Hoarnestreek 3, Wijnaldum
Omschrijving onderdeel 1
HOOFDGEBOUW HUIS ROPTASTATE MET AANGEBOUWDE STAL. Blokvormig witgepleisterd één verdieping hoog hoofdgebouw uit omstreeks 1832 op rechthoekige grondslag onder met pannen gedekt afgeplat schilddak met flauwe dakhelling: op de vier nokeinden een vierkante schoorsteen met bord. De gevel wordt afgesloten door een omgaande geblokte kroonlijst. Bij de restauratie van het huis rond 1986 werd het huidige blokmotief in het pleisterwerk van de gevel aangebracht. De naar het park gerichte entree(ZO-)zijde vertoont centraal de met lijstwerk geflankeerde voordeur met bovenlicht, die wordt afgesloten door een kroonlijst en voorafgegaan door een hardstenen bordes van twee treden. Aan weerszijden twee 9-ruits schuifvenster met persiennes. Op de verdieping vijf op de traveeën gelegen 9-ruits schuifvensters. Aan de rechter zijde op de begane grond een enkel en op de verdieping drie 9-ruits schuifvensters. Aan de linker zijde op de begane grond drie 9-ruits schuifvensters met persiennes en op de verdieping drie 9-ruits schuifvensters. Alle vensters met licht getoogde strek. Een bakstenen hals onder met pannen gedekt zadeldak verbindt het hoofdgebouw met de grote in 1870 (gevelsteen) opgetrokken stal onder grotendeels rieten wolfdak (onderste rand van de schilden en de naar het hoofdhuis gerichte dakschilden met pannen) met ornamentele uilenborden. Aan de voor (hoofdgebouw-)zijde rechts een dubbele staldeur, met links ervan twee samengestelde meerruitsvensters met luiken. In de rechter gevel een viertal getoogde meerruits stalvensters. Aan de achterzijde links een dubbele staldeur en rechts twee maal twee langwerpige getoogde 10-ruitsvensters in een enkel getoogd kozijn. Rechts hiervan een roosvenster en uiterst rechte een getoogde een in een enkel getoogd kozijn gevatte deur met bovenlicht met aan weerszijden smalle 5-ruits zijlichten.
Waardering Het hoofdgebouw Roptastate met aangebouwde stal is in cultuurhistorisch opzicht van algemeen belang
- vanwege de ouderdom
- vanwege de gaafheid
- vanwege de zeldzaamheidswaarde van de combinatie van een hoofdgebouw van een buitenplaats met aangebouwde stal en hals in de vorm van een kop-hals-rompboerderij
- als goed voorbeeld van een in classicistische stijl opgetrokken hoofdgebouw van een buitenplaats uit de eerste helft van de 19de eeuw, dat in combinatie met de parkaanleg in landschapsstijl is geconcipieerd
- vanwege de ensemblewaarde
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Omschrijving complex: (Hoarnsestreek 3, Wijnaldum)
COMPLEX HISTORISCHE BUITENPLAATS ROPTASTATE. De historische buitenplaats Roptastate, waarvan de oorsprong als stins vermoedelijk tot de 16de eeuw teruggaat, is gesitueerd op één van de langwerpige agrarische kavels, die het landschapsbeeld ten noordwesten van Wijnaldum bepalen. De buitenplaats wordt aan de smalle NW-zijde door de Hoarnestreek, aan de NO-zijde door de Roptavaart, aan de ZW-zijde door het kadastrale perceel Harlingen F 655 en aan de ZO-zijde door het kadastrale perceel Harlingen F657 begrenst. De historische buitenplaats, die als buitenplaats vermoedelijk uit het begin van de 19de eeuw dateert, is zeer besloten van aanleg: het beeld van de aan de smalle NW-grens (Hoarnestreek) gelegen oprit wordt bepaald door de grote en in gele baksteen opgetrokken stal uit 1870, die overkapt wordt door een ruim rieten wolfdak. De stal is met het hoofdhuis verbonden door een smalle hals waardoor het geheel zich voordoet als een Friese kop-hals-rompboerderij. Aanvankelijk nam het boerenbedrijf een belangrijke plaats in. Het classicistische witgepleisterde hoofdhuis werd vermoedelijk omstreeks 1832 gebouwd door Jan Sikkes Ysenbeek, die het jaar ervoor in het huwelijk trad met Geertje Oosterbaan: beiden behoorden zij tot aanzienlijke Harlinger koopmansgeslachten. In dezelfde tijd werd door de bekende architect Lucas Pieters Roodbaard (1782-1851) op de smalle lange kavel achter het huis een naar buiten toe besloten park in landschapsstijl aangelegd, waarvan de door geaccidenteerde heuvelpartijen omgeven lange slingerende waterpartij het hoofdmotief vormt. De aanleg eindigt bij een heuvelpartij met koepel. Het park werd, evenals het huis, vanaf 1986 geheel gerestaureerd en weer voorzien van een beplantingsschema uit de tijd van Roodbaard.
Het complex historische buitenplaats Roptastate bestaat uit de volgende samenstellende onderdelen: 1. HOOFDGEBOUW HUIS ROPTASTATE MET AANGEBOUWDE STAL; 2. HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG; 3. PARKBRUG; 4. TUINKOEPEL; 5. DIENSTWONING
De complexonderdelen staan op de bij de bescherming behorende kaart aangegeven.
Waardering Het complex historische buitenplaats Roptastate is in cultuurhistorisch opzicht van algemeen belang
- vanwege het classicistische hoofdgebouw, dat een goed en gaaf bewaard voorbeeld is van een classicistisch hoofdgebouw van een kleine Friese buitenplaats uit de eerste helft van de 19de eeuw
- als voorbeeld van de combinatie van buitenplaats en boerderij, waarbij het bedrijf aanvankelijk een belangrijke plaats innam
- vanwege de tuinarchitectonische kwaliteiten van het door Roodbaard aangelegde park
- vanwege de hoge ensemblewaarden van de onderdelen
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Landhuis | Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hoarnestreek | 3 | – | 8857 RB | Wijnaldum | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | XX | 147 | – | Harlingen |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1832 | 1832 | – | vervaardiging |