Inleiding

Aan de oostelijke zijde van de N.H. en Gereformeerde kerk te Helenaveen staat de bijbehorende ZONDAGSSCHOOL, daterende uit omstreeks 1880. Het pand is verschillende keren verbouwd. Zo is waarschijnlijk omstreeks 1900 de voordeur verplaatst, en is toen tevens een klein toiletgebouw aan de oostelijke zijde toegevoegd.

Omschrijving

Het eenlaags schoolgebouw heeft een rechthoekige plattegrond en wordt gedekt door een zadeldak met lei in Maasdekking. De gevels zijn opgetrokken in baksteen en voorzien van een dubbele tandlijst. De zijgevels worden bekroond door nokruiters. De westelijke gevel was oorspronkelijk symmetrisch van opzet: een opgeklampte deur met bovenlicht werd aan elke zijde geflankeerd door een zesruits schuifvenster. Waarschijnlijk omstreeks 1900 heeft men de deur en het noordelijke schuifvenster verwisseld. De oorspronkelijke elementen zijn hergebruikt. In dezelfde tijd is tegen de blinde westelijke zijde een lage toiletaanbouw onder plat dak geplaatst. Op een klein venster na is het bakstenen muurwerk geheel blind. De indeling van het interieur is waarschijnlijk gewijzigd na de verplaatsing van de deur. Het oorspronkelijke plafond is niet zichtbaar.

Waardering

De zondagsschool is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het protestantisme in een uitzonderingspositie in het katholieke zuiden en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het kerkelijk erf. Het gebouw heeft architectuurhistorisch belang door de sobere Waterstaatsstijl en de detaillering die eenvoud maar ook een ingehouden representativiteit uitstralen. Het heeft ensemblewaarden vanwege de bijzondere situering, verbonden met de ontwikkeling van de ontginningsnederzetting. Het is gaaf bewaard gebleven en van belang vanwege de architectuur-historische, typologische en functionele zeldzaamheid.