Oosteinde 106, St.-Jacobiparochie
Inleiding
Dit WOONHUIS van het type "villa" is in 1914 gebouwd in Overgangsstijl, naar ontwerp van architect A. Bijlsma uit Vrouwenparochie. Bouwmeester was D. Hiemstra uit St. Jacobiparochie, opdrachtgever B. Miedema.
De villa bevindt zich aan de zuidzijde van de weg en is naar het noorden georiënteerd. Zij ligt op een vrijwel rechthoekig perceel, dat aan de zuidzijde aan weilanden grenst. De villa wordt aan drie zijden door een ruime en eenvoudige tuin omringd, die aan de achterzijde doorloopt in een stuk grond met veel bosschage. Tegen de achtergevel zijn in 1934 en in de jaren zeventig achtereenvolgend twee kantoorruimten toegevoegd. De aan de zuid-oostzijde gebouwde autogarage uit 1920 is ingrijpend veranderd in zijn verschijningsvorm. Zowel de aanbouwen als de garage komen niet in aanmerking voor bescherming van rijkswege.
Omschrijving
De villa heeft een min of meer rechthoekige plattegrond. Rechts aan de voorzijde steekt een driehoekige erker uit en links aan de achterzijde een rechthoekig deel, dat oorspronkelijk bedoeld was als werkplaats, fietsenhok en privaat. De blokvormige bouwmassa wordt gedekt door een samengesteld schilddak met bruine leibedekking; zinken goten op driehoekige klossen; twee pirons en twee (oorpsronkelijk vier) schoorstenen met dubbele rookgaten; gemetselde insnoeringen en dekplaat. Het pand is uit bruine baksteen opgetrokken en is rondom van een hoog trasraam voorzien. De topgevels aan de noord- en westzijde worden door een windveer en een met hout beschoten geveltop versierd. In de asymmetrische voorgevel zitten, van links naar rechts, twee H-vensters met lateien en glas-in-lood in het bovenlicht, de ingangspartij en, in de (naar voren springende) topgevel, de driehoekige erker. De ingangspartij met drie natuurstenen treden en een bakstenen muurtje wordt door een afdak met leien overdekt. Het muurtje wordt afgesloten door een natuurstenen lijst en een gemetselde trappaal met natuurstenen koepelvormige afsluiting. Hierop is ter ondersteuning van het afdak een dunne houten zuil met Art Nouveau-motieven geplaatst. Rondom de houten voordeur met panelen-snijwerk zitten een zijlicht en een bovenlicht, beide met glas-in-lood. Boven de erker, tussen de dakschilden van de erker, ligt een gemetseld balkon. De balkondeur onder de latei heeft een meerruits-bovenlicht. Een makelaar bekroont de met hout beschoten topgevel en windveer. In de westelijke zijgevel zitten een kleine en een grote erker. De eerste wordt door een schilddak bedekt met -daarboven- het licht uitgemetseld schoorsteenkanaal en is van hoekvensters voorzien die versierd zijn door smalle zuiltjes met inkepingen. De tweede wordt door een afgeknot schilddak bedekt met daarboven een balkon. De balkondeur is gelijk aan die in de topgevel. De met hout beschoten topgevel wordt door een windveer met makelaar bekroond. In het dakschild is een dubbele dakkapel met platdak geplaatst. In de oostelijke zijgevel zit een kleine gevelsteen met het bouwjaar: "1 JULI 1914". Van noord naar zuid zitten een H-venster, een klein venster en een dubbel venster, alle met lateien. In het dakschild een dakkapel met platdak. In de achtergevel zitten van links naar rechts twee H-vensters met glas-in-lood en gemetselde segmentbogen, het hoge bouwdeel met platdak waarachter zich de trap en de aanbouwen bevinden.In het hoge deel zit een driedelig, verticaal venster met glas-in-lood.
De indeling van het INTERIEUR is origineel. In de hal bevinden zich onder meer de originele betegeling, de marmeren lambrizering, de houten deuren met in hout gesneden decoratieve motieven, de trap met trappaal en leuning. Het decoratieve houten snijwerk is in Art Nouveau-stijl uitgevoerd. Rechts van de gang twee kamers met suitedeur ertussen; links van de gang de slaapkamer en de keuken. Hier zijn onder meer aanwezig: de originele deuren en schuifdeuren met snijwerk in Art Nouveau-stijl, de originele marmeren schoorsteenmantels, waarvan die in de kamer aan de noordzijde binnen een erkerachtig uitbouw is geplaatst. In de slaapkamer bevinden zich onder meer de originele schoorsteenmantel en de houten kasten met rijk snijwerk. In de keuken zijn de houten kasten en de deuren gedecoreerd in de Art Nouveau-stijl.
Waardering
De villa uit 1914 is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:
- als uitdrukking van een cultuurhistorische ontwikkeling;
- vanwege haar belang voor de geschiedenis van de architectuur;
- vanwege de hoogwaardige architectonische kwaliteiten van het ontwerp;
- vanwege het materiaalgebruik en de bijzondere ornamentiek;
- vanwege de situering, aan de oostelijke toegangsweg van het dorp;
- voor het aanzien van het dorp;
- vanwege de architectonische gaafheid van zowel het exterieur als het interieur;
- in relatie tot de visuele gaafheid van de dorpse omgeving.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Oosteinde | 106 | – | 9079 LG | St.-Jacobiparochie | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Villa |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | D | 698 | – | Sint Jacobi Parochie |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1914 | 1915 | – | vervaardiging |