Veelgestelde vragen

• Open question

  'Wat is het verschil tussen onderhoud en restaureren, ook in de aanpak?'

  Wim Jakobsen, Monumentenwachter in Zeeland beantwoord de vraag.
  
  ‘Grofweg zou ik zeggen dat restauratie is: het in goede staat brengen wat door gebrek aan onderhoud schade heeft opgelopen. Maar ook al heeft een eigenaar altijd keurig onderhoud gepleegd, je ontkomt niet aan eens in de zoveel tijd restaureren. Om het verschil met onderhoud duidelijk te maken, kan ik iets vertellen over de restauratieladder van de stichting ERM.  (https://www.stichtingerm.nl/restauratieladder(external link) (external link)) De zorg voor monumenten is hier opgedeeld in drie stappen. De eerste is conserveren en onderhouden: dat is waar eigenaren eigenlijk continu mee bezig zijn. Hiervoor kunnen ze prima terecht bij hun Monumentenwacht. De tweede stap is repareren, daarvoor heb je bijvoorbeeld een aannemer nodig. En de derde stap is vernieuwen, hiervoor moet je specialisten gaan aantrekken. Deze derde fase is wat ik restaureren noem: dan ga je dus bepaalde onderdelen kopiëren, imiteren of verbeteren. Ongeveer eens per in de dertig tot vijftig   jaar moet er gerestaureerd worden, dan is er meer nodig dan gewoon onderhoud. Wij proberen die termijn op te rekken door eigenaren te adviseren over goed onderhoud. Een restauratie is immers kostbaar en bovendien kan je door goed onderhoud authentieke elementen bewaren, die anders verloren kunnen gaan. Dan moet je gaan imiteren of kopiëren, het pand verliest dan aan authenticiteit. Maar soms kan je dat niet voorkomen, ook al doe je als eigenaar nog zo je best. Soms is van een onderdeel het einde van de levensduur in zicht.’

  Er is dus een verschil tussen restaureren en onderhoud. Zit er ook verschil in aanpak?

   ‘Restaureren is veel complexer dan onderhoud. Het is vaak omvangrijker en organisatorisch ingewikkelder, omdat je met meerdere vakmensen moet schakelen. Soms gaat een restauratie gelijk op met een herinrichting van een pand. En vaak vraagt de gemeente om een bouwhistorisch onderzoek. Voor de meeste eigenaren is het verstandig om een professional in te schakelen die een plan van aanpak maakt. Dat kan een architect zijn, maar hier in Zeeland hebben we de Bouwwinkel, die kan dat ook prima. Het gaat erom dat er iemand is die het overzicht kan houden over de verschillende stappen en over de betrokken specialismes die nodig zijn. In de planfase, maar ook bij de uitvoering. Bij de uitvoering heb je een kwaliteitsbewaker nodig. En vergeet niet het subsidie- en financieringstraject! Er zijn specialisten die ook hierbij kunnen ondersteunen.’

  Op monumenten.nl staat een handige checklist, met alle stappen die van belang zijn bij een restauratie:  https://www.monumenten.nl/monumenten-onderhouden/restauratie-in-9-stappen

  Heeft dit uw vraag beantwoord?

  Ja Nee
• Open question

  Hoe onderhoud ik mijn monument goed?

  Wij vroegen dit aan de Zeeuwse Monumentenwachter Wim Jakobsen:

  Goed onderhouden betekent dat u weet op welk moment en waar uw monument extra aandacht nodig heeft. Daar kunt u op verschillende manieren achter komen. Bijvoorbeeld door er goed naar te kijken. Wim: ‘Je moet het zien. De blik van Monumentenwachters is getraind, wij doen niet anders. Maar het is goed te leren hoor. Een paar dingen daarover. Kijk geregeld omhoog om te zien of alle dakpannen er nog liggen. En ga na een regenbui even kijken of de goten niet overlopen. Want je moet bij een monument absoluut voorkomen dat er water naar binnen sijpelt. En verder is schilderwerk natuurlijk heel belangrijk, zowel binnen als buiten. Hoe vaak je dat moet aanpakken, hangt van de onderhoudsgevoeligheid van je pand af. Daar kijken wij bij een inspectie naar en we geven in een inspectierapport ook altijd aan welke klussen het eerst opgepakt moeten worden en welke nog even kunnen wachten.’

  Heeft dit uw vraag beantwoord?

  Ja Nee
• Open question

  Voert Monumentenwacht ook zelf onderhoudswerk uit?

  Nee. De Monumentenwacht geeft alleen advies over wat er wanneer moet gebeuren. Wel voeren zij tijdens een inspectie noodherstel uit. De doelstelling van de Monumentenwacht is namelijk om verval te voorkomen en daarvoor is het van belang dat een pand wind- en waterdicht blijft. Als er ter plekke via klein noodherstel een situatie geconsolideerd kan worden, dan doen zij dat. Bij omvangrijk werk, zullen zij u adviseren om zo snel mogelijk een aannemer in te schakelen.

  Heeft dit uw vraag beantwoord?

  Ja Nee
• Open question

  Hoe financier ik als particuliere eigenaar van een rijksmonumentaal woonhuis de instandhoudingskosten en de verduurzamingskosten?

  We bevragen Grietje Hofstede, accountmanager bij het Restauratiefonds en deskundig op het gebied van financieringen.
  
  ‘Dan heb je twee opties: je kunt via het Restauratiefonds een laagrentende lening aanvragen. Laag betekent ongeveer 3 procent beneden de tarieven van reguliere banken. En de tweede optie is 38% subsidie aanvragen over de werkzaamheden. Let wel op, deze subsidie geldt alléén voor instandhoudingskosten, verduurzamingsmaatregelen kunnen tegen een laagrentende lening worden gefinancierd.’

  Heeft dit uw vraag beantwoord?

  Ja Nee
• Open question

  Geeft het Restauratiefonds ook advies aan eigenaren wat het beste is om te doen: een laagrentende lening of een subsidie voor een woonhuis?

  We bevragen Grietje Hofstede, accountmanager bij het Restauratiefonds en deskundig op het gebied van financieringen.
  
  ‘Nee, het Restauratiefonds geeft geen advies. Het is aan de eigenaar zelf om de berekening en vervolgens de afweging te maken. Wij gaan ervan uit dat eigenaren vaardig genoeg zijn om het sommetje voor zichzelf te maken. Mocht dat niet lukken, dan is het zaak om de casus voor te leggen aan een adviseur. Dat zijn wij niet. Het Restauratiefonds mag eigenaren alleen informeren, niet adviseren.’

  Heeft dit uw vraag beantwoord?

  Ja Nee