Landgoed Keukenhof
Wereldwijd is Keukenhof bekend als een bloemententoonstelling. Weinig mensen weten dat dit maar een deel van Landgoed de Keukenhof beslaat. Met maar liefst vijftien zeer goed bewaard gebleven rijksmonumenten en ook nog eens prachtig aangelegde tuinen en bossen, is ook het relatief onbekende deel van Landgoed Keukenhof het bezoeken meer dan waard!
Sandra Bechtholt is directeur bestuurder van de organisatie die zorgt voor het beheer van Landgoed Keukenhof. Zij vertelt: ‘Wij werken met een team aan het beheer van het kasteel, het landgoed, de bosbouw op het landgoed, het verpachten van de grond en het onderhoud van al die andere monumenten op het terrein. Sinds de dood van de laatste eigenaar van het landgoed, graaf van Lynden, is het landgoed openbaar toegankelijk. Wij behouden het landgoed, zowel de gebouwen als het groen, zodat iedereen hiervan kan genieten. Bijzonder is dat vrijwel het hele landgoed met vijftien rijksmonumenten en de historische aanleg bewaard is gebleven. Dat zie je bijna nergens. Je kan hier de sfeer proeven van een buitenplaats van in 1641.’
Je kan hier de sfeer proeven van een buitenplaats van rond 1641
Geschiedenis
Lokaal weten de mensen wel dat ‘Keukenhof’ deel is van een groter en veel ouder geheel. Het Landgoed ontstond in de 17e eeuw, toen op het keukenduin van Slot Teylingen een hofstede werd gebouwd met de naam Keukenhof. Het keukenduin heette zo, omdat alle opbrengsten uit dit duingebied, zoals kruiden, bessen en wild, bestemd waren voor de keuken van slot Teylingen.
De oorspronkelijke hofstede werd in de 19e eeuw verbouwd tot een kasteel in neogotische stijl, naar ontwerp van de architect Saraber. In diezelfde periode lieten de toenmalige eigenaren van het landgoed, de familie van Pallandt, het omliggende park herinrichten in Engelse landschapsstijl. Het ontwerp daarvoor was gemaakt door de bekende tuinarchitecten Zocher, die onder meer bekend zijn van het ontwerp van het Vondelpark.
Keukenhof
Toegankelijk
Het hek van het landgoed staat altijd open. Rondwandelen kan dus altijd. Toegang tot de gebouwen kan alleen onder begeleiding. Siemerink licht toe: ‘De gebouwen zijn ingericht alsof ze nog bewoond zijn. Dan kunnen we er niet zomaar mensen in laten dwalen. Rondleidingen met een gids zijn er op open monumentendag en op de dag van het kasteel.’
Flowerpower
In 1949 werd op initiatief van de toenmalige burgemeester van Lisse op het terrein van het landgoed een openluchttentoonstelling ingericht voor bloembollen. Inmiddels is dit uitgegroeid tot mooiste bloemententoonstelling ter wereld met jaarlijks ruim een miljoen bezoekers. ‘Dit is voor de rest van het landgoed van levensbelang,’ zegt Siemerink. ‘Voor de restauraties krijgen we onder meer subsidie via de provincie Zuid-Holland. Maar we moeten nog steeds minimaal 50% van de kosten zelf financieren. De middelen zijn afkomstig uit de opbrengsten van de bloemententoonstelling. Hier geldt flowerpower, de kracht van bloemen is ook voor de rest van de Keukenhof van betekenis, want we hebben er het behoud van een prachtig landgoed met rijksmonumenten aan te danken.’
De kracht van bloemen ook voor de rest van de Keukenhof van betekenis
Specialisten
‘Wij verzamelen allemaal specialisten om ons heen, die ons helpen met het behoud van het landgoed. De Monumentenwacht inspecteert onze gebouwen en geeft advies over wat er moet gebeuren en ook over het tempo waarin dat moet gebeuren, welke keuzes wij nog moeten maken en hoe we een en ander uiteindelijk kunnen aanpakken. De Monumentenwacht helpt ons vervolgens ook met het aanvragen van subsidies. Het is fijn dat deze specialisten ons op sleeptouw kunnen nemen. Een bijzonder aspect van het beheer van ons landgoed is de zorg voor de bomen. Ook daarvoor huren wij een externe partij in.’
Zwitsers speelhuis
De meest recente restauraties op het landgoed waren het herstel van het goudleerbehang in een torenkamer van het kasteel en de restauratie van het Zwitserse speelhuis. Siemerink: ‘Het speelhuis is onderdeel van de ommuurde tuin, die we het komend jaar gaan herstellen. Het verhaal gaat dat het speelhuis gebouwd werd voor een gevoelige, hoogbegaafde zoon van baron en barones van Pallandt. In het kasteel hangt nog een schilderij waar hij met zijn moeder op staat. Na het afronden van zijn studie rechten kon hij hier ontsnappen aan de hectiek van het leven. Het Zwitserse speelhuis is het eerste gebouw dat je ziet wanneer je het landgoed op komt. Het heeft nu nog geen speciale functie, maar is geschikt gemaakt om bezoekers aan het landgoed te ontvangen.’
Duurzaamheid
‘Duurzaamheid zit in de genen van de Keukenhof,’ vertelt Sandra Bechtholt. Dus wordt er bij restauratieprojecten op hergebruik van materialen en op energiegebruik gelet. ‘Op een deel van het landgoed zit nog een regulier melkveebedrijf, maar er is ook al een biologisch melkveebedrijf. Ook hier wordt aan verdere vergroening gewerkt. Wat ik mooi vind, is dat leerlingen van basisscholen in de wijde omgeving van de Keukenhof op ons landgoed naar natuur- en milieueducatiecentrum de Groene Bol komen, waar ze van alles leren over de natuur en over duurzaamheid. Door de grote diversiteit aan landschappen op het landgoed is ook de biodiversiteit groot.’
Door de grote diversiteit aan landschappen op het landgoed is ook de biodiversiteit groot
Kijken op het landgoed
Het landgoed Keukenhof is het hele jaar door open.]
Monumentenwacht NL
In elke provincie is een monumentenwacht. Wat kan de monumentenwacht voor u doen?