Zandstraat 51, Beneden-Leeuwen
Inleiding
Het voormalige GEMEENTEHUIS van de gemeente Wamel, gelegen aan de Zandstraat, werd in 1899 gebouwd, naar een ontwerp met neorenaissance-invloeden van architect Semmelink. Boven het portaal is een sluitsteen aangebracht met de tekst: 'ANNO 1899'. In de hal bevindt zich nog een gedenkplaat, gedateerd 24-3-1899.
Rechts in de voorgevel zijn twee gedenkstenen ingemetseld, de bovenste met de tekst: 'VAN DE OUDSTRIJDERS UIT INDONESIE / TER HERINNERING AAN / WILLI VERHEIDEN / GESN. TE BLIMBING 25 JULI 1947 / EN / COR VAN OOIJEN / TE TIJAROI 15 mei 1948'; de onderste vermeldt de tekst: 'AAN DE BURGERBEVOLKING / UIT DANKBAARHEID VOOR DE GOEDE ZORGEN / 10 Oct. 1944 23 Dec. 1944 / 1e COMPAGNIE / STOOTTROEPEN NED. BINNENLANDSCHE STRIJDKRACHTEN / REGIMENT BRABANT / 10 Oct. 1946'.
Het voormalige gemeentehuis is tegenwoordig in gebruik als kantoorpand.
Omschrijving
Het voormalige GEMEENTEHUIS is gebouwd op een rechthoekig grondplan, waarvan de lange zijde evenwijdig loopt aan de Zandstraat. Het pand bezit een souterrain, een bel-etage en een zolder.
De gevels zijn opgetrokken in baksteen. Het metselwerk is uitgevoerd in kruisverband. De gevelvlakken worden verlevendigd door de toepassing van gele en zwarte verblendsteen in de vensteromlijstingen, in horizontale banden en waterlijsten. Langs de voor- en de zijgevels loopt een uitgemetselde plint. De gevelvlakken worden rondom beëindigd met een geprofileerde bakgoot, waaronder een uitgemetselde tandlijst en in overstand gemetselde gevelhoek.
Het afgeplatte schilddak is gedekt met leien in Maasdekking en heeft een zinken nokafdekking en op de hoeken kruisbloemvormige pirons. Een gemetselde schoorsteen staat bovenop.
De symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL is verticaal geleed in drie traveeën, met een risalerende middentravee met een inpandig portaal en topgevel met torenbekroning. Vóór de gevel is een bordes aangebracht met aan weerszijden een hardstenen trap, hardstenen trappalen waartussen een gesmede balustrade, beide met Jugendstil-motieven. De boogvulling onder het bordes is in kettingverband gemetseld. Via het bordes is het portaal met de entree bereikbaar. De segmentboogvormige portaalomlijsting wordt gevormd door gemetselde zuilen met zandstenen bladkapiteel en voetloofbasement tussen hardstenen negblokken; geprofileerde bakstenen toog met hardstenen aanzetstenen en dito sluitsteen. In het portaal, met aan weerskanten hardstenen platen als bankjes, bevindt zich een dubbele paneeldeur met getoogd bovenlicht, voorzien van een kleine roedenverdeling. De topgevel, met op de in overstand gemetselde schouders polygonale hardstenen bekroningen, gaat over in een kleine klokketoren op gemetselde vierkante basis met omgaande bakgoot, leien schilddak waarop open klokkestoel en bekroning door uivormige torenhelm met windvaan. In de geveltop een centraal geplaatst dubbel draaivenster met bovenlicht waarin kleine roedenverdeling. Aan weerszijden van het risaliet zijn op de bel-etage twee segmentboogvormige, gekoppelde schuifvensters met bovenlicht, voorzien van een kleine roedenverdeling roedeverdeling aangebracht onder een ontlastingsboog met hardstenen aanzet- en sluitstenen. In het souterrain bevinden zich aan weerszijden van het bordes een segmentboogvormig drielichtvenster met vierlicht bovenlicht. De LINKERZIJGEVEL bevat in het souterrain twee segmentboogvormige drielichtvensters met een 4-ruits bovenlicht, overeenkomstig de voorgevel. Ertussen is een segmentboogvormig roedengedeeld venster geplaatst. De bel-etage bevat een segmentboogvormig schuifvenster met een bovenlicht voorzien van een kleine roedeverdeling. In het dakvlak een kleine dakkapel onder een zadeldakje.
De ACHTERGEVEL is sober uitgevoerd en bevat in het souterrain een houten deur met rechts een driedelig samengesteld raamkozijn. Links van de deur zijn twee samengestelde raamkozijnen aangebracht: een driedelig en een tweedelig. De vensters zijn geplaatst onder een rollaag. De bel-etage bevat vier schuifvensters met een van roeden voorzien bovenlicht, waarvan de bovendorpel getoogd is, overeenkomstig de vensters in de voorgevel.
De RECHTERZIJGEVEL bevat in het souterrain een segmentboogvormig drielichtvenster met een 4-ruits bovenlicht, overeenkomstig de voorgevel. Rechts in het souterrain bevindt zich een roedengedeeld venster met getoogde bovendorpel. De bel-etage bevat links een segmentboogvormig schuifvenster met een bovenlicht voorzien van een kleine roedeverdeling. Rechts daarvan een venster ter grootte en overeenkomstig het bovenlicht van de overige vensters op de bel-etage, waaronder een smal, hoog, raampje is geplaatst, zowel op de bel-etage als in het souterrain. In het dakvlak een kleine dakkapel onder een zadeldakje.
In het INTERIEUR is onder meer met name bijzonder de voormalige raadszaal met gestuct plafond en schouw.
Waardering
Het voormalige GEMEENTEHUIS van de gemeente Wamel werd in 1899 gebouwd, naar ontwerp van architect Semmelink.
- Van architectuurhistorische waarde vanwege de uniciteit van het bouwtype, de bouwstijl met invloeden van de neorenaissance en vanwege de gaafheid van de hoofdvorm en de detaillering.
- Van stedenbouwkundige waarde vanwege het silhouet en de markering voor het dorpsbeeld.
- Van cultuurhistorische waarde vanwege de bestemming als voormalig gemeentehuis van de gemeente Wamel.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Gemeentehuis | Bestuursgebouwen, rechtsgebouwen en overheidsgebouwen | Bestuursgebouw en onderdl | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Zandstraat | 51 | – | 6658 CM | Beneden-Leeuwen | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | G | 1457 | – | Wamel |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1899 | 1899 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Semmelink, D. ; Gelderland | architect / bouwkundige / constructeur | – |