Heeft u een rijksmonument?
Nederland heeft bijna 62.000 rijksmonumenten. Misschien is uw monument daar wel één van? Alle rijksmonumenten hebben een beschermde status. Er zijn wetten en regels, maar ook voordelen en subsidies. Lees wat er komt kijken bij het beheren of bewonen van een rijksmonument.
Wat is een rijksmonument?
Een rijksmonument is een monument dat van nationaal belang is. Dit kan komen door bijvoorbeeld een grote cultuurhistorische- of wetenschappelijke waarde. De overheid wijst de rijksmonumenten in Nederland aan.
Een schildje op uw monument
Het bekende blauwwitte schildje dat op veel rijksmonumenten te vinden is, is in 1954 bedacht tijdens de Haagse Conventie. Het doel is om in tijden van oorlog en bezetting cultureel erfgoed beter te beschermen. Niet alle rijksmonumenten hebben zo’n schildje. Omdat veel monumenteneigenaren er wel behoefte aan hebben, kunt u deze bestellen bij Nederland Monumentenland.
Voor:
✔ Rijksmonumenten
✔ Provinciale monumenten
✔ Gemeentelijke monumenten
✔ Beschermde stadsgezichten
✔ Personalisatie mogelijk
Subsidies en financiële regelingen
Er zijn speciale financiële regelingen zoals subsidies en laagrentende leningen beschikbaar voor u als eigenaar van een rijksmonument. Deze vraagt u aan bij het Nationaal Restauratiefonds, de overheid of uw provincie.
-
Woonhuissubsidie
Heeft uw rijksmonument heeft een woonfunctie? Dan komt u in aanmerking om jaarlijks woonhuissubsidie aan te vragen bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
-
Instandhoudingssubsidie
Bent u eigenaar van een rijksmonument dat geen woonfunctie heeft, zoals een kerk, molen of fabriek? Dan komt u in aanmerking voor instandhoudingssubsidie.
-
Lenen bij het Restauratiefonds
Gaat u uw rijksmonument restaureren of onderhouden? Dan is de kans groot dat u in aanmerking komt voor een lening met lage rente van het Restauratiefonds.
Wat mag wel en niet bij een monument?
Bij het onderhouden en restaureren van uw rijksmonument krijgt u te maken met verschillende wetten en regels. De bescherming van rijksmonumenten is geregeld in de Erfgoedwet. Het soort monument bepaalt onder meer welke wetten en regels voor u gelden.
Omgevingsvergunning
Bijna alle monumenteigenaren krijgen te maken met de omgevingsvergunning. U heeft deze vergunning nodig voor grote werkzaamheden zoals een verbouwing, maar ook voor bijvoorbeeld het schilderen van de gevel. Sommige kleine werkzaamheden mag u zonder vergunning uitvoeren, dat noemen we vergunningsvrij bouwen.
U hoeft maar één vergunning aan te vragen voor al uw werkzaamheden. U vraagt de omgevingsvergunning aan via het Omgevingsloket. (external link)
Check of een vergunning nodig is
Weet u niet zeker of er voor uw werkzaamheden een vergunning nodig is? Doe dan de vergunningcheck. Met deze check controleert u of er een omgevingsvergunning of watervergunning nodig is.
Uw rijksmonument verduurzamen
Bent u van plan uw rijksmonument te verduurzamen? Er zijn verschillende kleine maatregelen waar u zelf vandaag nog mee aan de slag gaat! Ook hebben we samen met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een handig stappenplan gemaakt.
Wilt u uw verduurzaming groot aanpakken? Dan is voor de financiering van uw plannen de Duurzame Monumenten-Lening van het Restauratiefonds een goede optie.
Zelf aan de slag
U maakt met verschillende kleine maatregelen en wijzigingen uw monument al een stuk duurzamer. Denk hierbij aan energiezuinig verlichting, de cv goed inregelen en tochtstrips te gebruiken.
Duurzame Monumenten-lening
Vraag voor uw grotere energiebesparende maatregelen een Duurzame Monumenten-Lening aan bij het Restauratiefonds. De hoogte van de lening hangt af van uw werkzaamheden.
Kan mijn pand een monument worden?
De afgelopen decennia is veel werk gemaakt van de opbouw van het rijksmonumentenbestand. De komende periode gaat de aandacht uit naar het beheer van het bestand en de administratie. Op dit moment zijn er nog geen nieuwe aanwijzingsprogramma’s bekend. Enkel in uitzonderlijke gevallen wijst de minister een nieuw monument aan op basis van een voorstel van een burger. De toelatingseisen hiervoor zijn zeer streng, dus dit gebeurt niet vaak.
Veelgestelde vragen
-
Het gaat steeds over rijksmonumenten. Heeft een eigenaar van een gemeentelijk of provinciaal monument dezelfde financieringsmogelijkheden?
-
Hoe financier ik als particuliere eigenaar van een rijksmonumentaal woonhuis de instandhoudingskosten en de verduurzamingskosten?
-
Ik heb een koopappartement in een rijksmonument en het dak is lek. De VvE wil hiervoor een financiering bij het Restauratiefonds aanvragen. Kan dat?
-
Wat betekent de aanwijzing als rijksmonument voor mij als eigenaar?
-
Als ik voor 38% subsidie aanvraag, kan ik dan de rest lenen bij het Restauratiefonds, tegen een laag tarief?