuur uit de bouwtijd onder een flauw driezijdig lessenaarsdak. Beide daken zijn gedekt met rode verbeterde Hollandse pannen. Het pand heeft een circa 0,40 m hoge gemetselde voeting van rode machinale baksteen waalformaat in kruisverband met platvolle voeg. Op de door een uitkragende rollaag afgesloten voeting rust een zware 21 cm brede balk waarboven de wanden zijn opgetrokken uit geteerde en gerabatte horizontale delen, eveneens 21 cm breed en vermoedelijk 3 à 4 cm dik. Op alle hoeken van de gevels zijn vertikale planken aangebracht in de vorm van een of twee hoekpilasters. De kopse gevels hebben bovenin vertikale gerabatte planken die onderaan halfrond eindigen. De eveneens uit vertikale gerabatte planken bestaande houten binnenwanden worden van de buitenwanden gescheiden door een spouw die naar verluidt ter isolatie gevuld is met turf. De symmetrische voorgevel (W) heeft links en rechts een driezijdige erker waarboven een doorgaand balkon dat in het midden rust op twee vierkante stijlen. Deze zijn geplaatst op gemetselde poeren van rode waalsteen en voorzien van decoratieve inkepingen op de hoeken. Beide erkers hebben vóór twee gekoppelde zesruits vaste ramen en in de schuine zijden drie gekoppelde drieruits ramen waarvan de buitenste twee kunnen draaien. Tussen de erkers zit in het midden van de voorgevel een op een ruim verhoogd terras (voorzien van moderne tegels; de gemetselde rand van rode waalsteen is vermoedelijk oorspronkelijk) uitkomende dubbele paneeldeur met glaspanelen geflankeerd door twee zesruits stolpramen die aan de buitenzijden voorzien zijn van een smal blind. Middenboven bevindt zich een brede, links en rechts driezijdig uitgebouwde dakkapel onder een met rode verbeterde pannen gedekt lessenaarsdak tussen twee haaks op het hoofddak staande en onderaan geknikte zadeldakjes met driezijdige sluiting boven de driezijdige uitbouwen. Op de laatste liggen rode, onderaan halfronde daktegels. De twee kleine uitbouwen die zich boven de eveneens driezijdige erkers bevinden hebben aan de voorzijde een balkondeur met glaspanelen en in de schuine zijden een drieruits draairaam. In het midden van de dakkapel zit een derde balkondeur als genoemd geflankeerd door twee zesruits stolpramen (met bovenin een draairaampje) voorzien van een blind als beneden. Bovenin het voorschild bevindt zich een tweede, kleine dakkapel voorzien van twee paar gekoppelde tweeruits draairamen en een overstekend lessenaarsdak met pannen als genoemd. De rechterzijgevel (Z) heeft links een kleine rechthoekige serre waarboven een balkon. Het balkon is toegankelijk via een dubbele balkondeur waarin glaspanelen (het houten balkonhek is vernieuwd). In de voorzijde van de serre zijn twee zesruits stolpramen aangebracht waartussen oorspronkelijk een deur zat (nu een zesruits venster); in de smalle zijden van de serre bevindt zich een negenruits venster. Rechts van de serre zit de voordeur, een paneeldeur met bovenin een raam, waarboven een luifel op twee geprofileerde klampen. Zowel voor de serre en als voor de voordeur is een drie treden hoge stoep gemetseld van rode machinale waalsteen. De linkerzijgevel (N) telt op de eerste verdieping drie zesruits stolpramen waarvan het raampje linksboven kan draaien. Rechts beneden zit een twaalfruits venster bestaande uit een zesruits vast raam tussen twee drieruits draairamen. De L-vormige schuur- annex bijkeukenaanbouw links tegen de gevel heeft op de noordwesthoek een hoekstijl en een klein inpandig balkon (met nieuwe paneeldeur). Hiernaast zit rechts in de korte westgevel van de aanbouw een tweeruits valraam tussen twee dito draairamen. In het midden van de noordgevel bevindt zich een negenruits venster (twee draairamen waartussen een vast raam) en rechts hiervan een tweeruits draairaam. De oostgevel van de aanbouw telt vier gekoppelde vierruits vensters, en in de zuidgevel is een brede schuurdeur aangebracht bestaande uit drie paneeldeuren waarvan de middelste scharnierend aan de linker bevestigd is.

De achtergevel (O) van het huis heeft een brede middenrisaliet die zich door de overstekende dakrand heen voortzet als dakkapel. De laatste telt vijf vierruits vensters en heeft een overstekend lessenaarsdak gedekt met rode verbeterde Hollandse pannen. Boven de dakkapel en rechts ernaast bevinden zich twee kleinere dakkapellen met drie gekoppelde tweeruits draairamen en eenzelfde dakvorm en -bedekking. Op het dak staan verder twee in rode waalsteen gemetselde schoorstenen met een getande bovenrand van staande bakstenen: middenboven een kleine en rechts een grotere met rechthoekige doorsnede. In het risalerende middendeel van de achtergevel zit rechts een nieuwe achterdeur waarvoor een gemetselde stoep van drie treden, en links hiervan een zesruits keldervenster. Verder telt de middenrisaliet vier vierruiters (gekoppelde tweeruits draairamen). Links van de risaliet zijn drie gekoppelde tweeruits draairamen aangebracht; rechts bevindt zich een samengesteld keukenvenster.

In het interieur is de oorspronkelijke indeling op enkele kleine wijzigingen na volledig bewaard gebleven. Achter de voordeur ligt een vestibule die via een dubbele paneeldeur met glaspanelen toegang geeft tot de ter hoogte van de middenrisaliet van de achtergevel gelegen grote hal die zich uitstrekt over de begane grond en de eerste verdieping en verlicht wordt door de vijf vensters in de dakkapel boven de risaliet. De hal heeft tegen de achtergevel een houten bordestrap die leidt naar de in een U-vorm langs de overige wanden van de hal aangebrachte galerij. De balusters van de trapleuning en het galerijhek zijn in rococo-stijl uitgevoerd als een plank voorzien van C-vormige krullen. Onder de galerij bevindt zich midden tegen de westwand een schouw met een betegelde onderboezem van oranje en zwarte tegels en een rijke houten bovenboezem, eveneens in Lodewijk XV-stijl (rococo). De hal heeft een vermoedelijk originele eikenhouten parketvloer in visgraatpatroon, wanden van 17 cm brede vertikale delen gescheiden door opliggende tochtlatjes met halfrond profiel, en een vlak schrotenplafond. De vestibule en het naastgelegen toilet in de zuidwesthoek hebben eenzelfde plafond en ook wanden van schroten. Vanuit de hal geven omlijste paneeldeuren toegang tot de omringende vertrekken: de vernieuwde keuken in de noordoosthoek en middenvoor drie door dubbele schuifdeuren met glaspanelen van elkaar gescheiden kamers en suite waarvan de buitenste twee met erker. De wanden van alle drie kamers zijn (vrijwel) identiek aan die van de hal. De middelste kamer heeft een balkenplafond (en een nieuwe vloer), de buitenste twee kamers een vloer en plafond als in de hal. Vanaf de galerij op de eerste verdieping geven omlijste paneeldeuren toegang tot de omringende slaapkamers waarvan de wanden uitgevoerd zijn als in de kamers beneden of samengesteld uit vertikale schroten. De vlakke plafonds bestaan eveneens uit schroten. Langs de zuidwand van de galerij leidt vanaf de galerij een houten steektrap naar de zolderverdieping. Deze trap heeft een leuning van afwisselend rechte en gegolfde staande planken. In het middelste gedeelte van de zolder zijn twee slaapkamers afgeschoten waarboven een vliering. Deze kamers hebben wanden en plafonds van schroten en paneeldeuren. De kap is beschoten en rust op rechthoekige daksporen die door een horizontale spantbalk onderling verbonden zijn. Deze spantbalken rusten op een door stijlen gedragen langsbalk.

Waardering

De houten pre-fabwoning 'Huize Drechterland' in houtskeletbouw, is van algemeen belang uit cultuur- en architectuurhistorisch oogpunt als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van als pre-fabwoning geleverde houtskeletbouw uit het interbellum. Het woonhuis heeft tevens ensemblewaarde als onderdeel van een reeks als pre-fabwoningen geleverde houten huizen aan de noord- en zuidzijde van de Heilooër Bossen.