Inleiding

De aan de Zandstraat, op de hoek Pastoor Zijlmansstraat gelegen PASTORIE werd in 1900 gebouwd, vermoedelijk naar ontwerp van architect C. Franssen. De pastorie is links naast de kerk gelegen. De siertuin aan de voorzijde wordt omgeven door een laag bakstenen muurtje. Langs de linkerzijgevel loopt een pad naar de achterliggende garage. Ter rechterzijde opzij ligt het kerkplein.

In 1952 werd tegen de rechterzijgevel, naast de zijingang, een erker geplaatst.

Omschrijving

De pastorie is gebouwd op een vierkant grondplan en telt twee bouwlagen en een zolderverdieping. Tegen de linker achterhoek is de garage gebouwd. Tegen de achtergevel bevindt zich een vlakgedekte uitbouw en een serre. De gevels zijn opgetrokken in een roodbruine baksteen. Het metselwerk is uitgevoerd in kruisverband. Gele baksteen is toegepast in de horizontale banden, rode verblendsteen in de deur- en vensteromlijstingen. Natuursteen is gebruikt voor de cordonlijsten, vensterbanken en diverse details. De rondom lopende uitgemetselde plint wordt afgesloten met een hardstenen lijst.

Het afgeplatte schilddak is gedekt met leien in Maasdekking. Twee gemetselde, hoog opgaande schoorstenen staan in het linker dakvlak.

De VOORGEVEL is symmetrisch ingedeeld en vijf vensterassen breed, met een risalerende middenpartij met puntgevel. In de middenrisaliet is op de begane grond de entree geplaatst, bestaande uit een dubbele paneeldeur met smeedijzeren roosters en een rondbogig, driedelig glas-in-lood bovenlicht, in een inpandige rondboogportiek met in de wangen bakstenen gecantonneerde colonetten op hardstenen voetloofbasement en dito bladkapiteel, waarop rondbogig bakstenen breukstaaf-archivolt. Boven het portiek is een keperboogvormige waterlijst aangebracht. In de geveltop, bekroond met een kruisbloem, onder een steekkap met zadeldak, bevindt zich een tweelichtvenster met oculus onder driepasboog. Aan weerszijden van het risaliet wordt de gevel verticaal geleed door spaarvelden tussen lisenen, aan de bovenzijde afgesloten met een rondboogfries op hardstenen kraagsteentje. In de spaarvelden op de begane grond een viertal T-vormig ingedeelde vensters met glas-in-lood bovenlicht aangebracht, op de verdieping bevat elke travee een T-vormig ingedeeld venster. De vensters zijn geplaatst onder een segmentboogvormige ontlastingsboog met metselmozaïek in de boogtrommels. Een in keperverband gemetselde band scheidt de verdiepingen. De LINKERZIJGEVEL wordt geleed door spaarvelden tussen lisenen, aan de bovenzijde afgesloten met een rondboogfries rustend op hardstenen kraagsteentjes. Op de begane grond zijn drie T-vormig ingedeelde vensters aangebracht, op de verdieping, in de middelste travee één soortgelijk venster, maar kleiner van afmeting. De vensters zijn geplaatst onder een segmentboogvormige ontlastingsboog met metselmozaïek in de boogtrommels. De middelste travee op de begane grond bevat een blindvenster.

De ACHTERGEVEL wordt geleed door spaarvelden tussen lisenen, aan de bovenzijde afgesloten met een rondboogfries rustend op hardstenen kraagsteentjes. Tegen de achtergevel is op de begane grond links een vlakgedekte uitbouw geplaatst; rechts daarvan bevindt zich een serre. Op de verdieping opent, in de middelste travee, een dubbele deur met glaspaneel en ongedeeld bovenlicht naar het plat van de uitbouw. De twee rechtertraveeën bevatten elk een T-vormig ingedeeld schuifvenster. De deur en de vensters zijn geplaatst onder een segmentboogvormige ontlastingsboog met metselmozaïek in de boogtrommels. In het dakvlak twee kleine dakraampjes.

Aansluitend tegen de rechterhoek van de achtergevel is een nu als garage in gebruik zijnde bouwmassa geplaatst. Deze telt één bouwlaag onder een met gesmoorde kruispannen gedekt zadeldak met de nok dwars op de Zandstraat, tussen topgevels met klimmend boogfries en muizetand daklijst langs de zijgevels. Op de nok een gemetselde schoorsteen.

De RECHTERZIJGEVEL is overeenkomstig de linkerzijgevel geleed door spaarvelden tussen lisenen, aan de bovenzijde afgesloten met een rondboogfries rustend op hardstenen kraagsteentjes. Op de begane grond zijn twee T-vormig ingedeelde vensters aangebracht, in de middelste travee een blindvenster. De verdieping bevat twee overeenkomstige vensters, maar kleiner van afmeting. De rechtertravee bevat op de begane grond een deur waarboven een T-vormig ingedeeld venster tussen de verdiepingen is geplaatst ter verlichting van het achtergelegen trappenhuis. De vensters zijn geplaatst onder een segmentboogvormige ontlastingsboog met metselmozaïek in de boogtrommels.

In het verlengde van deze gevel een langgerekte aanbouw onder pannen zadeldak met naast de zijingang een driezijdige erker.

Waardering

PASTORIE, links van de R.K. kerk gelegen, gebouwd in 1900

- Van architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een pastorie met stijlkenmerken van de neorenaissance en de neogotiek, en vanwege het bouwtype en de gaafheid van de hoofdvorm en de detaillering.

- Van stedenbouwkundige waarde als markant gelegen pand naast de R.K. kerk. Sterk beeldbepalend; de situering is onaangetast. Ensemblewaarde in relatie tot de ter rechterzijde gelegen R.K. kerk.

- Van cultuurhistorische waarde als onderdeel van het R.K.-kerkcomplex en voor de nederzettingsgeschiedenis van Beneden-Leeuwen.