Inleiding

GESLOTEN IMPOSANTE BOERDERIJ uit het einde van de 19de eeuw, gebouwd in een traditionalistische bouwtrant. De boerderij is in het buitengebied gesitueerd, ver buiten de bebouwde kom van Thorn, temidden van diverse landerijen en boomgaarden. K. Uilkema omschrijft de boerderij Zegershof, die een exacte kopie is van boerderij Beatrixhof te Roerdalen, als een volmaakt voorbeeld van een hofboerderij: een boerderijtype waarbij alle afdelingen in min of meer gesloten groepering een onoverdekte binnenplaats omringen. Tevens wijst Uilkema op het modelboerderijkarakter van Zegershof. De eigenaar was baron Dydevalle te Brugge (B), die dit bedrijfsgebouw stichtte in 1899 en vervolgens verpachtte aan de heer H. Hendricks.

Omschrijving

De BOERDERIJ heeft een carrévormige opzet van vier haaks op elkaar staande vleugels die een binnenplaats omsluiten, telt twee bouwlagen en wordt afgedekt met zadeldaken met Hollandse pannnen. Op de achtergevel ontbreekt de oorspronkelijke dakbedekking als gevolg van oorlogsschade. Deze is vervangen door een plat dak van golfplaten. In de dakbedekking aan de voorgevel bevinden zich zes kleine dakramen.

Het toegepaste bouwmateriaal is baksteen en natuursteen. Het metselwerk is in kruisverband uitgevoerd. Onder de dakrand bevindt zich siermetselwerk. Het gehele object kent een plint, die in de voorgevel gestuct is. In de gevelvlakken smeedijzeren muurankers. Alle vensters en deuren hebben natuurstenen dorpels. Deze zijn niet aanwezig bij de vierkante vensteropeningen naar de zolders. De midden- en hoekdelen van de voorgevel (oostzijde) eindigen in topgevels.

In het linkerhoekgedeelte treft men in de eerste bouwlaag een segmentboogvormige houten poort en twee segmentboogvormige vensters met roedeverdeling, bovenlichten en een venster met blinden aan. In de tweede bouwlaag bevindt zich een rechthoekige vensteropening, afgesloten door een houten luik. In dit hoekgedeelte loopt het bedrijfsgedeelte over in het woongedeelte.

In het linker gedeelte van de voorgevel -woongedeelte- bevinden zich vier segmentboogvormige houten vensters met roedeverdeling, bovenlichten en blinden.

Onder de topgevel van het middengedeelte bevindt zich respectievelijk een segmentboogvormige poortopening met houten poort, een stucwerk-omkadering met de naamsaanduiding "Zegershof", een houten segmentboogvormig venster met roedeverdeling en bovenlicht alsmede een rond venstergat. Op het dak van het middendeel staat een dakruiter met klokje en spits.

In het rechtergedeelte van de voorgevel zijn eveneens vier houten segmentboogvormige vensters met bovenlichten, echter met imitatie-roedes en zonder blinden.

Het rechterhoekgedeelte kent dezelfde opbouw als het linker gedeelte. Alleen hebben de vensters imitatie roedes en ontbreken de blinden. Het betreft hier een bedrijfsgedeelte.

De rechter zijgevel (noordzijde) bevat drie gevelvlakken met totaal zes kleine segmentboogvensters, een gevelvlak met één segmentboogvormig venster met roedeverdeling alsmede een klein segmentboogvormig venster en een gevelvlak met een segmentboogvormige poort en venstertje.

Tot slot bevinden zich in de achtergevel (westzijde) drie kleine segmentboogvormige vensters met roedeverdeling in het linker hoekgevelvlak en twee vierkante openingen in de rechterhoekgevel.

De linkergevel (zuidzijde) bevat acht kleine segmentboogvormige vensters en een vierkante poortopening met houten schuifpoort. De segmentboogvormige opening is dichtgemetseld.

Gevels rond de binnenplaats.

In het woongedeelte (oostzijde) een venster, een deur en drie vensters (alle segmentboorgvormig). Eveneens aan de oostzijde: een poortopening met een doorgang en een venster onder de topgevel. Onder de doorgang twee deuren. Aan de westzijde bevindt zich het vruchtopslag- en vruchtverwerkingsgedeelte: in deze gevel drie vensters en een vierkante poort en twee vierkante openingen met houten luiken. De gevel waarachter zich de schapenstal en de voormalige paardenstal/manege bevinden (noordzijde): hierin zitten in de eerste bouwlaag een houten poort, drie houten deuren, drie vensters (alle segmentboorgvormig); en in de tweede bouwlaag twee vierkante vensteropeningen met houten luiken naar de zolder.

De achtergevel (veeteelt) kent aan de kant van de binnenplaats (westzijde) een langgerekt afdak met lessenaarsdak en wordt gestut door houten kolommen, bestemd voor stalling van diverse machines en voertuigen. De wacht- en melkkamer is te bereiken via een deur en bevat daarnaast een venster. De koestal (zuidzijde) kent aan de binnenplaats in de eerste bouwlaag een poortopening met vierkante schuifpoort en twee segmentboogvormige vensters alsmede twee vierkante vensteropeningen met houten luiken naar de zolder in de tweede bouwlaag.

Op de binnenplaats nog diverse authentieke relicten van het boerenbedrijf, zoals waterpomp en rioleringssysteem.

Het interieur van zowel het woon- als bedrijfsgedeelte is nog zeer herkenbaar aanwezig. De oorspronkelijke indeling in beide gedeeltes is in tact.

Waardering

De gesloten boerderij Zegershof is door haar type en omvang van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische en typologische ontwikkeling van de boerderij aan het eind van de 19de eeuw tot een rationeel opgezette hofboerderij. Zegershof is een gaaf voorbeeld van dit type. Hierin ligt tevens haar architectuurhistorische waarde, die verder wordt bepaald door een esthetisch hoog niveau, haar ruime decoratie, het gebruikte materiaal en het karakteristieke als poort vormgegeven entreegdeelte in het centrum van de voorgevel.

Situeringswaarde ontleent de boerderij aan haar markante ligging tussen diverse uitgestrekte landerijen en boomgaarden ver buiten de kern van Thorn. De boerderij is tenslotte van algemeen belang op grond van de architectuur- en cultuurhistorische waarden, de mate van architectonische gaafheid van het exterieur, de gaafheid van de structuur van het interieur en de bovenregionale zeldzaamheid.